Giovanni Villani
| Giovanni Villani | |
|---|---|
 Florensiyadagi Loggia del Mercato Nuovoda Gaetano Trentanove tomonidan yaratilgan Giovanni Villani haykali | |
| Tavalludi |
c. 1276 or 1280 |
| Vafoti |
1348 Florensiya |
| Fuqaroligi | Sitsiliya qirolligi va Republic of Florence |
| Kasbi | Bankir, diplomat, xronikachi |
Giovanni Villani (Italyancha talaffuzi: dʒoˈvanni vilˈlaːni )[1][2] - Florensiya tarixiga oid Nuova Cronica (Yangi xronikalar) to'plamini yozgan Italiyalik bankchi, rasmiy, diplomat va tarixchi bo'lgan. U Florensiyaning yetakchi davlat arbobi bo'lib, keyinchalik u ishlagan savdo va bank kompaniyasi bankrotga uchraganligi sababli nomi qoralangan va qamoqda o'tirgan. Uning iqtisodiy tafsilotlar, statistik ma'lumotlar va siyosiy-psixologik bilimlari o'rta asrning oxirida Yevropadagi zamonaviy xronikachi bo'lishida qo'l kelgan[3]. Uning Cronica kitobida tarixda birinchi marta statistika joriy etilgan deb hisoblanadi[4]. Villani o'zining Cronicasida tasvirlangan muhim voqealar orqali gunoh va axloqiy munosabatlar haqidagi uchta taassurotni ham ta'kidladi. Bularda ortiqchalik halokat keltirishi, haq va nohaq kuchlar doimiy kurashda ekanligi va voqealarga to'gʻridan-to'g'ri Xudo irodasi ta'sir qilishini aytgan[5].
Villani 1300-yilda Rim yubileyi nishonlanishida qatnashgandan keyin o'sha shahar hurmati tarixini o'qib so'ngra Cronica kitobini yozishga ilhomlangan. Cronica kitobida sodir bo'lgan voqealarni yilma-yil aniq qilib qat'iy ravishda chiziqli tartibga keltirilgan. U Florensiya shahri va Toskana viloyatining ko'plab muhim tarixiy voqealari, qurilish loyihalari, suv bosqichi, yong'inlar, ocharchilik va ofatlar haqida murakkab tafsilotlarni o'z ichiga oladi[6][7][8].
Villani 1348-yilda Qora o'lim paytida Cronica kitobi ustida ishlashni davom ettirgan va o'sha yili kasallikdan vafot etgan[9]. Cronicada ma'lumot kiritishni keyinchalik ukasi va nabirasi davom ettirgan. Villani asari haqida zamonaviy tarixchilar ham maqtov, ham tanqidiy fikr bildirgan. Tanqidlar asosan uning hodisalarga nisbatan noyob yo'l-yo'riqlariga, tashkiliy uslublariga va Florensiyasini ulug'lashiga qaratilgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Bartlett (1992), 35.
- ↑ Vauchez et al. (2000), 1517.
- ↑ Bartlett (1992), 35–36.
- ↑ Villani, Giovanni. Encyclopædia Britannica. Retrieved March 4, 2008, from Encyclopædia Britannica 2006 Ultimate Reference Suite DVD
- ↑ Bartlett (1992), 36.
- ↑ Bartlett (1992), 36–40.
- ↑ Kleinhenz (2004), 1102.
- ↑ Benedictow (2004), 286.
- ↑ Kleinhenz (2004), 1144.