Gazetalarning kitob ilovalari (Turkiya)
Gazetalarning kitob ilovalari[1] Turkiya va dunyoda yangi nashr etilgan yoki chiqarilishi kutilayotgan kitoblarni targ‘ib qiladigan sharhlarni o‘z ichiga oladi va gazeta ilovalari sifatida davriy ravishda jurnal uslubida nashr etiladi.
Kirish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Asosan, tabloid oʻlchamida gazeta qogʻozlariga chop etiladigan va bepul beriladigan ushbu kitob ilovalariga kitob muqaddimasi va kitob sharhlaridan tashqari mualliflar bilan suhbatlar, muallif soʻrovlari, mualliflarning biografiyalari, madaniyat yangiliklari, tajribalar, kitoblarning sotilish koʻrsatkichlari va bestseller roʻyxatlari kabi mavzular kiritilgan. Ularning baʼzilarida „tadımlık“ deb nomlangan boʻlimlar ham mavjud va ularda kitoblardan iqtiboslar keltiriladi. Bundan tashqari, nashriyotlarning kitob reklamalari ham ushbu jurnallarda keng yoritiladi. Shuningdek, oʻz mushtariylarining ijodiy ishlarini nashr etish orqali yozuvchilikka tashviq etadigan kitob ilovalari ham mavjud.
Bugungi kunda Turkiyada yigirmaga yaqin gazeta kitob ilovalarini taqdim etmoqda. Bular ichida eng qadimiylari Milliyet va Cumhuriyet gazetalari tomonidan berilgan kitob ilovalaridir. Cumhuriyet gazetasi yigirma yil ichida 1200 ga yaqin ilovalar chop etdi[2] .
Aksariyati har oyda chop etiladigan kitob ilovalarining baʼzilari bir haftada, baʼzilari esa yiliga bir marta nashr etilmoqda. Baʼzan ular eʼlon qilingan kunida chop etilmasligi mumkin. Birga berilgan gazetalarining nashr siyosatiga muvofiq holda, bunday ilova jurnallarida tanitilayotgan kitoblarning mavzulari ham xilma-xillik kasb etmoqda. Baʼzi jurnallar nazariy, adabiy, tarixiy yoki biografiya kitoblarini targʻib qilishga eʼtibor qaratsa, boshqalari sheʼriy kitoblar, siyosiy kitoblar, islom falsafasiga, diniy asarlar va tasavvuf kitoblariga, mumtoz adabiy asarlar, detektiv romanlar yoki bolalar kitoblariga koʻproq ahamiyat bermoqda.
Turkiyadan tashqari nashr etiladigan gazeta ilovalari orasida eng taʼsirli va qadimiy boʻlgan jurnali „The New York Times Book Review“ jurnali boʻlib, AQShda nashr etiladigan „The New York Times“ gazetasining haftalik ilovasi hisoblanadi. Ushbu ilova jurnali 1896-yildan beri nashr etiladi[3].
Turkiyada nashr etiladigan gazeta ilovalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gazetaga ilova sifatida nashr etiladiganlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Ilova nomi | Gazeta | Nashr muddati | Nashr sanasi |
|---|---|---|---|
| "Agos Kitap (kirk)" | Agos | Oylik | Har oyning ikkinchi juma kuni |
| "Aydınlık Kitap" | Aydınlık | Haftalik | Har hafta juma kuni |
| "Akşam Kitap" | Akşam | Oylik | Har oyning ikkinchi haftasining juma kuni |
| "Birgün Kitap" | BirGün | Har 15 kunda bir | Har ikki haftada shanba kuni |
| "Cumhuriyet Kitap" | Cumhuriyet | Haftalik | Haftaning har payshanba kuni |
| "Dünya Kitap" | Dünya | Oylik | Har oyning birinchi juma kuni |
| "Evrensel Kitap" | Evrensel | Oylik | Har oyning oxirgi jumasi |
| "Habertürk Kitap" | Gazete Habertürk | Yillik | Har yili Istanbul kitob koʻrgazmasida |
| "Kitap Zamanı" | Zaman | Oylik | Har oyning birinchi dushanbasi |
| "Milliyet Kitap" | Milliyet | Oylik | Har oyning 20-kuni |
| "Radikal Kitap" | Radikal, Hürriyet | Haftalik | Har juma |
| "Sabah Kitap" | Sabah | Oylik | Har oyning uchinchi haftasining juma kuni |
| "Star Kitap" | Star | Oylik | Har oyning ikkinchi payshanbasi |
| "SoL Kitap Eki" | SoL | Haftalik | Har chorshanba kuni |
| "Taraf Kitap" | Taraf | Oylik | Har oyning ikkinchi haftasining juma kuni |
| "Vatan Kitap" | Vatan | Oylik | Har oyning oʻn beshinchi kuni |
| "Yeni Çağ Kitap Eki" | Yeniçağ | Oylik | Har oyning uchinchi haftasining shanbasi |
| "Yeni Şafak Kitap" | Yeni Şafak | Oylik | Har oyning ikkinchi haftasining chorshanba kuni |
| "Yurt Kültür" | Yurt | Haftalik | Har hafta shanba kuni |
Gazetaga ilova sifatida nashr etilmaydiganlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Ilova nomi | Nashr muddati | Eslatma |
|---|---|---|
| "Sabitfikir Kitap" | Oylik | Gazeta ilovasi boʻlmasa-da, asil narxi 3 TL boʻlishiga qaramay, kitob doʻkonlarida yoki onlayn xaridlarda bepul berilmoqda |
| "İyi Kitap" | Oylik | Gazeta ilovasi emas va kitob doʻkonlarida yoki onlayn xaridlarda bepul berilmoqda. Asosan bolalar va yoshlar kitoblariga eʼtibor beriladi |
| "Remzi Kitap Gazetesi" | Bu Remzi kitob doʻkonining reklama byulleteni sifatida |
Nashri toʻxtaganlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Ilova nomi | Gazeta | Nashr muddati | Nashr sanasi |
|---|---|---|---|
| "Yeni Binyıl kitap" | Yeni Binyıl | 2000-2001-yillar orasida qisqa muddat nashr etilgan[4] |
Dunyo boʻylab nashr etiladigan gazeta ilovalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gazetaga ilova sifatida nashr etiladiganlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Mamlakat | Ilova nomi | Gazeta | Nashr muddati | Eslatma |
|---|---|---|---|---|
| AQSH | " The New York Times Book Review " | The New York Times | Haftalik | 1896-yildan beri nashr etiladi |
| Birlashgan Qirollik | " The Guardian Review " | The Guardian | Haftalik | Adabiyotdan tashqari, kino va sanʼatning boshqa sohalariga ham eʼtibor qaratilgan |
| Birlashgan Qirollik | " The Times Literary Supplement „ (TSL) | The Times | Haftalik | Yiliga 50 marta chiqadi |
Nashri toʻxtaganlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Mamlakat | Ilova nomi | Gazeta | Nashr muddati | Eslatma |
|---|---|---|---|---|
| AQSH | “Book World supplement" | The Washington Post | Haftalik | Byudjetni qisqartirish uchun ushbu ilovani nashr etish toʻxtatildi[5] |
| AQSH | "Chicago Tribune book supplement" | Chicago Tribune | Haftalik | Xarajatlarni kamaytirish uchun toʻxtatildi[5] |
| AQSH | "Los Angeles Times book supplement" | Los Angeles Times | Haftalik | Xarajatlarni kamaytirish uchun toʻxtatildi[5] |
Manba
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Gazeteler hangi günlerde kitap eki veriyor?“ (Türkçe). edebiyathaber.net. 3 nisan 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2 ağustos 2013.
- ↑ „Kitap ekleri arasında“ (Türkçe). www.yesilgazete.org. 2 haziran 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2 ağustos 2013.
- ↑ „Sunday Book Review“ (İngilizce). nytimes.com. 21 ekim 2014da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2 ağustos 2013.
- ↑ „Popüler Kültürün Dönüştürme Aracı: “Gazetelerin Kitap Ekleri”“ (Türkçe). haksozhaber.net. 24 aralık 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2 ağustos 2013.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 „Another Newspaper Drops Book Review Supplement“ (İngilizce). bookgroupbuzz. 2-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2 ağustos 2013.