Foydalanuvchi:Oqsaqol/Qumloq
| Oqsaqol/Qumloq | |
|---|---|
| Tavalludi |
1950-yil 14-noyabr (73 yosh) Sian, Shensi, Xitoy |
| Fuqaroligi | Xitoy |
| Kasbi | aktyor, kinoprodyuser |
| Faoliyat yillari | 1985 |
| Mukofotlari |
Oltin ayiq (1988) "Kumush sher" (1991) Oltin sher (1992, 1999) "David di Donatello" (1992) "BAFTA" (1993, 1995) Kann kinofestivalining Gran-prisi (1994) Kumush ayiq (2000) Osiyo kino mukofoti (2010, 2021) |
Chjan Yimou ( xit. soddalashtrilgan 张艺谋, pinyin: Zhāng Yìmóu , tug'ilgan. 1951-yil 14-noyabr ) - xitoylik aktyor, rejissyor, prodyuser, ssenariynavis.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yimou 1951-yil 14-noyabrda Shansi viloyatining Sian shahrida Gomindan tarafdorlari oilasida dunyoga kelgan. Akasi Chan Kayshi armiyasida xizmat qilganligi sababli, "madaniy inqilob" davrida Chjan maktabdan chetlashtirildi va "qayta tarbiyalash" uchun qishloq xo‘jaligi kommunasiga jo‘natilgan. 1968-yildan 1971-yilgacha dehqonchilik bilan shug‘ullandi, 1971-yildan 1978-yilgacha esa to‘qimachilik fabrikasida mehnat qilgan. Shu davrda Zhang Imou rasm chizish va havaskorlik suratga olishga qiziqish uyg‘ondi (18 yoshida Yimou donor bo‘lib, birinchi fotoapparatini sotib olish uchun pul yig‘ish maqsadida 5 oy davomida qon topshirgan)[1][2].
1978-yilda Pekin kinoakademiyasi ochildi, o‘shanda Chjan Yimou 27 yoshda edi – bu kirish imtihonlarini topshirish uchun ancha katta yosh edi. O‘z orzusini ro‘yobga chiqarish uchun shaxsan Xitoy Xalq Respublikasi Madaniyat vazirligiga murojaat qilishga majbur bo‘ldi. Yimou "Madaniy inqilob tufayli 10 yilini yo‘qotgan" odam uchun istisno qilishni so‘ragan. Shaxsiy fotosuratlar portfoliosi ilova qilingan ariza qabul qilindi, Yimou talabalar safiga qo‘shildi va 1982-yilda akademiyani tamomladi[1].
Yimouning ilk to‘liq metrajli "Qizil gaolyan" filmi nafaqat Xitoyda muvaffaqiyat qozondi, balki 38-Berlin kinofestivalida "Oltin ayiq" mukofotiga sazovor bo‘ldi. Yevropada Chjan Imouning asarlari doimo zavq bilan kutib olinardi, chunki u jiddiy ijtimoiy muammolarni ko‘tarar va shu sababli "dissident" deb nom olgan edi. [manba 1181 kundan beri aniqlanmagan] Xususan, Yimou Yuy Xuaning "Yashash" romani asosida film suratga olgan. Bu film Xitoyda namoyish etilishi taqiqlangani uchun ham Yevropada va AQShda alohida e’tiborni jalb etdi. Категория:Википедия:Статьи без источников (тип: человек; род занятий: кинорежиссёр) Категория:Википедия:Статьи без источников (тип: человек; род занятий: актёр) Категория:Википедия:Статьи без источников (тип: человек; род занятий: сценарист) Категория:Википедия:Нет источников с августа 2021 Категория:Википедия:Статьи с утверждениями без источников более 14 дней O‘shandan beri Yimouning ko‘plab filmlari turli mukofotlarga golibi bo‘ldi, ammo keng jamoatchilikning e’tirofi unga "Qahramon" va "Uchar xanjarlar uyi" tarixiy mavzudagi monumental filmlari olib keldi, ular mos ravishda butun dunyo bo‘ylab taxminan 177 million dollar va 90 million dollar daromad keltirdi. Ushbu filmlarda rejissyor har bir sahnani san’at asariga aylantirib, ranglar bilan ishlash mahoratini namoyish etdi. Bunda tashqi estetika jiddiy ichki, falsafiy yoki hissiy yukni o‘z zimmasiga oladi. Uning "Oltin gulning qarg‘ishi" filmi esa ranglar jo‘shqinligi bilan hayratda soladi. Категория:Википедия:Статьи без источников (тип: человек; род занятий: кинорежиссёр) Категория:Википедия:Статьи без источников (тип: человек; род занятий: актёр) Категория:Википедия:Статьи без источников (тип: человек; род занятий: сценарист) Категория:Википедия:Нет источников с августа 2021 Категория:Википедия:Статьи с утверждениями без источников более 14 дней Aynan Yimou ikki eng mashhur xitoylik aktrisa Gun Li va Chjan Szini katta kinematografiya olamiga olib kirdi. Yimou ikkala aktrisani ham Markaziy drama akademiyasining ikkinchi kurs talabalari bo‘lgan paytlarida o‘z filmlariga birinchi marta rol ijro etgan.
2005-yilda Yimou Parijda Puchchinining "Turandot" operasini sahnalashtirdi (bosh rolni Irina Gordey ijro etgan). Sahna bezaklari va liboslar uchun xitoylik rassomlar jalb etilgan bo‘lib, spektaklda 450 ga yaqin statist ishtirok etgan. Chjan Yevropa opera maktabini Xitoy operasining shartli dekorativ uslubi bilan uyg‘unlashtirishga muvaffaq bo‘ldi [1].
Pekindagi Olimpiadaga tayyorgarlik ko‘rish davrida Zhang Yimou o‘yinlarning ochilish va yopilish marosimlarining bosh rejissyori bo‘lgan, shu munosabat bilan Yimou kinodagi ishini vaqtincha to‘xtatgan[1]..
"Buyuk devor" filmining ziddiyatli qabul qilinishi va moliyaviy muvaffaqiyatsizligidan so‘ng, Yimou tanqidchilar tomonidan yuqori baholangan "Soya"[1] filmini suratga olgan. Bu film 55-Oltin ot mukofotini topshirish marosimida 12 ta nominatsiyaga sazovor bo‘ldi va natijada to‘rtta mukofotni, shu jumladan "Eng yaxshi rejissyorlik" sovrini qo‘lga kiritdi[2].
Filmografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Operator
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Yil | Ism | Xitoy nomi | Fikrlar |
|---|---|---|---|
| 1982 yil | Qizil fil | lín | |
| 1983 yil | Bir va sakkiz | shīdīdīdīshī | rej. Chjan Junzhao |
| 1984 yil | Sariq yer | língín | rej. Chen Kayge |
| 1986 yil | Старый колодец (фильм) | lín | rej. Vu Tianming |
| 1986 yil | Большой парад (фильм, 1986) | línąng | rej. Chen Kayge |
| Yil | Ism | Xitoy nomi | Fikrlar |
|---|---|---|---|
| 1986 yil | Старый колодец (фильм) | lín | Sun Vangjiang |
| 1987 yil | Qizil kaoliang | língín | |
| 1989 yil | Терракотовый воин | língíngíníníní | General Men Tyanfan |
| 1997 yil | Tinchlik saqlang | lígíngíngí | Liu Delong |
Mukofotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- 1987 yil - "Qizil Kaoliang" filmi uchun Berlin kinofestivalining " Oltin ayiq "
- 1988 yil - "Eski quduq" filmidagi roli uchun "Oltin xo'roz" Milliy kino mukofoti
- 1991 yil - " Kumush sher " Venetsiya kinofestivalida "Qizil chiroqni ko'taring" filmi uchun
- 1992 yil - "Qiu Ju sudga boradi" filmi uchun Venetsiya kinofestivalining " Oltin sher "
- 1993 yil - "Qizil chiroqni ko'tarish" filmi uchun ingliz tilidan tashqari eng yaxshi film uchun BAFTA mukofoti
- 1994 yil - "Yashash uchun" filmi uchun Kann kinofestivalida Gran-pri
- 1995 yil - "To Live" filmi uchun ingliz tilidan tashqari eng yaxshi film uchun BAFTA mukofoti
- 1999 yil - "Bir kam emas" filmi uchun Venetsiya kinofestivalining "Oltin sher"
- 1999 yil - Berlin kinofestivalida "Uyga yo'l" filmi uchun " Kumush ayiq "
- 2000 yil - "Uyga yo'l" filmi uchun "Oltin xo'roz" Milliy kino mukofoti
- 2002 yil - Fukuoka Osiyo madaniyati mukofoti
- 2003 yil - "Qahramon" filmi uchun Berlin kinofestivalining Alfred Bauer mukofoti (kinematografiyada yangi yo'llarni ochgani uchun)
Bundan tashqari, Chjanning uchta filmi eng yaxshi xorijiy film uchun Akademiya mukofotiga nomzod bo‘lgan: Ju Dou (1991), “Qizil chiroqni ko‘taring” (1992) va “Qahramon” (2003). “Shanxay triadasi” va “Uchar xanjarlar uyi” filmlari “Eng yaxshi operatorlik ishi” nominatsiyasida “Oskar”ga, “Oltin gulning la’nati” filmi esa “Eng yaxshi kostyum dizayni” nominatsiyasida “Oskar”ga nomzod bo‘ldi.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Evgeniy Mayzel . Chjan Yimou. Xitoy imlosi
[[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Xitoylik aktyorlar]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha aktyorlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:14-noyabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:1950-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:2-aprelda tugʻilganlar]]