Gerbariy

Gerbariy (lot. herba — oʻt, oʻsimlik) — 1) maʼlum maqsadlar (flora, sistematika, geobotanika, geografiyaga oid tadqiqotlar olib borish va b.) uchun maxsus usullar asosida yigʻib quritilgan oʻsimliklar kolleksiyasi. Dunyoda oʻsimliklarning 300000 dan ziyod turi saqlanadigan 500 ga yaqin yirik gerbariy bor. Bunday kolleksiyalarning eng kattalari Parij, Praga, London (Linney gerbariysi), Jeneva (Dekamdol va Buasye gerbariysi), Vashington, London, SanktPeterburg , Moskva, Toshkent, Tomsk, Kiyev kabi shaharlarda toʻplangan. Toshkent (Oʻzbekiston FA Botanika instituti va botanika bogi) da bir mln.dan ziyod oʻsimlik nusxalari saqlanadi.

Umumiy gerbariy (muayyan hudud oʻsimliklari kolleksiyasi) va maxsus gerbariy (ovqatga ishlatiladigan, texnik, dorivor va b. oʻsimliklar kolleksiyasi) boʻladi. Yigʻilgan oʻsimliklar tikiladigan yoki yopishtiriladigan qogʻoz 42x30 sm hajmda boʻlishi lozim. Maxsus qogʻozlarga tikilib yorliqlari yopishtirilgan oʻsimlik nusxalari dunyo boʻyicha qabul qilingan yagona tizim (Engler tizimi) asosida gerbariylar uchun maxsus tayyorlangan shkaf yoki qutilarda saqlanadi. 2) tayyor kolleksiyalar (gerbariylar) saqlanadigan va ular ustida ilmiy ishlar olib boriladigan maxsus muassasalar. Gerbariy asosan turli xil barglarga ishlov berish orqali tayyorlanadi.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil