Liviyadagi cherkeslar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya


Liviyadagi cherkeslar (Adigey. Liviyem — Adigeher) — 30 mingga yaqin Liviya fuqarolaridan iborat cherkeslarning diasporasi. Ular asosan Misurata va Bingʻozida istiqomat qiladi. Kichik etnik guruhlardan biri[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaqin Sharqdagi boshqa koʻplab cherkes diasporalaridan farqli oʻlaroq, liviyalik cherkeslar muhojirlarning avlodlari emas, balki 9-asrdan beri arab xalifalari qoʻshinlarida xizmat qilgan cherkes mamluklarining avlodlaridir[1].

1969-yilda Liviyada hokimiyat tepasiga polkovnik Muammar Qaddafiy keldi. Liviyalik cherkeslar tomonidan qoʻllab-quvvatlanmadi va 1975-yilda cherkes mayor Umar Moheyshi boshchiligidagi bir guruh ofitserlar Qaddafiyga qarshi fitna uyushtirdilar. Biroq, fitna fosh boʻldi va Moheyshi Marokashga qochib ketdi va u yerdan 1984-yilda Liviya hukumatiga topshirilgan. Xuddi shu yili u oʻldirilgan. Natijada Liviyadagi cherkes diasporasi Qaddafiy rejimining doimiy siyosiy bosimi ostida qoldi.

Arablar inqilobining boshidanoq cherkeslar Misurata va Bingʻozida bir vaqtning oʻzida Qaddafiy qoʻshinlariga qarshi chiqdilar. 2011-yil mart oyida Qaddafiy Iordaniya cherkeslaridan Liviya cherkeslarini uning rejimiga qarshi chiqmaslikka ishontirishni soʻradi, ammo Iordaniya cherkeslari unga javob berishmadi[2].

Taniqli vakillari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Umar Moheishi (toʻliq ismi — Umar Abdulla el-Moheishi) — cherkes, 1975-yilda Qaddafiyga qarshi fitna uyushtirgan. 1984-yilda oʻldirilgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]