Kontent qismiga oʻtish

Kosa

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Kosa — 1) suyuqlik, turli taomlarga moʻljallangan uy-roʻzgʻor buyumi; ogʻzi keng, ichi chuqur, tagi torroq, taglikli idish. Badiiy xunarmandlikda sopol, chinni, mis va boshqalardan tayyorlanib, ichi bezaksiz, usti kurkam qilib bezatiladi. Hajmi (kosacha, nimkosa, miyona Kosa, shokosa va boshqalar), xom ashyosi (sopol Kosa, chinni Kosa, mis Kosa, yogʻoch Kosa va boshqalar), ishlatilishi (osh Kosa, obikosa, sharbat Kosa, qaymoq Kosa va boshqalar) ga qarab farqlanadi. Kosa koʻp mamlakatlarda, ayniqsa, Sharqda qadimdan keng tarqalgan. Dastlab qoʻlda loydan yasalgan, kulollik charxi paydo boʻlgach, shakli hamda bezagi takomillashib borgan. Oʻzbekiston hududi (Fargʻona vodiysi Chust shahri yaqini)dan miloddan avvalgi 2-ming yillikka mansub sodda, bir oz dagal sopol Kosalar topilgan. Hozirda Toshkent, Samarqand va boshqa chinni zavodlarida, ustaxonalarda tayyorlanayotgan koʻrkam bezaqli nafis chinni Kosalar mashhur; 2) kosacha; muqarnaskl tashkil etuvchi qism, katakcha.[1]

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil