Kontent qismiga oʻtish

Koʻpaytirish

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Ko'paytirishdan yoʻnaltirildi)

Koʻpaytirish — berilgan obʼyektlar (mas, son, vektor, funksiya va hokazo.) ustida bajariladigan amallardan biri. Odatda, "x" yoki "y" bilan belgilanib, a, b lar koʻpaytmasi a- ʼ, axb, baʼzan, qisqacha ab deb yoziladi, a va ft butun musbat sonlarni bir-biriga koʻpaytirish uchun, a ni b marta oʻz-oʻziga qoʻshish kerak: ab=a+a...+a (b ta qoʻshiluvchi). Bunda a va b lar umumiy koʻpaytuvchilar deb ataladi, Sh- va 4 kasr sonlarni koʻpaytirish tenglik bilan aniqlanadi.

Ratsioval sonlarni K.da hosil boʻlgan sonning absolyut qiymati koʻpaytuvchilar absolyut qiymati koʻpaytmasiga teng. Sonlar bir xil ishorali boʻlsa, koʻpaytma musbat, har xil ishorali boʻlsa manfiy. Irratsioval sonlarni K. uchun ratsioval sonlar bilan yaqinlashtirish kerak. Matematikada haqiqiy sonlardan tashqari, kompleks sonlar, matritsalar va boshqa obʼyektlar ham koʻpaytiriladi. K. koʻpaytuvchilar va koʻpaytma turiga qarab har xil aniq maʼno va mos ravishda har xil aniq taʼriflarga ega boʻladi[1].

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil