Guvohnoma
Guvohnoma (grekcha: γράμματα – xat, yozuv qogʻozi) – X – XVII asrlarda Rossiyada va boshqa baʼzi oʻrta asr slavyan davlatlarida – biznes hujjati (asosan, aktlar deb ataladi) va xatlar (rasmiy va shaxsiy).
" Gramota " atamasi Vizantiyadan olingan boʻlib, bu yerda grammatika xabarlar, farmonlar va boshqa yozma hujjatlarni anglatadi. Sovet davrida maqtov maktublari [1] va faxriy yorliqlar [2] keng qoʻllangan. Hozirgi vaqtda „guvohnoma“ atamasi maʼlum turdagi hujjatlarga nisbatan qoʻllanadi: ishonchnoma va boshqalar.
Bizgacha saqlanib qolgan eng qadimiy Gʻarbiy Yevropa guvohnomalariga yer sovgʻasi, daxlsizlik grantlari va boshqalar bergan franklar qirollarining guvohnomalari kiradi (7-asr). Ularning koʻpchiligi bugungi kungacha kartulerlarda yozilgan nusxalarda saqlanib qolgan. 11-15 -asrlarga oid Gʻarbiy Yevropa xartiyalari ayniqsa koʻp (masalan, 1215-yildagi Magna Carta xartiyalarga tegishli). Har xil turdagi guvohnomalar uchun turli formulalar ishlatilgan.
- Mehr guvohnomasi [3] – mamlakatlar oʻrtasidagi tinch munosabatlarni tasdiqlovchi xat.
- Ragʻbatlantiruvchi diplom [3] – shartnoma shartlarini qabul qilish toʻgʻrisidagi xabar yozilgan dastlabki xat.
- Tasdiqlangan nizom [3] – ilgari tuzilgan shartnomani oʻz ichiga olgan nizom.
- Vakolatnoma [3] elchilarning vakolatlarini tasdiqlovchi hujjatdir.
- Oʻtish xati [3] – jismoniy shaxslarga toʻsiqsiz sayohat qilish uchun beriladigan hujjat.
- Tayinlov xati [3] – bu lavozimga tayinlanishni oʻz ichiga olgan xat.
- ↑ „Архивированная копия“. 2015-yil 21-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 14-avgust.
- ↑ „Архивированная копия“. 2015-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 15-avgust.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Akad. M. M. Boguslavskiy. Posolstvo Ye. I. Ukrainseva v Konstantinopol (1699-1700). T. 5. Red. prof. V. I. Lebedev. Izd: Gostolitizdat. 1948. Obʼyasnitelniy slovar. str. 309-313.