Kontent qismiga oʻtish

Foydalanuvchi:Wikitolog/Wonderstruck (roman)

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Wonderstruck (2011) — AQShning yoshlar va kattalar uchun mo'ljallangan roman, ushbu asar The Invention of Hugo Cabretning muallifi Brian Selznick tomonidan yozilgan. Wonderstruckda Selznick o'zining oxirgi asaridagi hikoyaviy yondashuvini davom ettirgan, bundan tashqari, so'zlar va rasmlarni ham ishlatgan.

Benning hikoyasi 1977-yil iyun oyida Minnesota shtatidagi Gunflint Lakedan boshlanadi. U chap qulog'i kar bo'lib tug'ilgan. Benning onasi hamda shahar kutubxonachisi Elaine avtohalokatda vafot etadi. Shundan keyin u o‘zi o‘sgan uydan 83 qadam uzoqlikdagi xolasi va amakisi bilan yashaydi. Ben otasini hech qachon ko'rmagan, lekin uning kimligini bilish uchun qidiruvni amalga oshiradi. Ben onasining "Wonderstruck" nomli kitobida "Love, Danny" so'zlari bilan tugaydigan xatcho'pni topadi. Ben Danny o'zining otasi bo'lsa kerak, deb o'ylaydi va xatcho'pda ko'rsatilgan raqamga qo'ng'iroq qiladi. U qo'ng'iroq qilayotganda chaqmoq telefon simi orqali o'tib, uning qolgan eshitish qobiliyatini ham yo'qotadi. U kasalxonada o'ziga keladi. Biroz vaqt o'tgach, kasalxonadan qochib, Nyu-Yorkga yo'l oladi va American Museum of Natural Historyda yashirinadi. Muzeyda bo'lganida, otasi muzeyda ishlaydigan Jamie bilan uchrashadi. Jamie uni muzeyning orqa qismlari bo'ylab ekskursiyaga olib boradi va foydalanilmayotgan omborxonada yashirinishga yordam beradi. Ben hali ham otasini izlashdan to'xtamaydi, shuning uchun u otasi tomonidan yozilgan va onasining kitobi ichidan topilgan xatcho'pda ko'rsatilgan kitob do'konini topish uchun muzeyni tark etadi. U yerda u Rose bilan uchrashadi va ular qanday qilib bog'langan bo'lishi mumkinligini bilishga harakat qilishadi.

Rosening hikoyasi 1927-yil oktyabr oyida Nyu-Jersi shtatining Hoboken shahridan boshlanadi. U kar bo'lganligi sababli o'qituvchilar tomonidan uyda o'qitiladi. U uyda baxtsiz va yolg'iz bo'lib, Nyu-York shahriga qochib ketadi. Rose Nyu-Yorkda Lillian Mayhew rol ijro etadigan teatrga boradi. U yashirinib kirganiga qaramay, biz onasi deb hisoblagan aktrisaning o'zi uni topadi. Mayhew Rose unga o'zi kelganini aytganiga qaramay, g'azablanadi. Mayhew Roseni otasiga qaytarmoqchi bo'ladi, shuning uchun u Rozani o'z xonasiga qulflab qo'yadi. Rose u yerdan qochib ketadi va American Museum of Natural Historyda yashirinadi. U yerdan ukasi Walter uni topadi. U qizni o'z xonasiga olib borib, ota-onasi bilan gaplashishga va'da beradi. Keyin Rose Ben va hikoyalarni bir-biri bilan bog'lab ko'radi. Rose Benning buvisi bo'lib chiqadi.

1977-yilda biz katta bo'lgan Roseni Ben bilan uchrashgan kitob do'koniga kirganini ko'ramiz. Rose Benning buvisi, Danny esa Rosening o'g'li va Benning otasi edi. Rose Benni Queensda joylashgan Queens San'at muzeyiga olib boradi. U yerda o'z hikoyasini aytib beradi. U Benga Danny Elaine bilan qanday uchrashganini va uning yurak zaifligidan qanday vafot etganini aytib beradi. Keyin Rose Benga Nyu-Yorkda 1964-yilda bo'lib o'tgan Jahon ko'rgazmasi uchun o'zi yaratgan juda nafis miniaturani ko'rsatadi.

Kitob 1977-yilgi halokat bilan yakunlanadi. Ben va Rose Valter ularni ko'tarishini kutgancha yulduzlarga qarab turishadi.

Brian Selznickning The Invention of Hugo Cabret (2008) nomli oldingi asari hikoya tarzida so'zlar va rasmlarni birlashtirgan. Selznick hikoya yondashuvini yanada o'zgartirishga harakat qildi hamda so'zlar va rasmlar bilan bir xil syujetdagi ikkita hikoyalarni o'rtasida o'zgartirib, oxirida yana birlashtirdi[1]. USA Today nashri shunday yozgan: " Wonderstruck qalam bilan batafsil chizilgan bloklarda tasvirlangan, ularning aksariyati so'zsiz, matn sahifalari bilan almashinadigan ovozsiz film sahnalari kabi"[2].

PBSning karlik va karlar madaniyati haqidagi Through Deaf Eyes hujjatli filmi Selznickkaa Wonderstruck asarini yozish g'oyasini berdi. Hujjatli filmda u kar-pedagogdan karlarning "vizual dunyoga haddan tashqari moslashganini" bilib olgan. Bu tafsilot Selznickni kar personaj haqidagi hikoyani tasvirlashga undadi: “Biz Rose hikoyasini xuddi o'zimiz boshdan kechirayotgandek o'qiymiz"[1]. Selznickning San Diegodagi Kaliforniya universitetida ishlagan va kar olimlar Carol Padden va Tom L. Humphrieslarni taniydigan sherigi David Serlin unga qahramonlarini yaratishda yordam bergan[2].

Nashr etilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

USA Today nashri Wonderstruck haqida shunday yozgan edi: "639 sahifada - Hugodan 100 sahifadan ko'proq - uning yangi romani kuzning eng katta (hajmi) va kutilgan bolalar kitoblaridan biri"[2]. The Atlanticning aytishicha, Wonderstruck "ko'p kutilgan" asar bo'lgan[3].

The Washington Post gazetasi muxbiri Mary Quattlebaum Wonderstruckni Selznickning oldingi asari “The Invention of Hugo Cabret ” (2007) dan ham “yaxshiroq yozilgan” va “ajoyib tasvirlangan roman” deb ta'kidlaydi. U Wonderstruck haqida shunday degan: "Selznick mohirlik bilan so'zlarni rasmlarga qarama-qarshi qo'yish orqali davomiylik va taranglik tuyg'usini yaratadi va ikki hikoyani o'quvchilar uchun kulminatsion nuqtasida birlashtiradi"[4]. Chicago Tribune jurnalisti Mary Harris Russell kitobni "bo'ronlar, yulduzlar va sirlar bilan katta xazina xaritasi sarguzashtlari; u qiziqqan o'quvchini aqlbovar qilmas xazina bilan mukofotlaydi" deb atagan[5].

The New York Times Book Review jurnalida izoh yozgan Adam Gopnikning fikricha, Wonderstruck "o'ziga jalb etuvchi, aqlli, chiroyli tarzda yaratilgan va so'zda ham, tasvirda ham mahorat bilan yoritilgan". Gopnik "yoqish va qoyil qolish uchun juda ko'p narsa borligini" aniqlagan bo'lsa-da, u shunday dedi: "Qahramon Ben odatdagidek tasavvur qilinganga o'xshaydi: nogironligi bo'lgan o'sha yolg'iz o'g'il bolalardan biri, ular juda ko'p bolalar kitoblarining asosiy qahramonlaridir. Tasavvuriy adabiyot qahramonlari va qahramonlari fojiali nuqsonlarga ega bo'lishlari shart emas, lekin ular beg'ubor, nomukammalroq bo'lishi kerak, hatto Benning karligi ham g'alati tuyuladi. Gopnikning ta'kidlashicha, "kitobni to'ldiradigan karlar" bilan bog'liq muammolar ... ba'zida juda o'rinli bo'lib tuyuladi - noqulay taqvodorlik, sehr-jodu uchun muhim emas, balki ertakning dorivor natijasidir". Sharhlovchining ta'kidlashicha, bu shubhalar "Selznikning tasavvurining pokligi bilan engib o'tilgan, hatto engib o'tgan". Gopnik shunday xulosa qildi: "Demak, "Mo'jizakorlik"ning go'zal axloqi odamlarni chalkashtirib yuborish bo'lsa-da, uning haqiqiy saboqlari xotira haqida. Karlikning qadr-qimmati haqidagi sharafli xabardan tashqari, u o'tmish va xotira kuchiga hurmatni o'rgatadi. fikr yuritish uchun." [6]

Film adaptatsiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Wonderstruck 2011-yil sentyabrida nashr etilganida, Selznick oʻzining avvalgi “Hugo” kitobi adaptatsiyasi kabi suratga olish istagi borligini bildirgan[2]. Roman rejissyor Todd Haynes tomonidan, Selznikning o'zi yozgan ssenariy asosida suratga olingan. Filmda Julianne Moore bosh rolni ijro etgan hamda 2017-yil 20-oktyabrda namoyish etilgan[7].

  1. 1,0 1,1 Neary, Lynn. „'Wonderstruck': A Novel Approach To Picture Books“. npr.org. NPR (2011-yil 13-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 24-dekabr.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Minzesheimer, Bob. „Brian Selznick is 'Wonderstruck' by novel and movie“. USA Today (2011-yil 2-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 8-mart.
  3. Popova, Maria (September 13, 2011). "'Wonderstruck': Remarkable New Work From Brian Selznick". The Atlantic. https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2011/09/wonderstruck-remarkable-new-work-from-brian-selznick/245004/. Qaraldi: March 8, 2017. Foydalanuvchi Wikitolog/Wonderstruck (roman)]]
  4. Quattlebaum, Mary. „For young readers: 'Wonderstruck,' by Brian Selznick“. The Washington Post (2011-yil 15-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 24-dekabr.
  5. Russell, Mary Harris. „'Wonderstruck' by Brian Selznick“. Chicago Tribune (2011). Qaraldi: 2017-yil 8-mart.
  6. Gopnik, Adam. „A Deaf Boy's New York Quest“. The New York Times Book Review (2011-yil 16-sentyabr). Qaraldi: 2016-yil 24-dekabr.
  7. Kit. „Julianne Moore to Reteam With Todd Haynes for 'Wonderstruck'“. The Hollywood Reporter (2015-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2015-yil 17-noyabr.