Helkiya
Xelkiya yoki Xilkiya (qadimgi ivrit: חלקיהו yoki חלקיה; Septuagintada qadimgi yunoncha: Хελκία qadimgi yunoncha: Хελκία ; lotincha: Hilkiah; „qism, Xudoning merosi“[1]), — miloddan avvalgi VII-asrdagi yahudiy oliy ruhoniysi, shoh Yoʻshiyo davrida (Yoshiyo, miloddan avvalgi 639/640 — 608/609). Muqaddas Kitobda eslatib oʻtilgan (4Sar. 22:4, 8, 12, 14; 4Sar. 23:4; 2Par. 34:9; Yezd. 1:8). U shoh Yoʻshiyoning islohot ishlariga rahbarlik qilgan. Uning paytida Qonun kitobi ibodatxonada topilgan va Pasxa tantanali bayram qilingan.
Hayot yoʻli
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kelib chiqishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Leviy, Horun va Elazar nasl-nasabida Xelkiya Sellumning (Shallum) oʻgʻli va Ozariyoning otasi (1Par. 6:13 ; 9:11).
Xizmat
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uning davrida ibodatxonada podsho tomonidan amalga oshirilgan taʼmirlash (tozalash va yangilash) ishlari paytida Qonunning oʻrama qogʻozi (Qonun kitobi) topilgan. Kitob kultni tozalash va radikal diniy islohot uchun asos boʻlib xizmat qilgan (2Sar. 22:3 va qolg.).
Boshqalar bilan birga, u podshoh tomonidan Xulda (Xulda) paygʻambarning oldiga yuborilgan, u Xudodan oʻz taqdiri va xalqining taqdiri haqida soʻrash, Undagi diniy amrlarni (4Sar. 22:8-20; 2Par. 34:14-28; 2Sar. 22:12 va qolg.) bajarmaganliklari uchun odamlarga topilgan ilohiy kitobning dahshatli bashoratlari yoki Xudoning jazosi amalga oshadimi yoki yoʻqligini bilish uchun yuborilgan.
Unga Quddusning narigi tomonidagi Qidron vodiysida yoqib yuborilgan butparastlik buyumlarini ibodatxonadan chiqarib tashlash buyurilgan (2 Shohlar. XXIII, 4 — 8).
Uning davrida Yoʻshiyo kunlarida Pasxa tantanali ravishda nishonlangan (2Yezd. 1:1-23).
Avlodlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]U, ehtimol, ruhoniy Ezraning ajdodlari roʻyxatiga kiritilgan (Miloddan avvalgi V-asr, Islomda Uzayr nomi bilan mashhur; Yezd. 7:1 ; 2Yezd. 8:1).
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Nikifor (Bajanov) Xelkiya // Illyustrirovannaya polnaya populyarnaya bibleyskaya ensiklopediya v 4-x vipuskax. Vipusk IV — M.: 1892.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Xilkiya Nystremning Injil lugʻatida.