Kontent qismiga oʻtish

Lutsk qalʼasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Lutsk qalʻasi

Lubart minorasi – Lutsk qalʻasining asosiy darvozasi
Umumiy maʼlumot
Joylashuvi Lutsk, Ukraina
Koordinatalar 50°44′20″N 25°19′23″E / 50.73889°N 25.32306°E / 50.73889; 25.32306
Qurilishi boshlangan 14-asr
Lutsk qalʼasi

 

Qal’a minorasi 200 grivnalik banknotning orqa tomonida

Lutsk qal’asi (ukraincha: Луцький замок), shuningdek, mahalliy Lyubart qal’asi yoki Yuqori qal’asi nomi bilan ham tanilgan. Lutskning eng koʻzga koʻringan qismi, 200 grivnalik banknotida tasvirlangan. (XIV asrdan beri Chortoriskilar oilasi tomonidan qurilgan Quyi qal’a deb nomlangan yana bir shahar qal’asi hozir xarobaga aylangan).

1075-yilda Boleslav Jasur Kiyevning Lutsk shahrini olti oy davomida qamal qilgan. Qal’a oʻsha paytda yogʻoch devor bilan oʻralgan. Yuriy Dolgorukiy 1149-yilda olti haftalik qamaldan keyin Lutskni egallab ololmagan. 1255-yilda Joʻjixonning nabirasi Kuremsa Lutskka bostirib kirgan[1].

Stir daryosi boʻyida joylashgan hozirgi qal’a asosan 1340-yillarda qurilgan va unda oldingi devorlarning baʼzi qismlari qurilish davomida ishlatilgan. Koʻplab hukmdorlar, jumladan Buyuk Kazimir (1349), Yagaylo (1431) va Sigismund Kestutaitis (1436) qamallarini qaytargan. Aynan oʻsha qismda 1429-yildagi Lutsk konferensiyasi boʻlib oʻtgan, unda imperator Sigizmund, Moskvalik Vasiliy II, Yagaylo, Buyuk Vitovt va Valaxiya voyevodasi ishtirok etgan[2].

Vitovtning uzoq hukmronligi davrida Lutsk qal’asi artilleriya va otishmalardan himoyalanish uchun yanada mustahkamlangan. Shundan soʻng gʻisht bilan oʻralgan asosiy kirish qismi gʻarbda va tashqi xandaq ustidagi koʻprik bilan tutashtirilgan. XVI-XVII asrlarda „Lubart“, „Svitrigaila“ (ikkalasi ham Litva knyazlari nomidan) va „Yepiskop“ deb nomlangan uchta asosiy minora qurilgan.

Qal’aning devorlari ilgari Avliyo Ioann sobori, buyuk knyazlar saroyi va yepiskop saroyini oʻrab turgan. Ushbu binolardan faqat neoklassik yepiskoplar saroyi saqlanib qolgan.

1941-yil 2-iyulda qal’a devorlar yonida 1160 yahudiy oʻldirilgan. Qal’ada bu fojia haqida hech qanday yodgorlik yoki belgi mavjud emas.

  1. "Романовская В.Б., Квачадзе О.Б. Политические основы правового статуса человека по средневековому праву городов Руси и Западной Европы XI-XIV вв.: сравнительно-правовой анализ". Genesis: исторические исследования 3 (3): 255–279. March 2015. doi:10.7256/2409-868x.2015.3.14807. ISSN 2409-868X. http://dx.doi.org/10.7256/2409-868x.2015.3.14807. 
  2. Pucek, Zdzisław (1992-10-03). "Book review. K. Kowalski, B. Rzebik-Kowalska, 1991: Mammals of Algeria. Wrocław-Warszawa-Kraków, Ossolineum-Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk. 370 pp". Acta Theriologica 37: 140. doi:10.4098/at.arch.92-14. ISSN 0001-7051. http://dx.doi.org/10.4098/at.arch.92-14.