Frik Stiven Nataniel
Stiven Nataniel Frik – NASA astronavti hisoblanadi. U ikkita kosmik kema parvozini amalga oshirdi : STS-110 (2002-yil, „Atlantis“) va STS-122 (2008-yil, „Atlantis“), AQSh dengiz flotida 1-darajali kapitan boʻlib ham faoliyat olib borgan.
Shaxsiy maʼlumotlari va taʼlimi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Stiven Frik 1964-yil 30-sentyabr, Pitsburg, Pensilvaniyada dunyoga kelgan . 1980-yilda oʻsha shtatdagi Gibson shahridagi oʻrta maktabni tamomlagan. 1986-yilda Harbiy-dengiz akademiyasida aerokosmik muhandislik boʻyicha bakalavr darajasini olgan. 1994-yilda u dengiz harbiy maktabining Oliy maktabida aviatsiya muhandisligi fanlari magistri darajasini olgan.
Uylangan. U changʻida uchishni, velosport bilan shugʻullanishni va piyoda sayr qilishni yoqtiradi[1].
NASAdan oldingi faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]1986-yil may oyida, dengiz akademiyasini tugatgandan keyin, Frik dengiz qoʻshinlarga yuborildi. 1988-yil fevral oyida Harbiy-dengiz uchuvchilar maktabini tamomlagandan soʻng Florida shtatidagi Sesil Field harbiy-dengiz bazasiga yuborildi. Keyin esa F / A-18 Hornet samolyotlarida uchishni oʻrgana boshladi. Mashgʻulotni tugatgandan soʻng u Oʻrta yer dengizi va Qizil dengizlarda yurish qilish chogʻida „Saratogʻa“ samolyot tashuvchisiga tayinlandi. 8 oylik yurishlar davomida „Choʻl qalqoni“ va „Choʻl boʻroni“ operatsiyalarida qatnashdi. Frik Qizil dengizda Iroq va Quvaytdagi nishonlarga qarshi 1991-yil dekabr oyidan beri Montereydagi (Kaliforniya) harbiy-dengiz maktabida 15 oy va Patuxent shahridagi aviabazada yana 1 yil sinov uchuvchilar maktabida oʻqidi .Oʻqishni tamomlagandan keyin, 1994-yil iyun oyida Merilend shtatidagi „Patuxent -River“ havo kuchlari bazasiga sinovchi-uchuvchi etib tayinlandi. Keyin u Kaliforniyaning Lemur havo kuchlari bazasiga koʻchirildi. Bu yerda, 1996-yilning aprel oyida u Frik 27 xil turdagi samolyotlarda 1800 soatdan ortiq parvoz qilgan va samolyot tashuvchi kemalar palubasiga 370 dan ortiq qoʻnishni amalga oshirgan edi[2].
_underway_in_the_Adriatic_Sea_on_29_July_1992_(6480624).jpg)
Kosmik parvozlarga tayyorgarliklari
[tahrir | manbasini tahrirlash]1996-yil 1-mayda NASA tarkibiga oʻn oltinchi toʻplamning bir qismi sifatida astronavt nomzodi sifatida qabul qilingan. U General Space Training (OKP) kursida oʻqishni boshladi. Kursni tugatgandan keyin, 1998-yilda u „kema uchuvchisi“ malakasini oldi hamda NASA Astronavtlar boʻlimiga tayinlandi. Keyinchalik esa Shuttle tizimlari va ekspluatatsiya boʻlimiga tayinlangan.
Kosmik parvozlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Birinchi parvoz – STS −110 , Atlantis marshrutida 2002-yil 8-apreldan 19- aprelgacha „kema uchuvchisi“ sifatida olib bordi. Atlantis STS-110 reysi soʻnggi Blok II modifikatsiyasining uchta SSME asosiy dvigatelining birinchi oʻrnatilishini koʻrdi[3]. Parvozning asosiy vazifasi Xalqaro kosmik stansiyaga (XKS) Main Trussning S0 markaziy qismini, MT mobil transporterini yetkazib berish edi. Parvoz davomida ekipaj ikkita kosmik yurishni amalga oshirdi: 2002-yil 11- aprelda S0 truss qismi oʻrnatildi va 14- aprelda SSRMS manipulyatorining quvvat manbai S0 tarmogʻiga oʻtkazildi. Parvoz davomiyligi 10 kun 19 soat 44 daqiqani oz ichiga oldi[4].
STS-122 : Uitson Frik bilan salomlashmoqda.
- Ikkinchi parvoz STS-122 boʻlgan Atlantis shuttleda edi. 2008 -yil 7-fevraldan 20- fevralgacha „kema qoʻmondoni“ sifatida olib bordi[5]. Maqsad – Xalqaro kosmik stansiyani yigʻishni davom ettirish, Yevropa tadqiqot moduli Kolumbni orbitaga yetkazish. Parvoz davomiyligi 12 kun 18 soat 21 daqiqani tashkil qildi[6].
Kosmik parvozlarning umumiy davomiyligi 23 kun 14 soat 4 minutni tashkil qildi.
Parvozlardan keyin
[tahrir | manbasini tahrirlash]Texasning Xyuston shahridagi Jonson kosmik tadqiqot markazida Constellation dasturida ishlagan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Stephen Nathaniel Frick“ (en). astronautix.com. 2019-yil 8-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 31-yanvar.
- ↑ „Astronaut Bio: S. Frick (10/2010)“ (en). jsc.nasa.gov. 2017-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 27-fevral.
- ↑ „NASA — NSSDC — Spacecraft — Details“. 2016-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 12-noyabr.
- ↑ „NASA — STS-110“. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 12-noyabr.
- ↑ „NASA — NSSDC — Spacecraft — Details“. 2012-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 12-noyabr.
- ↑ „NASA — STS-122“. 2008-yil 19-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 12-noyabr.