Hamid Mirsalixov
| Hamid Mirsalixov | |
|---|---|
| Tavalludi |
1913-yil Toshkent Oʻzbekiston |
| Vafoti |
1945-yil 8-aprel Chexoslovakiya |
| Xizmatdagi yillari | 1935-yil—1945-yil |
| Unvoni | Kapitan |
| Jang/urush | Ulugʻ Vatan urushi |
| Mukofotlari |
   |
Hamid Mirsalixov (1913-yil, Toshkent, Oʻzbekiston – 1945-yil, Chexoslovakiya, Malakki) – Sovet Armiyasi kapitani va Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hamid Mirsalixov 1913-yilda Toshkentda Oktyabr tumanida tugʻilgan. Millati – oʻzbek. U 3 aka-ukaning eng kichigi edi.
Mehnat faoliyatini 1931-yilda Kalinin tumanidagi (Xasanboy qishlogʻi) Pravda vostoka maktabida komsomol tashkiloti kotibi sifatida ishlashdan boshlagan. Keyin Oliy sanoat pedagogika institutining fizika-matematika fakultetida oʻqishni davom ettirgan. Uning gʻoyat tashabbuskorligi va tashkilotchiligini sezgan institut va tuman partiya qoʻmitasi Hamidga katta ishonch bildirib, uni tegishli saylov uchastkalariga yuborishadi. Maxsus topshiriq bilan 9-bolalar qabulxonasida, 7-Mehribonlik uyida katta oʻqituvchi boʻlib ishlagan. Soʻng, viloyat va shaharda yetakchi komsomol xodimi boʻlib faoliyat olib borgan. U yetimlarga juda gʻamxoʻrlik qilib, boshpanasiz, qarovsiz qolgan bolalarga qoʻl uzatgan. Poytaxtimizning Chilonzor tumanida istiqomat qilayotgan Halima Muhiddinova, Karima Abdullayeva va boshqa koʻplab Mehribonlik uyi tarbiyalanuvchilari hamisha Hamid Mirsalixovdan baxtli va farovon hayot kechirayotganidan minnatdor.
Hamid Mirsalixov Oʻrta Osiyodagi harbiy xizmatni Ashxobodda boshlagan.
Uning yagona qizi – Flora Mirsalixova Hamidovna.
Urush yillari
[tahrir | manbasini tahrirlash]1935-yilda Hamid Mirsolixov harbiy xizmatga chaqiriladi. U oʻz boʻlimida mohir targʻibotchi boʻlib, tezda tajribali komsomolchi sifatida tanilgan. 1937-yilda harbiy xizmatdan qaytib, V. I. Lenin nomidagi Markaziy Pionerlar saroyida direktorning tarbiyaviy ishlar boʻyicha oʻrinbosari, soʻngra komsomol okrug qoʻmitasida boʻlim mudiri lavozimlarida ishlaydi. Hamid urushni Torayev shaharchasida boshlagan. 1942-yilning mart oyida Ximki shahrida diviziya 17-kavaleriya diviziyasiga birlashtiriladi. Kichik leytenant X. Mirsalixov Moskva ostonasidagi shiddatli janglarda haqiqiy jasorat koʻrsatgan. Uning jasorati haqidagi maqolalar „Bizning otryadimiz qahramonlari“, „Leytenant Mirsalixov“ rubrikalari ostida ilgʻor gazetalarda chop etilgan.
Soʻngi jangi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hamid Moskva, Volokolamsk, Xarkov, Donbass, Moldova, Varshava, Bessarabiya, Ruminiya, Vengriya va Chexoslovakiya uchun kurashgan. U front boʻylab 17 ming kilometrdan ortiq masofani bosib oʻtib, 13 marta yaralangan. 1945-yil 8-aprelda Buyuk Gʻalaba arafasida Bratislava yaqinida 14 marta yaralangan. Jarohati juda ogʻir boʻlib, Hamid Mirsalixovning hayotini saqlab qolishning iloji boʻlmadi… [1][2]
Chexoslovakiyada Sovet qutqaruvchilarining koʻplab ommaviy qabrlari mavjud. Ana shunday ziyoratgohlardan biri oʻzbek yigiti, kapitan Hamid Mirsalixovning qabridir[3].
N. K. Krupskaya nomidagi pionerlar saroyining yosh izdoshlari Toshkentda uning qahramonlik tarixini yaratish boʻyicha katta ishlarni amalga oshirgan. „Yulduzlar soʻnmaydi“ klubining kashshoflari va aʼzolari tashabbusi bilan saroyda Hamid Mirsalixov haqida muzey tashkil etiladi.
Qahramon sharafiga koʻcha
[tahrir | manbasini tahrirlash]1972-yil 31-mayda Butunittifoq kashshoflar tashkilotining 50 yilligi arafasida Leninskiy tumanidagi kashshoflar paradida yosh kuzatuvchilar marmar yodgorlik lavhasini koʻtarib, oltin harflar bilan oʻyilgan: „Bu koʻcha gvardiya kapitani Hamid Mirsalixov nomi bilan atalgan. 1913-1945-yillarda Chexoslovakiyani ozod qilishdagi janglarda halok boʻlgan“. Oʻsha paytda Toshkent shahar ijroiya qoʻmitasining qaroriga koʻra, uning sharafiga birinchi Sarikul koʻchasi qayta nomlangan. Unda Hamid Mirsalixovning oʻzi tugʻilib oʻsgan edi[4].
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qizil Bayroq ordeni. Gʻarbiy frontdagi Harbiy kengashi 1942-yil 30-apreldagi 0498-son buyrugʻi bilan[5].
- Qizil Yulduz ordeni. SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1943-yil 14-apreldagi 098-son Farmoni[6].
- 1-darajali Vatan urushi ordeni. SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1945-yil 5-maydagi 013-son Farmoni[7].
- „Moskva mudofaasi uchun“ medali. SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1944-yil 1-maydagi farmoni[8].
- SSSR medallari.
Xotirasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toshkentdagi koʻchaga Hamid Mirsalixov nomi berilgan[9].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Мирсалифов Хамид :: Память народа“. pamyat-naroda.ru. 2020-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Мирсалифов Хамид :: Память народа“. pamyat-naroda.ru. 2020-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Мирсалифов Хамид :: Память народа“. pamyat-naroda.ru. 2020-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Запись про улицу в Ташкентской энциклопедии“ (ru). Google книги Ташкентская энциклопедия. 2020-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Мирсалихов Хамит :: Память народа“. pamyat-naroda.ru. 2020-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Мерсалихов Хамид :: Память народа“. pamyat-naroda.ru. 2020-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Мирсалихов Хаиид :: Память народа“. pamyat-naroda.ru. 2020-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Мирсалихов Хамид :: Память народа“. pamyat-naroda.ru. 2020-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- ↑ „Улица имени Героя“ (ru). Письма о Ташкенте. 2020-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 3-iyul.
- Qizil Bayroq ordeni sohiblari
- Vatan urushi 2-darajali ordeni sohiblari
- Vatan urushi ordeni sohiblari
- Qizil Yulduz ordeni sohiblari
- 1-darajali Vatan urushi ordeni sovrindorlari
- Moskva mudofaasi uchun medali bilan mukofotlanganlar
- 1945-yilda vafot etganlar
- 8-aprelda vafot etganlar
- Toshkentda tugʻilganlar
- 1913-yilda tugʻilganlar