Lu Syanshan

Lu Syanshan
Tavalludi	Lu Tzyuyuan 26-mart 1139 Song imperiyasining Fuchjou viloyatidagi Tzinsi uyezdi
Vafoti	11-yanvar 1193-yil(1193-01-11) (53 yoshda)
Fuqaroligi	Sun imperiyasi
Otasi	Lu He

Lu Syanshan (xitoycha 陆象山, pinyin Lu Xiangshan) yoki Lu Tzyuyuan (xitoycha 陸九淵, pinyin Lu Jiuyuan) (1139-1192) — Song davridagi xitoylik faylasuf, neokonfutsiylik „Yurak maktabi“ asoschisi edi.

Uning taʼlimotlari ikkita eng mashhur aforizmlarida kontseptuallashtirilgan: „Koinot mening yuragim (ongim, 心), mening yuragim — olam“ va „Yurak va universal printsip (Li 理) bir“

Bu hikmatli soʻzlar, bir tomondan, Lu taʼlimoti va buddizm, ikkinchi tomondan, Chju Si falsafiy „prinsip maktabi“ o‘rtasidagi bog‘liqlikni ochib beradi (Lu Chju Sining do‘sti va muxolifi edi). Mafkuraviy oʻxshashlikka qaramay, uning buddizmga munosabati salbiy edi: Lu buni „xudbinlik taʼlimoti“ deb atadi va uni konfutsiy etikasiga qarama-qarshi qoʻyar edi.

Lu Syanshanning „Yurak maktabi“ Van Yangmin (1472-1529) taʼlimotida yanada rivojlantirish orqali Chju Si nazariyasiga muxolifat sifatida oʻzini namoyon qildi.

Tarjimai hol

U ziyoli oiladan chiqqan, 2-yoshida onasidan ayrilgan va 23-yoshida boshlang‘ich ilmiy darajani, keyinchalik to‘liq ilmiy darajani olgan. U Chju Si bilan doʻst edi, lekin uning nuqtai nazarini baham koʻrmadi.

Xu Angoning vatanparvarlik daʼvati taʼsirida 16-yoshli Lu vahshiylarga qarshi jang qilish uchun askar sifatida qatnashdi.

Adabiyotlar

• Lu Tszyu-yuan / Kobzev A. I. // Xitoyning maʼnaviy madaniyati: ensiklopediya: 5 jildda / Bosh muharrir M. L. Titarenko; Uzoq Sharq instituti. — Moskva: Sharq adabiyoti, 2006-yil. — 1-jild. Falsafa / muharrir M. L. Titarenko, A. I. Kobzev, A. E. Lukyanov. — 318-319 b. — 727 b.

Havolalar

• "Dunyo bo'ylab" entsiklopediyasi.