Kontent qismiga oʻtish

Invariantlar

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Invariantlar (lotincha invarians -oʻzgarmaydigan) — biror matematik obyekt bilan aloqador boʻlgan va obyektning maʼlum almashtirishlarida oʻzgarishsiz qoladigan miqdorlar (kesma uzunligi, biror figuraning yuzi, ellips ekssentriteti va b.). Mas, harakat paytida kesma uzunligi oʻzgarishsiz krladi. Figura kuchirilganda shu figura oʻzgarmaydi va hokazo. Koordinatalari x,, u va x2, u2 boʻlgan kesma uzunligining invariantligi (algebraik nuqtai nazardan): toʻgʻri burchakli ko-ordinatalarning bir sistemasi ikkinchisiga almashtirilganda (x, — x,)2 + (u] — u2)2 ifoda oʻzgarmay qoladi. Geometriyada geometrik almashtirishlar guruhi invariantligi muhim oʻrin tutadi.[1]

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil