Foydalanuvchi:Anorboyeva Rayhona

Amerika Qo'shma Shtatlari prezidentlari ro'yxati

Amerika Qoʻshma Shtatlari prezidenti bir vaqtning o'zida Qoʻshma Shtatlarning davlat va hukumat boshligʻi boʻlib, saylovchilar kollegiyasi orqali toʻrt yillik muddatga bilvosita saylanadi. Ofis egasi federal hukumatning ijroiya bo'limiga rahbarlik qiladi va Qo'shma Shtatlar Qurolli Kuchlarining bosh qo'mondoni hisoblanadi. Ofis 1789-yilda tashkil etilganidan beri 46 ta prezidentlik lavozimida 45 kishi xizmat qilgan. Birinchi prezident Jorj Vashington saylovchilar kollegiyasining bir ovozdan saylangan davlat rahbarilaridan biri, Grover Klivlend ketma-ket ikki muddat prezident sifatida saylandi va shu sababli Amerika Qo'shma Shtatlarining 22 va 24-prezidenti hisoblanadi.Amaldagi prezident — Jo Bayden.

1841-yilda lavozimga kirishganidan 31 kun o'tib vafot etgan Uilyam Genri Xarrisonning prezidentlik muddati Amerika tarixidagi eng qisqa vaqt bo'ldi. Franklin D. Ruzvelt 1945-yilda to'rtinchi muddatining erta vafotidan oldin eng uzoq, ya'ni o'n ikki yildan ortiq prezident bo'ldi. U ikki muddatdan ortiq boshqargan yagona AQSh prezidentidir. 1951-yilda Amerika Qo'shma Shtatlari Konstitutsiyasiga yigirma ikkinchi marta tuzatish kiritilgandan beri hech kim ikki martadan ortiq prezidentlikka saylanishi mumkin emas.

To'rt prezident tabiiy sabablarga ko'ra o'z prezidentlik davrida vafot etdi (Uilyam Genri Xarrison, Zakari Teylor, Uorren G. Xarding va Franklin D. Ruzvelt), to'rt nafari o'ldirildi (Abraham Linkoln, Jeyms A. Garfild, Uilyam MakKinli va Jon F. Kennedi) va biri iste'foga chiqdi (Richard Nikson, impichmentga duch kelmoqda).Jon Tayler prezidentlik muddati davomida prezidentlik lavozimini egallagan birinchi vitse-prezident edi va buni amalga oshirgan vitse-prezident o'z prezidentligi bilan to'liq ishlaydigan prezident bo'lishi haqidagi pretsedentni o'rnatdi.

O'z tarixining ko'p qismi davomida Amerika siyosatida siyosiy partiyalar hukmronlik qilgan. Konstitutsiya siyosiy partiyalar masalasida sukut saqlaydi va u 1789-yilda kuchga kirgan paytda hech qanday uyushgan partiyalar mavjud emas edi. 1-Kongress yig'ilishidan ko'p o'tmay, siyosiy guruhlar Aleksandr Hamilton va Tomas Jefferson kabi hukmron Vashington ma'muriyati rasmiylari atrofida to'plana boshladilar. Siyosiy partiyalarning xalqni birlashtirib turgan nozik birlikni buzish qobiliyatidan xavotirlangan Vashington sakkiz yillik prezidentligi davomida hech qanday siyosiy fraksiya yoki partiya bilan aloqasi yoʻq boʻlib qoldi. U hech qachon siyosiy partiyaga aloqador bo'lmagan AQShning yagona prezidenti bo'lgan va shunday bo'lib qoladi.

Prezidentlar ro'yxati

1789 yildan hozirgi kungacha AQSh prezidentlari ro'yxati.
No.	Rasmi	F.I.Sh. (yashagan yili)	Prezidentlik davri	Partiyasi	Vitsa-prezidenti
1		Jorj Vashington (1732–1799)	30 Aprel, 1789 – 4 Mart, 1797	-	Jon Adams
2		Jon Adams (1735–1826)	4 Mart, 1797 – 4 Mart, 1801	Federalist	Tomas Jefferson
3		Tomas Jefferson (1743–1826)	4 Mart, 1801 – 4 Mart 1809	Demokratik -respublikachi	Aaron Burr Jorj Klinton
4		Jeyms Madison (1751–1836)	4 Mart 1809 – 4 Mart 1817	Demokratik -respublikachi	Jorj Klinton Vakant 1812-yil 20-aprelgacha Elbridge Gerry Vakant 1814-yil 23-noyabrgacha
5		Jeyms Monro (1758–1831)	4 Mart 1817 – 4 Mart 1825	Demokratik -respublikachi	Daniel D. Tompkins
6		Jon Kvinsi Adams (1767–1848)	4 Mart 1825 – 4 Mart 1829	Demokratik -respublikachi Milliy respublikachi	Jon C. Kalxun
7		Endryu Jekson (1767–1845)	4 Mart 1829 – 4 Mart 1837	Demokratik	Jon C. Kalxun Vakant 1832-yi 28-dekabrgacha Martin Van Buren
8		Martin Van Buren (1782–1862)	4 Mart 1837 – 4 Mart 1841	Demokratik	Richard Mentor Jonson
9		Uilyam Genri Xarrison (1773–1841)	4 Mart 1841 – 4 Mart 1841	-	Jon Tayler
10		Jon Tayler (1790–1862)	4 Mart 1841 – 4 Mart 1845	-	Bo'sh-prezidentlik
11		Jeyms K. Polk (1795–1849)	4 Mart 1845 – 4 Mart1849	Demokratik	Jorj M. Dallas
12		Zachari Teylor (1784–1850)	4 Mart 1849 – 9 Iyul 1850	-	Millard Fillmor
13		Millard Fillmor (1800–1874)	9 Iyul 1850 – 4 Mart 1853	-	-
14		Franklin Pirs (1804–1869)	4 Mart 1853 – 4 Mart 1857	Demokratik	Uilyam R. King Vakant 1853-yil 18-aprelgacha
15		Jeyms Buchanan (1791–1868)	4 Mart 1857 – 4 Mart , 1861	Demokratik	Jon C. Breckinridge
16		Avraam Linkoln (1809–1865)	4 Mart 1861 – 15 Aprel 1865	Respublikachi Milliy ittifoq	Gannibal Hamlin Endryu Jonson
17		Endryu Jonson (1808–1875)	15 Aprel 1865 – 4 Mart 1869	Milliy ittifoq Demokratik	-
18		Uliss S. Grant (1822–1885)	4 Mart 1869 – 4 Mart 1877	Respublikachi	Shuyler Kolfaks Genri Uilson Vakant 1875-yil 22-noyabrgacha
19		Ruterford B. Hayes (1822–1893)	4 Mart 1877 – 4 Mart 1881	Respublikachi	Uilyam A. Uiler
20		Jeyms A. Garfild (1831–1881)	4 Mart 1881 – 19 Sentabr 1881	Respublikachi	Chester A. Artur
21		Chester A. Artur (1829–1886)	19 Sentabr 1881 – 4 Mart 1885	Respublikachi	-
22		Grover Klivlend (1837–1908)	4 Mart 1885 – 4 Mart 1889	Demokratik	Tomas A. Xendriks Vakant 1885-yil 25-noyabrgacha
23		Benjamin Xarrison (1833–1901)	4 Mart 1889 – 4 Mart 1893	Respublikachi	Levi P. Morton
24		Grover Klivlend (1837–1908)	4 Mart 1893 – 4 Mart 1897	Demokratik	Adlay Stivenson I
25		Uilyam MakKinli (1843–1901)	4 Mart 1897 – 14 Sentabr 1901	Respublikachi	Garret Xobart Vakant 1899-yil 29-noyabr Teodor Ruzvelt
26		Teodor Ruzvelt (1858–1919)	14 Sentabr1901 – 4 Mart 1909	Respublikachi	Vakant 1905-yil 4-martgacha Charlz V. Feyrbanks
27		Uilyam Xovard Taft (1857–1930)	4 Mart 1909 – 4 Mart 1913	Respublikachi	Jeyms S. Sherman Vakant 1912-yil 30-oktabrgacha
28		Vudro Vilson (1856–1924)	4 Mart 1913 – 4 Mart1921	Demokratik	Tomas R. Marshall
29		Uorren G. Xarding (1865–1923)	4 Mart 1921 – 2 Avgust 1923	Respublikachi	Kalvin Kulidj
30		Kalvin Kulidj (1872–1933)	2 Avgust 1923 – 4 Mart 1929	Respublikachi	Vakant 1925 4-martgacha Charlz G. Dous
31		Gerbert Guver (1874–1964)	4 Mart 1929 – 4 Mart 1933	Respublikachi	Charlz Kertis
32		Franklin D. Ruzvelt (1882–1945)	4 Mart1933 – 12 Aprel 1945	Demokratik	Jon Nens Garner Genri A. Uolles Garri S. Truman
33		Garri S. Truman (1884–1972)	12 Aprel 1945 – 20 Yanvar 1953	Demokratik	Vakant 1949-yil 20-yanvargacha Alben V. Barkli
34		Duayt D. Eyzenxauer (1890–1969)	20 Yanvar 1953 – 20 Yanvar 1961	Respublikachi	Richard Nikson
35		Jon F. Kennedi (1917–1963)	20 Yanvar 1961 – 22 Noyabr 1963	Demokratik	Lyndon B. Johnson
36		Lindon B. Jonson (1908–1973)	22 Noyabr 1963 – 20 Yanvar 1969	Demokratik	Vakant 1965-yil 20-yanvargacha Xubert Xamfri
37		Richard Nikson (1913–1994)	20 Yanvar 1969 – 9 Avgust 1974	Respublikachi	Spiro Agnyu Vakant 1973-yil 10-oktabrdan 18-dekabrgacha Jerald Ford
38		Jerald Ford (1913–2006)	9 Avgust 1974 – 20 Yanvar 1977	Respublikachi	Vakant 1974-yil 19-dekabrgacha Nelson Rokfeller
39		Jimmi Karter (b. 1924)	20 Yanvar 1977 – 20 Yanvar 1981	Demokratik	Valter Mondeyl
40		Ronald Reygan (1911–2004)	20 Yanvar 1981 – 20 Yanvar 1989	Respublikachi	Jorj H. V. Bush
41		Jorj H. V. Bush (1924–2018)	20 Yanvar 1989 – 20 Yanvar 1993	Respublikachi	Den Quayle
42		Bill Klinton (b. 1946)	20 Yanvar 1993 – 20 Yanvar 2001	Demokratik	Al Gore
43		Jorj H. V. Bush (b. 1946)	20 Yanvar 2001 – 20 Yanvar 2009	Respublikachi	Dik Cheyni
44		Barak Obama (b. 1961)	20 Yanvar 2009 – 20 Yanvar 2017	Demokratik	Jo Bayden
45		Donald Tramp (b. 1946)	20 Yanvar 2017 – 20 Yanvar 2021	Respublikachi	Mayk Pens
46		Jo Bayden (b. 1942)	20 Yanvar 2021 – Amaldagi	Demokratik

Shuningdek

• Amerika Qo'shma Shtatlari Prezidenti vazifasini bajaruvchi
• Amerika Qo'shma Shtatlarining asoschilari
• Kontinental Kongress prezidenti

Foydalangan adabiyotlar ro'yxati

1. Rossiter (1962), p. 86.
2. Shugart (2004), 633–636-betlar.
3. Epstein (2005), p. 318.
4. Matuz (2001), 2-bet. xxii.
5. Schaller & Williams (2003), p. 192.
6. whitehouse.gov (g).
7. McHugh & Mackowiak (2014), 990-995-betlar.
8. Skau (1974), 246–275-betlar.
9. Peabodi va Gant (1999), p. 565.
10. Abbott (2005), 627–644-betlar.
11. Dinnershteyn (1962), 447-451-betlar.
12. AQSh saylovlari bo'yicha qo'llanma (2010), p. 197; Nardulli (1992), b. 179.
13. LOC (2); Jamison (2014).