Latviyadagi belaruslar

Belaruslar latishlar va ruslardan keyin Latviyaning uchinchi eng yirik etnik guruhini tashkil qiladi.

Raqamlar

2017-yilgi statistik maʼlumotlarga koʻra, Latviyaning 69,3 ming aholisi oʻzlarini etnik belaruslar deb bilishadi, bu 2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga qaraganda (68 202) biroz yuqori, ammo bu 1989 va 2000-yillardagi raqamlardan ancha past.

Latviyaning chegara hududlarida asosan belaruslar yashaydi, Rigada Belarus maktabi va bir nechta Belarus tashkilotlari ham mavjud.

Tarixi

  20-asr boshlarida etnograflar Jaŭchim Karski va Mitrafan Doŭnar-Zapolski tomonidan olib borilgan tadqiqotlarga koʻra, hozirgi kundagi Latviya hududi janubiy Latgaliyadagi avtoxton belarus aholisining vatani hisoblanadi. Daugavpils (belaruscha: Дзвінск , Dzvinsk) va janubiy Latgaliya hududi 1918-yilda Belarus Demokratik Respublikasi va 1919-yilda Belarus Sovet Sotsialistik Respublikasining bir qismi deb eʼlon qilindi, ammo keyin bu hudud bolsheviklar tomonidan mustaqil Latviyaga oʻtkazildi.

Latviya mustaqillikka erishgach, mamlakatda belarus ozchiliklarining bir nechta tashkilotlari, shuningdek, 40 ga yaqin Belarus maktablari, ikkita Belarus litseyi, ikkita teatr (Riga va Daugavpilsda), gazeta va bir nechta jurnallari tashkil etildi.

1934-yilgi Latviya davlat toʻntarishidan soʻng, Latviyadagi Belarus taʼlimi rasmiylar tomonidan bosim oʻtkaza boshladi va 1940-yilga kelib, mamlakat SSSR tomonidan, keyinroq bir necha yil fashistlar Germaniyasi tomonidan bosib olinib, butunlay yopildi.

Sovet istilosi davrida Latviya Belorussiyadan muhojirlar oqimini koʻrdi.

Qayta qurish davrida belarus ozchiligining yangi tashkilotlari tashkil etildi. Mamlakat oʻz mustaqilligini tiklaganidan soʻng, baʼzi etnik belaruslar Belorussiyaga ketishdi.

Latviyadagi belaruslar

• Kastuś Jezavitaŭ, siyosatchi va Belarus Demokratik Respublikasi mudofaa vaziri, Daugavpils shahrida tugʻilgan.
• Janka Maŭr, yozuvchi, Liepada tugʻilgan
• Viktar Valtar, yozuvchi, shoir, Daugavpils shahrida tugʻilgan

Havolalar

• Svitanak, Latviyadagi belarus ozchilik tashkiloti