Ida, nimfa
Ida (yoki Ide; Ἴdē) — qadimgi yunon mifologiyasidagi nimfa; Kritda yangi tugʻilgan Zevsga yashirincha gʻamxoʻrlik qilganlardan biri[1].
Mifologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Psevdo-Apollodorning soʻzlariga koʻra, Rea oʻgʻlini oʻz farzandlarini yutib yuborgan otasi Kronosdan qutqarib, eriga chaqaloq oʻrniga oʻralgan toshni topshirgan va yangi tugʻilgan Zevsni yashirincha Krit koribantlari boshligʻi boʻlgan Krit qiroli Melissaning qizlari nimfalar Adrasteya va Ida qaramogʻiga bergan. Nimfalar bolani Amalteya echkisining suti bilan boqdilar[2]. Shu bilan birga, Gay Yuliy Xiginning soʻzlariga koʻra, ikkala nimfa ham (shuningdek, echki Amalfeya) Okeanning qizlari boʻlgan, ammo ular haqida „boshqalar Melissaning qizlari deb aytishadi“[3]. Nimfa Ida Kritdagi xuddi shu nomdagi togʻ bilan bogʻliq, uning yon bagʻirlarida Ida gʻori joylashgan boʻlib, afsonaning bir versiyasiga koʻra kichkina Zevs unga yashiringan.
Madaniyatda[tahrir | manbasini tahrirlash]
II-asr yozuvchi va geografi Pavsaniyning yozishicha, Ida Tegeyadagi Afina Aleya qurbongohida tasvirlangan[4]. U chaqaloq Zevsni qoʻllarida ushlab turgan markaziy figuralar Reya va Oenoe nimfalarining ikkala tomonida sakkiz nimfadan biri sifatida tasvirlangan. Ularning bir tomonida Glauke, Neda, Fezoa va Antratsiya, ikkinchi tomonida Ida, Hagno, Altsinoya va Friks tasvirlangan.
1884-yilda avstriyalik astronom Iogann Palisa tomonidan kashf etilgan asosiy belbogʻ asteroidi (243) Ida nimfa Ida sharafiga nomlangan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Apollodorus, Apollodorus, The Library, with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921. %3atext%3dLibrary Online version at the Perseus Digital Library.
- Gantz, Timothy, Early Greek Myth: A Guide to Literary and Artistic Sources, Johns Hopkins University Press, 1996, Two volumes: ISBN 978-0-8018-5360-9 (Vol. 1), ISBN 978-0-8018-5362-3 (Vol. 2).
- Grimal, Pierre, The Dictionary of Classical Mythology, Wiley-Blackwell, 1996, ISBN 9780631201021.
- Hard, Robin, The Routledge Handbook of Greek Mythology: Based on H.J. Roseʼs „Handbook of Greek Mythology“, Psychology Press, 2004, ISBN 9780415186360.
- Hyginus, Gaius Julius, Fabulae in Apollodorus Library and Hyginus Fabuae: Two Handbooks of Greek Mythology, Translated, with Introductions by R. Scott Smith and Stephen M. Trzaskoma, Hackett Publishing Company, 2007. ISBN 978-0-87220-821-6.
- Larson, Jennifer, „Greek Nymphs : Myth, Cult, Lore“, Oxford University Press (US). June 2001. ISBN 9780195122947.* Kern, Otto. Orphicorum Fragmenta, Berlin, 1922. Internet Archive
- Pausanias, Pausanias Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918. Online version at the Perseus Digital Library.
- Tripp, Edward, Crowell’s Handbook of Classical Mythology, Thomas Y. Crowell Co; First edition (June 1970). ISBN 069022608X.