Italiyada parlament saylovlari (2008)
2008-yilda Italiyada parlament saylovlari muddatidan oldin, 2008-yilning 13-14 aprel kunlarida muddatidan uch yil oldin oʻtkazildi va ushbu parlament saylovlari oʻng-markazchi muxolifatga gʻalaba keltirdi[1].
Saylovning borishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2008-yil 6-fevralda prezident Jorjio Napolitano parlamentni tarqatib yuborishni eʼlon qildi. Parlamentning tarqatilishi 24-yanvarda boshlangan siyosiy inqirozning oqibatlari asosiy sabab boʻldi.
Senat prezidenti Franko Marini prezident Jorjio Napolitanoning saylov islohoti uchun hukumat tuzish taklifidan bosh tortgach, parlamentni tarqatib yuborish va muddatidan oldin saylovlar oʻtkazish kerakligini va bunday tanlov ushbu vaqtda faqatgina yagona yechim ekanligini aytdi.
Berluskoni boshchiligidagi mamlakatning oʻng qanot muxolifati parlamentni tarqatib yuborish va zudlik bilan muddatidan oldin parlament saylovlarini oʻtkazishni talab qilib chiqdi[2].
Asosiy qarama-qarshilik „Ozodlik xalqi“ oʻng markazchilar koalitsiyasi yetakchisi, milliarder biznesmen, sobiq bosh vazir Silvio Berluskoni va yangi markazchi chap Demokratik partiya rahbari, Italiyaning sobiq meri Valter Veltroni oʻrtasida boʻlib keskin qarama qarshiliklar boʻlib oʻtdi.
Saylovlar davomidagi asosiy mavzulardan biri shtatga tegishli boʻlgan Alitalia aviakompaniyasining sotilishi boʻldi. Saylov kampaniyasi vaqtida Berluskoni Air France-KLMning Italiya aviakompaniyasini egallashga urinayotganini tanqid qildi va xaridor sifatida mahalliy kompaniyani koʻrishni afzal koʻrishini aytdi[3].
Natijalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Quyi palataga saylov natijalari[4].
| Nomzod | Partiya | Ovoz berish | % | Joylar |
| Valter Veltroni | ||||
| Demokratik partiya | 12 095 306 | 33.18 | 211 | |
| Italiya qadriyatlari | 1 594 024 | 4.37 | 28 | |
| Umumiy koalitsiya | 13 689 330 | 37.55 | 239 | |
| Silvio Berluskoni | ||||
| Ozodlik xalqi | 13 629 464 | 37.38 | 272 | |
| Shimoliy Ligasi | 3 024 543 | 8.30 | 60 | |
| Avtonomiya uchun harakat | 410 499 | 1.13 | sakkiz | |
| Umumiy koalitsiya | 17 064 506 | 46.81 | 340 | |
| Pier Ferdinand Casini | ||||
| Markaz ittifoqi | 2 050 229 | 5.62 | 36 | |
| Fausto Bertinotti | ||||
| Chapda — Kamalak | 1 124 298 | 3.08 | 0 | |
| Zigfrid Brugger | ||||
| Janubiy Tirol xalq partiyasi | 147 718 | 0,41 | 2 |
Valle d’Aosta bir mandatli saylov okrugida oʻtkazilgan saylovlarda Nikko Roberto Rolando 29 314 ovoz (39,12 %) bilan gʻalaba qozonilganligini eʼlon qildi.
Quyi palataning xorijdagi italiyaliklar vakili boʻlgan 12 deputati saylovi natijalari[5] eʼlon qilindi.
| Partiya | Ovoz berish | % | Joylar |
| Demokratik partiya | 338 954 | 32.48 | 6 |
| Ozodlik xalqi | 322 437 | 30.90 | 4 |
| Italiyaliklarning xorijdagi assotsiativ harakati | 86 970 | 8.33 | 4 |
| Italiya qadriyatlari | 42 149 | 4.04 | 4 |
Senat saylovlari natijalari[6].
| Nomzod | Partiya | Ovoz berish | % | Joylar |
| Valter Veltroni | ||||
| Demokratik partiya | 11.042.452 | 33.69 | 116 | |
| Italiya qadriyatlari | 1.414.730 | 4.32 | 14 | |
| Umumiy koalitsiya | 12.457.182 | 38.01 | 130 | |
| Silvio Berluskoni | ||||
| Ozodlik xalqi | 12.511.258 | 38.17 | 141 | |
| Shimoliy Ligasi | 3 024 543 | 8.06 | 25 | |
| Avtonomiya uchun harakat | 355.361 | 1.08 | 2 | |
| Umumiy koalitsiya | 15.508.899 | 47.32 | 168 | |
| Pier Ferdinand Casini | ||||
| Markaz ittifoqi | 1.866.356 | 5.69 | 3 | |
| Fausto Bertinotti | ||||
| Chapda — Kamalak | 1.053.228 | 3.21 | 0 |
Trentino Alto Adige provinsiyasidagi bir mandatli saylov okruglarida Ozodlik xalqidan 3 nafar va Janubiy Tirol Xalq partiyasidan 4 nafar nomzod saylandi. Valle d’Aosta saylov okrugidan Antonio Fosson saylovchilarning 29 191 (41,39 %) ovozi bilan saylandi.
Chet eldagi italiyaliklar hisoblangan 6 nafar Senat deputatining saylov natijalari[7].
| Partiya | Ovoz berish | % | Joylar |
| Ozodlik xalqi | 322 698 | 33.86 | 3 |
| Demokratik partiya | 314 703 | 33.02 | 2 |
| Italiyaliklarning xorijdagi assotsiativ harakati | 72 511 | 7.61 | 1 |
Saylovlar natijasida Italiyaning urushdan keyingi tarixida birinchi marta oʻzini kommunistik deb ataydigan birorta partiya vakili boʻlmadi. Saylovdan soʻng, " Soʻl-Kamalak " bloki rahbari, Kommunistik Uygʻonish partiyasi raisi Fausto Bertinotti oʻz lavozimini tark etdi.
Saylovlar Silvio Berluskoni boshchiligidagi muxolifat koalitsiyasiga gʻalaba keltirdi.
2008-yilgi parlament saylovlaridan keyin parlament guruhlari:
| Partiya | Deputatlar palatasi | Senat |
| Ozodlik xalqi | 275 oʻrin | 146 oʻrin |
| Demokratik partiya | 217 oʻrin | 119 oʻrin |
| Shimoliy Ligasi | 60 oʻrin | 26 oʻrin |
| Italiya qadriyatlari | 29 oʻrin | 14 oʻrin |
| Markaz ittifoqi | 35 oʻrin | 11 oʻrin |
| Aralash guruh | 14 oʻrin | 6 oʻrin |
| Jami | 630 oʻrin | 322 oʻrin |
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Новости Украины NEWSru.ua :: По результатам опросов Берлускони выигрывает“. 2008-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 1-oktyabr.
- ↑ „«РИА Новости» :: Досрочные парламентские выборы в Италии состоятся 13 и 14 апреля“. 2008-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 1-oktyabr.
- ↑ „Би-би-си | V mire | Berluskoni obeщaet bistro prodat Alitalia“. 2012-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 4-oktyabr.
- ↑ „Результаты выборов в нижнюю палату (Италия без округа Валле д’Аоста) на сайте МВД Италии“. 2013-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-mart.
- ↑ „Результаты выборов в нижнюю палату в заграничных округах на сайте МВД Италии“. 2016-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-mart.
- ↑ „Результаты выборов в сенат (Италия без округа Валле д’Аоста и Трентино-Альто-Адиже) на сайте МВД Италии“. 2017-yil 12-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-mart.
- ↑ „Результаты выборов в сенат в заграничных округах на сайте МВД Италии“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-mart.