Manila koʻrfazida neftning toʻkilishi
2024-yilgi Manila koʻrfazida neftning toʻkilishi - 2024-yil 25-iyulda Manila koʻrfazida Filippin bayrogʻi ostidagi MT Terra Nova sanoat yonilgʻi tankerining agʻdarilishi va choʻkishi natijasida davom etayotgan neftning toʻkilishi. Tankerda qariyb 1,5 million litr (taxminan 400 000 gallon) sanoat moyi boʻlgan, u choʻkib ketganidan keyin kemadan neft toʻkila boshlagan[1][2].
Tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Filippinda 2024-yil iyul oyi oxirida Gaemi toʻfoni sabab kuchli yogʻingarchilik va kuchli shamollar kuzatilgan[1]. LSEG Eikon maʼlumotlariga koʻra, kema 1415 tonna dedveytli tonnajni tashish imkoniga ega boʻlgan[3]. Neft tankeri Filippinning markaziy qismidagi Iloilo shahridan qatnashga moʻljallangan boʻlib, bortida oʻn yetti nafar ekipaj aʼzosi boʻlgan[2].
Choʻkishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2024-yil 25-iyul kuni ertalab kema agʻdarilib, Batan provinsiyasidagi Limay qirgʻoqlaridan taxminan yetti kilometr (4,3 milya) uzoqlikda, 34 metr chuqurlikka choʻkib ketgan. Ekipaj aʼzolaridan 16 nafari qutqarib olingan, biri halok boʻlgan[3]. Halok boʻlgan ekipaj aʼzosining murdasi Limay qirgʻogʻi yaqinidan topilgan[2].
Taʼsiri
[tahrir | manbasini tahrirlash]2024-yil 25-iyulda Filippin qirgʻoq qoʻriqlash xizmatidan olingan xabarlarga koʻra, „koʻp miqdordagi“ neft toʻkilishi „bir necha“ kilometrga qadar yoyilgan va Manila qirgʻoqlarida harakatlanish xavfli boʻlib qolgan. Kontr-admiral sohil qoʻriqchisi Armando Baliloning taʼkidlashicha, neftning toʻkilishi Manila koʻrfazining dengiz muhitiga zarar yetkazish bilan bir qatorda, mahalliy baliqchilarning turmush tarziga ham jiddiy taʼsir koʻrsatishi mumkin. Uning taʼkidlashicha, agar butun 1,494 million litr neft koʻrfazga tarqalsa, neftning toʻkilishi Filippin milliy tarixidagi eng katta hajmlisi boʻlishi mumkin[1].
26-iyul holatiga koʻra, rasmiylar aniqlangan neftning toʻkilishi sanoat yonilgʻi yukidan emas, balki kema dvigatelidan tushganligini tasdiqlagan. Bundan tashqari, sanoat yonilgʻi yukidan neftning oqib chiqish holatlari aniqlanmagan. Filippin qirgʻoq qoʻriqlash xizmatining baholashi shuni koʻrsatdiki, suv yuzasidagi neft pardasining maydoni ikki kilometrga yetgan[4].
Transport kotibi Jaime Bautistaning maʼlum qilishicha, tanker choʻkish vaqtida taxminan 1494 metrik tonna sanoat yoqilgʻisini olib ketayotgan boʻlgan. Kuchli toʻlqinlar tufayli neftning toʻkilish va tarqalish holati tezlashgan. Sohil qoʻriqlash xizmati 97 metr uzunlikdagi qirgʻoq qoʻriqlash kemasini keyingi toʻkilishning oldini olish uchun joʻnatgan, bir nechta kichikroq kemalar ob-havo sharoiti yetarlicha barqarorlashguncha kutish holatida qoldirilgan[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Philippines: Industrial fuel tanker capsizes, causing oil spill“. BBC News. Qaraldi: 2024-yil 25-iyul. Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name ":0" defined multiple times with different content - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Flores, Mikhail; Jerome Morales, Neil. „Oil spill threatens Philippines capital after tanker capsizes“. Reuters (2024-yil 25-iyul). Qaraldi: 2024-yil 25-iyul. Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name ":1" defined multiple times with different content - ↑ 3,0 3,1 „Philippines in ‘race against time’ as oil tanker capsizes off Manila“ (en). Al Jazeera. Qaraldi: 2024-yil 25-iyul. Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name ":2" defined multiple times with different content - ↑ https://www.pna.gov.ph/articles/1229868