Kontent qismiga oʻtish

Jaguar XK (X100)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Jaguar XK8
Jaguar XKR

Jaguar XKR kabriolet
Tashqi koʻrinishi
Ishlab chiqaruvchisi Jaguar Cars
Ishlab chiqarish 1996–2005
Model yili 1997–2006
Assambleya Koventri, Angliya
Dizayneri Fergus Pollock under Geoff Lawson[1][2] (1992)
Korpus va shassi
Avtomobil tasnifi Katta sayyoh (S)
Avtomobil korpusi tuzilishi
Avtomobil tartibi Old dvigatel, orqa gʻildirakli haydovchi
Avtomobil platformasi Jaguar XJS (oʻzgartirilgan)
Bogʻliqligi Aston Martin DB7
Jaguar XJ (X308)
Quvvat oʻtkazgich
Dvigateli
Harakat uzatish mexanikasi
Oʻlchamlari
Gʻildiraklari Andoza:Aylantirish
Uzunligi
  • 1997–2004: 4,760.0 mm (187.4 in)
  • 2005–2006: 4,775 mm (188.0 in)
Kengligi
  • 1997–2004: 1,830 mm (72.0 in)
  • 2005–2006: 1,800 mm (70.9 in)
Balandligi
  • 1997–1998 Coupe and 1999–2006 XK8 Convertible: 1,295 mm (51.0 in)
  • 1997–1998 Convertible: 1,305 mm (51.4 in)
  • XKR Convertible: 1,288 mm (50.7 in)
  • 1999–2006 XK8 Coupé: 1,283 mm (50.5 in)
  • XKR Coupe: 1,278 mm (50.3 in)
Xronologiyasi
Avvalgi modellari Jaguar XJS
Hozirgi modellari Jaguar XK (X150)

Jaguar XK8 (loyiha kodi X100) 1996-yilda Jaguar Cars kompaniyasi tomonidan yaratilgan, XK seriyasining birinchi avlodi hisoblanadi. XK8 yangi 4.0 litrli Jaguar AJ-V8 dvigateli, ikki eshikli kupe va ikki eshikli kabriolet kuzovlari boʻlgan. 1998-yilda XKR dvigatelning super zaryad versiyasi bilan taqdim etilgan. 2003-yilga kelib yangi 4.2 litrli AJ34 yuqori quvvatli dvigatelga almashtirilgan. XK seriyasining birinchi avlodi oʻzining XJSdan olingan platformasi orqali[3] Aston Martin DB7 mashinasiga sherik boʻlib, ikkala mashina ham oʻz tarixini 1980-yillarning oʻrtalarida XJ41/XJ42 nomi bilan tanilgan, F-turi jaguar ishlab chiqish tadqiqotiga borib taqaladi[4].

XJ42 prototipi

Yangilanishlardan biri sifatida Jaguar XJ (XJ40)dan olingan mustaqil orqa osma blokining ikkinchi avlodidan foydalanish boʻlgan. Rivojlanishni 1992-yilda, dizayn ishlari esa 1991-yil oxirida boshlangan. 1992-yil oktyabr oyiga kelib dizayn tanlandi va keyinchalik 1993-yilda ishlab chiqarish uchun qoldirilgan. Prototiplari 1993-yil dekabr oyida, X100ga rasmiy maʼqullangandan soʻng qurilgan va dizayn patentlari 1994-yil iyun oyida topshirilgan. 1996-yilga kelib ishlab chiqarish yakunlanib, oʻsha yilning mart oyida avtomabil taqdim etilgan va 1996-yil oktyabr oyidan sotuvga chiqarila boshlangan[5][6].

Tarixi va spetsifikatsiyalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

 

XK8 kupe
XKR tashqi ko'rinishi
Ichki
4.2 litrli Supercharged V8 dvigatellari

XK buyuk mashinalar qatorida mavjud boʻlgan dastlabki modeli XK8 kupe va kabriolet boʻlib, keyinchalik ular yanada kuchli XKR modellar bilan birlashtirildi. XK8 yangi 4.0 litrli 32 V Jaguar AJ-V8 dvigateli va ikki eshikli kupe va ikki eshikli kabriolet kuzovlaridan foydalanilgan. Kupeda allaqachon mavjud boʻlgan yangi CATS (Computer Active Technology Suspension) adaptiv suspenziyasi 1997-yilda konvertatsiya qilinadigan modellarga qoʻshilgan. 1997-yildagi modeliga yorugʻlikka sezgir faralar, avtomatik ravishda tushiriladigan orqa koʻzgu oynasi kabi oʻzgarishlar qoʻshilgan.

1998-yilning may oyida taqdim etilgan XKR rusimi, XK8da ishlatiladigan V8 dvigatelini zaryadlangan variantidan foydalanilgan. XJR supercharger 1.8 L (112 kub dyuym) sigʻimga, shu bilan bir qatorda oʻzaro sovutgichli modifikatsiyalari va ikki qismli haydovchi spidometriga ega boʻlgan. Supercharger, dvigatel tezligidan 1.9 baravar tez aylanib va 11.9 funt kuchaytiruvchi bosimni hosil qilgan. XK8ga Ford F-150 SVT Light va dvigatel havo oqimini yaxshilash uchun, kapot hamda old panjaralari oʻrnatilgan[7].

XK diapazoniga 2002-yilda mexanik oʻzgartirishlar kiritilgan. XK8 va XKR modellaridagi dvigatellar 4.2 litr sigʻimga va oldingi faralariga linzalar oʻrnatilgan. Keyin esa avtomobil rangiga, gʻildiraklariga oʻzgartirishlar kiritildi va turli xil ramziy belgilar qoʻyildi. Avtomobil modellari 2004-yil bahorida qayta koʻrib chiqilib, sezilarli oʻzgarishlarga yangi gʻildirak dizaynlari, kattaroq old va orqa spoylerlar va qayta ishlangan panjaralar misol qilib koʻrsatishdi[8][9].

Oldingi XJS singari, XK modellari ham interyer uchun 2+2 oʻrindiq tartibidan foydalanildi. Ixtiyoriy „Yaguar etik“ variantini bagaj maydonini oshirish uchun, kichik orqa oʻrindiqlarni olib tashlashni maʼqul koʻrdilar.

XJS bilan solishtirganda, XK modellari 25 foizga qattiqroq va sezgir quvvatga ega boʻlgan.

Dastlab ZF 5HP24 besh pogʻonali avtomat uzatmalar qutisi anʼanaviy aspiratsiyalangan 4.0 litrli model va Mercedes W5A580 besh pogʻonali uzatmalar qutisi Supercharged versiyasiga qoʻshildi, ammo 2002-yilda yangi ZF 6HP26 olti pogʻonali versiyaga, avtomat uzatmalar qutisi, 4.2 litrli model oʻrnatildi.

Modeli Yillar Siqilish Vites qutisi Eng yuqori quvvat Maksimal momenti Eng yuqori tezligi Tezligi.



0-97km/soat
XK8 1997–2003 3,996 cc (243.9 cu in) 5 bosqichli avtomat 216 kW (290 hp) 6100 ta aylanish tezligi 290 lb⋅ft (393 N⋅m) 4250 ta aylanish tezligi 251 km/h (156 mph) (cheklangan) (kupe)



248 km/h (154 mph) (cheklangan) (Kabriolet) 		6.7 soniya (kupe)



7 soniya (konvertatsiya qilinadigan)
XKR 1998 −2003 276 kW (370 hp) 6150 taaylanish tezligi 387 lb⋅ft (525 N⋅m) 3600 ta aylanish tezligi 250 km/h (155.4 mph) (cheklangan) 5.4 soniya (kupe)



5.6 soniya (konvertatsiya qilinadigan)
XK8 4.2 2003 −2006 4,196 cc (256.1 cu in) 6 bosqichli avtomat 224 kW (300 hp) 6000 ta aylanish tezligi 310 lb⋅ft (420 N⋅m) 4100 ta aylanish tezligi 250 km/h (155.4 mph) (cheklangan) 6.4 soniya (kupe)



6.6 soniya (konvertatsiya qilinadigan)
XKR 4.2 2003 −2006 yillar 298 kW (400 hp) 6100 ta aylanish tezligi 408 lb·ft (553 N·m) 3500 ta aylanish tezligi 250 km/h (155.4 mph) (cheklangan) 5.4 soniya (kupe)



5.6 soniya (konvertatsiya qilinadigan)

XKR 100

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaguar asoschisining 100 yillig yubileyini nishonlash uchun, 2002-yilda jami 500 ta „XKR 100“ kupe va kabriolet ishlab chiqarilgan[10]. XKR 100da barcha mavjud detal variantlar antrasit boʻyoq qoplamasi, Recaro oʻrindiqlar, 20 dyuymli BBS qotishma gʻildiraklar, Brembo tormozlar, oʻziga xos yogʻoch asboblar paneli va GPS mavjud boʻlgan.

XKR-R kontseptsiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Jaguar XKR-R kabriolet

XKR ishlab chiqarishiga juda oʻxshash boʻlgan XKR-R deb nomlangan mashina 2001-yil kelajagidagi Jaguar modellari uchun sinov toʻshagi sifatida ishlab chiqarildi. U yanada kuchli 336 kVt (451 ot kuchi)ga va cheklangan sirpanishli differensiall dvigatel, 6 pogʻonali mexanik uzatmalar qutisi va yaxshilangan boshqaruv, standart XKRdan vizual farqlari bilan birga kattaroq orqa spoyler, toʻrt trubkali egzoz tizim, toʻliq ishlaydigan dvigatel, old panjara va kattaroq ikkita qotishma gʻildirakli avtomobil hisoblangan. Ommaga koʻrsatiladigan modeli ustki ochiq avtomashina va kupe kuzoviga ega funktsional boʻlib, sinov avtomobili koʻrgazma avtomashinasiga oʻxshash uglerod tolali bezak interyerli va qoʻshimcha oʻrindiqlarga ega boʻlgan. Avtomobil jurnalisti Tiff Needel 2001-yilda Top Gear epizodida XKR-R sinov mashinasini haydab koʻrgan[11].

Neiman Marcus nashri

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1996-yil Neiman Marcus Rojdestvo katalogida, XK8 maxsus nashrida chop etilgan. https://www.theautochannel.com/news/date/19960911/news01821.html

Ishlab chiqarilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1996-yildan, 2005-yilgacha Jaguar 90064 XK avtomobili loyihasi ishlab chiqilgan[12].

  • 19748 XK8 kupe
  • 46760 XK8 kabriolet
  • 9661 XKR kupesi
  • 13895 XKR konvertatsiya qilingan

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Popular Science - Google Books, 1996-yil iyul. Qaraldi: 27-noyabr 2010-yil. 
  2. ↑ „1996 Jaguar XK8 Coupé Geneva Motor Show Car This vehicle is on display in the Jaguar Gallery at Coventry Transport Museum“. Jaguar Heritage Trust. Qaraldi: 15-yanvar 2020-yil.
  3. ↑ Frankel. „The Jaguar that became an Aston Martin“. Motor Sport Magazine (31-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 16-noyabr 2017-yil.
  4. ↑ Perkins. „The Aston Martin DB7 Evolved From a 1980s Jaguar F-Type That Never Happened“. Road & Track Magazine (22-iyul 2016-yil). Qaraldi: 16-noyabr 2017-yil.
  5. ↑ Winter Communication Design. „XK8 und XKR (X100) - Entwicklungsgeschichte“. XKJaguar (8-noyabr 2010-yil). Qaraldi: 4-iyun 2013-yil.
  6. ↑ „The Auto Channel-JAGUAR REDESIGNS ITSELF AS IT DESIGNS THE XK8“. Theautochannel.com. Qaraldi: 4-iyun 2013-yil.
  7. ↑ Huffman. „Jaguar XKR“. Car and Driver (1-yanvar 2000-yil). Qaraldi: 12-aprel 2019-yil.
  8. ↑ Evans. „Jaguar XK8 (1996 - 2006) used car review“. www.rac.co.uk (11-yanvar 2006-yil). Qaraldi: 12-aprel 2019-yil.
  9. ↑ Fortune. „Jaguar XKR review (1998-2006 model)“. MSN (9-oktabr 2014-yil). Qaraldi: 12-aprel 2019-yil.
  10. ↑ „Centenary Jags up for grabs“. Coventry Telegraph (20-avgust 2001-yil). Qaraldi: 30-sentabr 2010-yil.
  11. ↑ „Old Top Gear 2001 Jaguar XKR R“. YouTube. Qaraldi: 11-aprel 2019-yil.
  12. ↑ Production history xkec.co.uk and archive.is 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Jaguar_XK_(X100)&oldid=3179366" dan olindi