Mali i Lopës
| Mali i Lopës | |
|---|---|
 | |
| Joylashuvi | Albaniya |
| Koordinatalar | 41°27′56″N 20°14′15″E / 41.465638°N 20.237612°E |
| Balandligi | 2,012 m (6,601 ft) |
| Mezozoy | |
Mali i Lopes (soʻzma-soʻz 'Sigir togʻi') — Albaniyaning sharqiy-markazida, Diber va Mat munitsipalitetlari chegarasida joylashgan togʻ. Togʻning eng baland choʻqqisi Maja e Dhoksit boʻlib, balandligi 2,012 m (6,601 ft)ga teng. Shimoldan Zalli i Bulqizës, sharqdan Zalli i Oqshtunit, janubdan Kaptina e Martaneshit, gʻarbdan Mat vodiysining yuqori adirlari bilan oʻralgan[1][2].
Geologiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Togʻ, asosan, magmatik togʻ jinslaridan va qisman mezozoy davrining yumshoq relyefli ohaktoshlaridan tashkil topgan. Shimoliy va shimoli-sharqiy yon bagʻirlari muzlik circuslari (relyef shakli) bilan ajralib turadi. Ularning baʼzilari muzlik koʻllariga aylangan, jumladan, Liqeni i Zi va Sopa koʻllari mamlakat hududidagi eng yirik muz koʻllari hisoblanadi. Hudud turli oʻsimliklarga boy. Bu yerda eman, olxa, alp yaylovlarini uchratish mumkin. Bulqiza massivida xrom rudalarining muhim manbalari topilgan (Bulqizë, Bater va Theken konlari)[3].
Togʻning atrofida bir necha qishloqlar mavjud. Unga eng yaqin qishloqlar quyidagilardir:
- Plani i Bardhë
- Tërnovë
- Fushë-Bulqizë
- Valikardhë
Koʻllar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mali i Lopa Albaniyadagi eng katta togʻ koʻllarini oʻz ichiga oladi. Uning hududida uzunligi 880 metr (2,887 fut) va kengligi 730 metr (2,395 fut) boʻlgan Albaniyadagi eng katta koʻl, uzunligi 400 metrdan (1312 fut) ortiq boʻlgan 5 ta koʻl va uzunligi 200-400 metr (656-1312 fut) boʻlgan bir qancha kichikroq koʻllar mavjud. Albaniyada, uzunligi 880 metr (2,887 fut) va kengligi 730 metr (2,395 fut). Jumladan:
- Sopës koʻli
- Bardhë koʻli
- Sopotit koʻli
- Zi koʻli
- Kocesit koʻli
Mali i Lopa togʻi Qora Drin va Mat daryosining bir nechta irmoqlarining manbai hisoblanadi.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Petrit Zili. „Martaneshi mes historisë, pasurisë dhe varfërisë“ (Albanian). Zëri i Popullit (2012-yil 3-aprel). Qaraldi: 2012-yil 17-aprel.
- ↑ Kabo, Mevlan. Gjeografia Fizike e Shqipërisë, 1.2, Tiranë: Qendra e Studimeve Gjeografike, 1991 — 592-bet.
- ↑ Buda, Aleks. Fjalori Enciklopedik Shqiptar. Tiranë: Akademia e Shkencave e RPSSH, 1985 — 1248-bet.