Kontent qismiga oʻtish

Gevherxon Sulton(Ahmed I ning qizi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Gevherxon Sulton
Tavalludi ?
Vafoti ?
Istanbul, Usmoniylar imperiyasi
Turmush oʻrtogʻi O'kuz Mehmed posho, Topal Rajab posho, Siyovush posho
Bolalari Safiye
Otasi Ahmed I
Onasi Ko'sem Sulton

Gevherxon Sulton (Istanbul — d. (?), Istanbul) U Usmonli sultoni Ahmed I va Koʻsem Sultonning qizi. Usmonning singlisi Murod IV va Ibrohimning katta singlisi va ikki xil Sadr vazirlarining rafiqasi (Oʻkuz Mehmed Posho va Topal Rajab Posho)[1].

Birinchi yillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

U Istanbul Topkapi saroyida Sulton Ahmed I va uning turmush qurgan rafiqasi Koʻsem Sultonning Aysha Sulton va Fatma Sultondan keyin uchinchi qizi boʻlib tugʻilgan. U Usmon II dan 4 yosh kichik. Gevherxon Sulton tugʻilganidan 4 yil oʻtgach, Koʻsem Sulton oʻgʻli Murad IV sifatida taxtga oʻtirdi. U 1615-yilda Murad va Ibrohimni dunyoga keltirdi.

Ularning nikohi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gevherxon Sulton boshqa opalari kabi oilasi tomonidan uylangan, singlisi Aysha Sulton 1612-yili 7 yoshida Nasuh Poshoga uylangan. Oʻsha yili Gevherxon Sulton atigi 4 yoshda boʻlganida, birinchi turmushini Kaptan bilan qilgan. Derya Oʻkuz Kara Mehmed Posha, undan 48 yosh katta edi. 1620-yilda Oʻkuz Kara Mehmed Posho vafot etganida 13 yoshda boʻlgan Gevherhan Sulton 1624-yilda Topal Rajab Posho bilan ikkinchi nikohini qildi. Ularning nikohi 8 yil davom etdi. Bu nikoh ham Topal Rajab Poshoni oʻldirishi bilan tugadi. Rajab Posho vafotidan keyin Sivayus Posho turmushga chiqdi, lekin Posho vafot etdi va Gevherxon Sulton boshqa turmushga chiqmadi.

Ularning bolalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gevherxon Sulton Oʻkuz Kara Mehmed Poshodan oʻgʻil va Topal Rajab Poshodan Safiye ismli qizi bor edi.

Oʻtgan yillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gevherxon Sulton beva qolgandan keyin oilasi bilan joylashib, ikki akasining oʻlimini koʻrdi. Onasi Koʻsem Sulton Turxon Hatice Sulton tomonidan boʻgʻilib oʻldirilganidan keyin u yana toʻqqiz yil yashadi[2].

Gevherxon Sultonning vafot etgan sanasi nomaʼlum.

Ommaviy madaniyatda joy

[tahrir | manbasini tahrirlash]

U „Muhtasham asr Koʻsem“ nomli tarixiy turk serialida Asli Tandoʻgʻan tomonidan tasvirlangan.

  1. Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. baskı, s. 234
  2. Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, 4. baskı, s. 235