Kontent qismiga oʻtish

Foydalanuvchi:Jamshid Uktamjonov/Komil inson tushunchasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

KOMIL INSON TUSHUNCHASI—ijtimoiy taraqqiyotning asosiy gʻoyalaridan biri. Komil inson  gʻoyasi va uni amalga oshirishga boʻlgan intilishlar insoniyat sivilizatsiyasining maʼno-mazmunini tashkil qiladi. Tarixga nazar tashlasak, xar qanday jamiyatga komillikning eng asosiy koʻrsatkichi insonning ezgulikka, ijtimoiy baxt-saodatga, gumanistik gʻoyalarga munosabatida hamda ularga asoslangan amaliy faoliyatida namoyon boʻladi, ya'ni, jamiyatning umumiy rivojiga, insoniyat sivilizatsiyasiga ijobiy taʼsir koʻrsatuvchi komillik mezoni shaxsning barkamolligi orqali jamiyatni baxt-saodatli qilishdan iborat boʻlib kelgan. Insondagi komillik, eng avvalo, uning fikr, tafakkur va amaliy faoliyat erkinligini anglashidadur. Shu maʼnoda buyuk yunon faylasufi Suqrotning:  "Oʻzing-oʻzingni bil", - degan daʼvati insonning oʻz nasl-nasabini, hayot mazmunini, kishining kelajak avlodlar oldidagi masʼuliyat va majburiyatini anglashga qaratilgan chaqiriqdir. Komil insonni milliy istiqlol gʻoyasidan ajratib boʻlmaydi. Boshqacha aytganda Komil insonning mohiyati, avvalo jamiyatni barkamol qilish yoʻlidagi saʼy-harakatlarda namoyon boʻladi. Komil inson va jamiyat munosabatlarida oʻzaro bogʻliq boʻlgan ikki jarayonni koʻrish mumkin. Birinchisi Komil insonning jamiyati taraqqiyotiga ijobiy taʼsir qilishi. Komil inson gʻoyasining mavjudligi va u bilan bogʻliq amalyot jamiyat rivojlanish darajasini belgilaydigan mezon sifatida namoyon boʻladi. Zero, biz har qanday jamiyatni unda yashayotgan kishilarning xatti-harakatlariga qarab baholaymiz. Ikkinchisi jamiyatning xarakteri, uning Komil inson qilib tarbiyalash borasidagi imkoniyatlarida, unga boʻlgan munosabatida namoyon boʻladi. Ya'ni, erkinlik, mustaqillik Komil inson gʻoyasini amalga oshirish uchun tegishli shart-sharoit yaratadi. Shuning uchun ham Oʻzbekistonda Komil insonni tarbiyalash uchun ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy, ma'naviy-tashkiliy vazifalar davlat siyosatining eng muhim va ustuvor yoʻnalishi etib belgilangan. Zero, barkamol avlod kelajagi uchun qaygʻurmagan xalq, millat va davlatning istiqboli boʻlmaydi.

“Falsafa qomusiy lug’at”,”O’zbekiston faylasuflari milliy jamiyati nashriyoti” ,”Sharq” nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati.Toshkent 2004.200-sahifa.