Kontent qismiga oʻtish

Iustin Pranaytis

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Iustin Bonaventura Pranaytis
Tavalludi 27-iyul 1861-yil
Panenupya, Suvalki viloyati
Vafoti 28-yanvar 1917-yil(1917-01-28)
(55 yoshda)
Petrograd
Fuqaroligi Rossiya imperiyasining bayrogʻi Rossiya imperiyasi
Taʼlimi Imperator Rim-katolik diniy akademiyasi

Iustin (Yustin) Bonaventura Pranaytis (litovcha: Justinas Bonaventūra Pranaitis, 1861-yil 27-iyul, Panenupya, Suvalki viloyati – 1917-yil 28-yanvar, Petrograd[1]) – litvalik rus diniy arbobi, antisemit yozuvlar muallifi.

Iustin Bonaventura Pranaytis 1861-yil 27-iyulda tugʻilgan. U Griskabudis va Mariyampolk maktabini tugatgan, shundan soʻng 1878-yilda Seynidagi diniy seminariyaga oʻqishga kirdi. 1883-yilda Sankt-Peterburgdagi Imperator Rim-katolik diniy akademiyasiga oʻqishga kirdi. 1887-yildan ilohiyot magistri, bir yil oldin esa ruhoniy boʻldi. Ilohiyot akademiyasini tugatgandan soʻng, u ibroniy tilidan dars berdi. „Christianus in Talmude Iudaeorum sive Rabbinicae doctrinae de Christianis secreta“ antisemitizm kitobi nashr etilgandan keyin shuhrat qozondi. Ushbu kitob 1892-yilda Sankt-Peterburgda nashr etilgan va bir qator Yevropa tillariga tarjima qilingan. Iustin Bonaventura oʻsha davrning eng koʻzga koʻringan ibronist va semitologi D.A.Xvolsonning shogirdi boʻlgan.

1894-yilda Pranaitis zarar yetkazganlikda ayblanib sudlangan. Bir muddat Tverga surgun qilingan, 1902-yilda esa Toshkentga yuborilgan[2][3]. Uning tashabbusi bilan Toshkent, Buxoro, Samarqand, Ashxobodda katolik cherkovlari qurilgan. Mashhur loyihalaridan biri bu Iso Masih yuragi sobori-jomeʼsi hisoblanadi. U faol missionerlik faoliyati bilan shugʻullangan. Xususan, Turkiston garnizonida targʻibot ishlarini amalga oshirgan.

1913-yil sentyabr-oktyabr oylarida Iustin Pranaytis nasroniy bolani marosim bilan oʻldirishda ayblangan.

Politsiya boʻlimining maxsus topshiriqlar boʻyicha xodimi P. N. Lyubimov sud jarayoni boʻyicha maʼlumotlarni toʻplagan.

  • Тагер А. С. Царская Россия и дело Бейлиса.
  1. Scapegoat on Trial: The Story of Mendel Beilis - The Autobiography of Mendel Beilis the Defendant in the Notorious 1912 Blood Libel in Kiev, Beilis, Mendel, Introd. & Ed. By Shari Schwartz, CIS, New York, 1992
  2. R. Jałbrzykowski, Pranajtis Justyn, [w:] Podręczna Encyklopedia Kościelna, t. 31-32, Kraków 1913, s. 400.
  3. Царская Россия и дело Бейлиса, Tager, A., Moscow, 1934