Janubiy Koreya — Buyuk Britaniya munosabatlari
 | |
 Janubiy Koreya |
 Buyuk Britaniya |
| Diplomatik vakolatxona | |
| Janubiy Koreya elchixonasi Londonda | Buyuk Britaniya elchixonasi Seulda |
| Elchixona | |
| Elchi Kim Geon | Elchi Colin Crooks |
Koreya Respublikasi va Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligi oʻrtasidagi munosabatlar (koreyscha: 한영 관계; inglizcha: South Korea–United Kingdom relations) XX asrdan hozirgi kungacha boʻlgan aloqalarni oʻz ichiga oladi. Koreya Respublikasi Buyuk Britaniya bilan rasmiy aloqalar oʻrnatilgan sana sifatida 1949-yilning 18-yanvarini belgilagan boʻlsa-da[1], diplomatik aloqalar tarixi 1883-yilga borib taqaladi[2]. 1950-yillarda Britaniya harbiylarining Koreya urushidagi ishtiroki muhim boʻlgan, ammo oʻsha paytda ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar „zaif“ boʻlgan. Mamlakatlar bir-biri haqida nisbatan kam maʼlumotga ega edi. 1970-yillarda savdo aloqalari tez rivojlandi. 1990-yillar oxiridagi Osiyo moliyaviy inqirozi davrida qirolicha Yelizaveta II Janubiy Koreyaga davlat tashrifini amalga oshirdi va bu mamlakatda inqiroz davrida ijobiy kutib olindi. Bugungi kunda ikki davlat oʻrtasida mustahkam iqtisodiy va diplomatik aloqalar mavjud[2]Manba xatosi: The opening <ref> tag is malformed or has a bad name.
BBC Jahon xizmatining 2014-yilgi soʻroviga koʻra, janubiy koreyaliklarning 74 foizi Birlashgan Qirollik taʼsiriga ijobiy, 14 foizi esa Buyuk Britaniya taʼsiriga salbiy qaraydi. Boshqa tomondan, Buyuk Britaniyada Janubiy Koreyaning taʼsiri haqidagi fikrlar ikkiga boʻlingan: Britaniyaliklarning 45 foizi Janubiy Koreyaning taʼsirini ijobiy, 45 foizi esa salbiy deb hisoblaydi[3].
Mamlakatni taqqoslash
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Janubiy Koreya | Buyuk Britaniya | |
|---|---|---|
| Bayroq va Gerb |  
|
.svg) .svg)
|
| Aholisi | 51,47 | 66,02 |
| Hudud | 100,30 km 2 | 242,50 km2 |
| Aholi zichligi | 513.16/km 2 | 272.25/km2 (264,2/kv mi) |
| Poytaxt | Seul | London |
| Hukumat | Unitar prezidentlik konstitutsiyaviy respublika | Unitar parlamentar konstitutsiyaviy monarxiya |
| Rasmiy til | Koreys tili | Ingliz tili |
| Hozirgi rahbar | Prezident Yoon Suk-yeol Bosh vazir Han Duck-soo |
Qirol Charles III Bosh vazir Rishi Sunak |
| Inson taraqqiyoti indeksi | 0,901 | 0,907 |
| Xalqaro qoʻngʻiroq kodi | +82 | +44 |
| YaIM (nominal) | 1,53 trillion (aholi jon boshiga 27,22 ming dollar) | 2,62 trillion (aholi jon boshiga 43,88 ming dollar) |
| Pul birligi | Janubiy Koreya voni | Funt sterling |
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
1885-yilda Britaniya Qirollik dengiz flotining uchta kemasi Geomun orolini qisqa vaqt ichida egallab olgan. Ikki xalq oʻrtasidagi munosabatlar 1910—1945-yillarda Koreyadagi yapon mustamlakachilik davrida uzilib qolgan. Ikkinchi jahon urushidan keyin Janubiy Koreya 1949-yil 18-yanvarda Buyuk Britaniya bilan diplomatik aloqalarni oʻrnatgan. Buyuk Britaniya va boshqa Britaniya Hamdoʻstligi kuchlari Koreya urushi paytida Janubiy Koreya bilan birga jang qilganlar. Koreya urushida qariyb 100 000 britaniyalik harbiy qatnashgan. Britanlarning eng mashhur ishtiroki Imjin daryosidagi jang, Xitoy askarlari bilan toʻqnashuv edi. Britaniya armiyasining 600 nafar askari Koreyadagi Imjin daryosidan oʻtayotgan 30 ming xitoylik qoʻshinga qarshi kurashgan. Jang oxirida 10 000 xitoylik qoʻshin halok boʻlgan. Britaniyalik askarlarning yoʻqotishlar bor-yoʻgʻi 59 tani tashkil etdi va bu jang urushda burilish nuqtasi hisoblanadi, chunki u Xitoyning yurishini toʻxtatdi. Gloster vodiysidagi jangovar yodgorlik Janubiy Koreyaning Solma-Ri shahrida halok boʻlgan britaniyalik askarlar uchun oʻrnatilgan. 1078 nafar Britaniya askari Koreya urushida halok boʻlgan.
Seulda Buyuk Britaniya elchixonasi va Londonda Janubiy Koreya elchixonasi mavjudManba xatosi: The opening <ref> tag is malformed or has a bad name[4]. Buyuk Britaniya va Janubiy Koreya jahon yetakchisi AQSh kabi boshqa davlatlar bilan hamkorlik qiladi. Mamlakatlar bir-biri bilan yaqin harbiy aloqalarga ega va Buyuk Britaniya koʻpincha Shimoliy Koreya-Janubiy Koreya munosabatlarining notinch davrida Janubiy Koreyaning nuqtai nazarini qoʻllab-quvvatlaydi. 2011-yilda Buyuk Britaniyada 17 mingga yaqin janubiy koreyalik istiqomat qilgan.
2016-yil noyabr oyida Koreya Respublikasi Harbiy-havo kuchlari Britaniya Qirollik havo kuchlari va Amerika Qoʻshma Shtatlari havo kuchlari bilan ichki havoda jangovar manevr mashqlarini oʻtkazdi. Bu Amerika Qoʻshma Shtatlaridan boshqa xorijiy davlat bilan birinchi oʻtkazilgan mashqlar edi[5][6].
Yuqori darajadagi almashinuvlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Koreya Respublikasidan Buyuk Britaniyaga:
- 1986-yil aprel Prezident Chun Du Xvan
- 1989-yil noyabr, Prezident Roh Tae-woo
- 1995-yil mart Prezident Kim Yon Sam
- 1998-yil aprel Prezident Kim Dae Jung
- 2001-yil dekabr Prezident Kim Dae Jung
- 2004-yil dekabr Prezident Ro Mu Xyon
- 2006-yil fevral — Tashqi ishlar va savdo vaziri Pan Gi Mun
- 2006-yil iyun — Tashqi ishlar va savdo vaziri Pan Gi Mun
- 2006-yil may, Bosh vazirning iqtisodiy masalalar boʻyicha oʻrinbosari Xan Duk-soo
- 2007-yil may — Bosh vazirning iqtisodiyot boʻyicha oʻrinbosari Kvon Okyu
- 2007-yil iyun Moliyaviy nazorat xizmati raisi Yun Jeung Xyun
- 2008-yil may Moliyaviy nazorat xizmati raisi Jeon Kvang-vu
- 2008-yil may Strategiya va moliya vaziri Kan Man-su
- 2008-yil oktyabr Prezidentning maxsus vakili Sa-Kong-il
- 2009-yil fevral Prezidentning maxsus vakili Sa Kong-il
- 2009-yil aprel Prezident Li Myon Bak (G20)
- 2010-yil yanvar Tashqi ishlar va savdo vaziri Yu Myon Xvan
- 2010-yil may Sogʻliqni saqlash va farovonlik vaziri Jeon Chje Xi
- 2013-yil aprel Prezidentning maxsus vakili sobiq bosh vazir Xan Seung Su (Britaniya sobiq bosh vaziri Margaret Tetcherning dafn marosimida ishtirok etish uchun)
- 2013-yil noyabr Prezident Pak Kin Xe
- 2014-yil dekabr — Tashqi ishlar va savdo vaziri Yun Byung-se
Buyuk Britaniyadan Koreya Respublikasiga:
- 1986-yil may, Bosh vazir Margaret Tetcher
- 1992-yil noyabr shahzoda Charlz va malika Diana
- 1996-yil mart, Bosh vazir Jon Meyjor
- 1997-yil aprel Gloster gersogi
- 1997-yil oktyabr Kent gersogi
- 1999-yil aprel qirolicha Yelizaveta II
- 2000-yil oktyabr, Bosh vazir Toni Bler
- 2003-yil iyul, Bosh vazir Toni Bler
- 2001-yil aprel, York gersogi
- 2005-yil noyabr, York gersogi
- 2006-yil oktyabr, Bosh vazir oʻrinbosari Jon Preskott
- 2008-yil sentyabr, York gersogi
- 2008-yil dekabr G20 maxsus elchisi Timms
- 2009-yil oktyabr Biznes, innovatsiyalar va malakalar vaziri Piter Benjamin Mandelson
- 2010-yil noyabr, Bosh vazir Devid Kemeron
- 2012-yil mart, Bosh vazir oʻrinbosari Klegg (Seul yadroviy xavfsizlik sammitida ishtirok etish uchun)
- 2013-yil oktyabr, Tashqi ishlar va Hamdoʻstlik ishlari boʻyicha Davlat kotibi William Xeyg (2013-yilda Seulda boʻlib oʻtadigan kibermakon konferensiyasida ishtirok etish uchun)Manba xatosi: The opening
<ref>tag is malformed or has a bad name.
Xalqaro tashkilotlarda hamkorlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ikki davlat bir qator xalqaro tashkilotlarga aʼzodir, jumladan:
|
.svg)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Ministry of Foreign Affairs, Republic of Korea. „Ministry of Foreign Affairs, Republic of Korea-Europe“. Ministry of Foreign Affairs, Republic of Korea. 2015-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2016-yil.
- ↑ 2,0 2,1 Sir Thomas Harris, former British Ambassador to South Korea. „Britain's Relations with Korea: A Personal View“. Gresham College (27-iyun 2014-yil). Qaraldi: 15-iyul 2015-yil.
- ↑ „Negative Views of Russia on the Rise: Global Poll“. BBC World Service (2014-yil 3-iyun).
- ↑ „Embassy of the Republic of Korea in the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland“. 15-iyul 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2016-yil.
- ↑ „'Invincible Shield' - First ever UK-US-ROK Combined Air Exercise“. RAF (8-noyabr 2016-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2016-yil.
- ↑ „Invincible Shield Military Drill Against North Korean Threat: US, UK, South Korea To Begin Trilateral Exercise“. International Business Times (2-noyabr 2016-yil). Qaraldi: 24-dekabr 2016-yil.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Janubiy Koreyaning Londondagi elchixonasi
- Koreya Respublikasining Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligidagi elchixonasi (Wayback Machine saytida 11-dekabr 2013-yil sanasida arxivlangan)
- Buyuk Britaniyaning Koreya Respublikasidagi elchixonasi rasmiy sayti (Wayback Machine saytida 2013-03-09 sanasida arxivlangan)
- — YouTube