Krakeb
Krakeb yoki garagab (arabcha: قراقب), ingliz tilida ko'pincha krakeb sifatida uchraydi, bu katta temir kastanetga o'xshash musiqa asbobi bo'lib, asosan Gnava musiqasining ritmik jihati sifatida ishlatiladi[1].Gnava bugungi kunda Shimoliy Afrika xalqining madaniyati bir qismi bo'lib, Maghrebi tovush manzarasiga xosdir. Qraqeb so'zi ko'plik shaklidir (birlik qarqab bilan), etyomologiyasi noaniq, chunki bu so'z standart arab tilida bu ma'noda uchramaydi.
Madaniy ahamiyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gnava musiqa asbobi- hozirgi Jazoir, Marokash, Liviya va Tunis yoki Buyuk Mag'ribda qul sifatida sotilgan[2] Sahroi Kabirdan janubi-g'arbiy Afrika xalqlarining tarixini ifodalovchi ruhiy musiqa. "... o'z tarixi bilan bog'liq bo'lganlarga krakeblarning o'zi hos hikoyalari aytiladi - ular o'z odamlarini don qoplarida olib ketayotganda yerga urilgan ot tuyoqlarining ovozini va bundan tashqari ular uchun ishlatilgan kishanlarning tovushlarini anglatadi. O'z xalqini asir qilish uchun[1] Bjndan tashqati ular, qullar ozod bo'lganlarida olib tashlagan kishanlarni ifodalaydilar. Gnava musiqachilarining Qarqobodda ijro etgan bir nechta o'ziga xos ritmlari (ko'pincha hajhuj yoki sintir bilan birga) bu erkinlikni anglatadi.
Tana[tahrir | manbasini tahrirlash]
Krakeb katta temir kastanetlarga o'xshaydi.Chunki ular temir yoki po'latdan qo'lda yasalgan qo'lda ishlangan va qo'lda chalinadigan simbal asboblardir[3].Ular idiofonlar, ya'ni bu musiqa asbobibining ovozi asbob tanasining tebranishidan hozil bo'ladi. Tana to'rtta zindan (har ikki tomonda ikkitadan) ip bilan bog'langan. Ular bir qo'l bilan o'ynalganligi sababli, musiqachi odatda bir vaqtning o'zida o'ynash uchun har birida bittadan ipni ushlab turadi.
O'ynamoqda[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gnava uslubida krakeb musiqalar orasida yopiq bo'lib qoladi.Shunda asbobning ovozi eng yoqimli ovoz bo'ladi. Tunisda ular tezda uriladi va orqaga tortiladi, shunda bu musiqa asbobining ovozi eng ko'zga ko'ringan tovush bo'ladi. Umuman olganda, Gnava ansamblida bitta sintir (guimbri) va 20 tagacha krakeb o'yinchisi bo'ladi. Kertis Blyuz ushbu o'yinlarning namunachisi hisoblanadi.Shuningdek, ushbu asbobning boshqa xalqlar madaniyatida ahamiyatini quyidagi videoda ko'rsatadi: https://www.youtube.com/watch?v=eO-9nzR79pc
Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 „Morrocan Krakebs | Drum sequencer featuring percussion instruments from around the world“. www.rhythmsoftheearth.com. 2015-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 26-sentyabr.
- ↑ Hamel, Chouki El (2008-07-01). "Constructing a Diasporic Identity: Tracing the Origins of the Gnawa Spiritual Group in Morocco". The Journal of African History 49 (2): 241–260. doi:10.1017/S002185370800368X. ISSN 1469-5138.
- ↑ „Moroccan Qraqeb, Musical Instruments from Morocco at Moroccan Caravan“. www.moroccancaravan.com. Qaraldi: 2015-yil 26-sentyabr.