Kontent qismiga oʻtish

Kant gipotezasi

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Kant gipotezasi, astronomiyada — nemis faylasufi I. Kant Quyosh sistemasining paydo boʻlishi haqida yaratgan gipoteza (1755). Unga koʻra, dastlab olam gaz va chang bulutlaridan iborat boʻlib, vaqt oʻtishi bilan butun olam tortishish qonuniga koʻra, gaz-chang zarralari oʻzaro tortishib, nisbatan zich bulutlarni shakllantirgan. Keyinchalik ulardan Quyosh va sayyoralar paydo boʻlgan. Bu gipoteza, bir qarashda toʻgʻridek tuyulsada, oʻsha davrda uni gazlarning kinetik nazariyasi, termodinamika va atom nazariyasi asosida qarashga imkon boʻlmaganligi uchun jiddiy kamchiliklarga ega boʻlgan (gipotezada "zarralar" haqida gapiriladi, biroq Kant davrida gazlar atom va molekulalardan tashkil topganligi va ularning changlardan farqi maʼlum emas edi).[1]

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil