Markaziy Anadolu mintaqasi
Anadoluning markaziy qismida joylashgan Markaziy Anadolu mintaqasi Turkiyaning etti geografik mintaqasidan biridir. Turkiyaning rivojlangan mintaqalari qatoriga kiradi. Joylashuvi tufayli bu hudud “Oʻrta Anadolu” deb ham ataladi. Markaziy Anadolu hududining maydoni 151.000 km² va bu hudud Turkiyaning 21% yerini egallaydi.[1] Sirt maydoni jihatidan Sharqiy Anadoludan keyin ikkinchi yirik mintaqadir. Janubi-Sharqiy Anadolu mintaqasidan tashqari boshqa barcha mintaqalar bilan qo'shnidir. U Turkiyaning “don ombori” sifatida ham yodda qolgan. Markaziy Anadolu mintaqasida jami 13 ta viloyat mavjud.
Viloyatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Viloyat markazlariga ko'ra, Markaziy Anadolu mintaqasi chegaralaridagi 13 viloyat quyidagilardir:
- Anqara
- Konya
- Kayseri
- Eskishehir
- Sivas
- Kirikkale
- Aksaray
- Karaman
- Kirsehir
- Nig'da
- Nevsehir
- Yozgat
- Chanqiri
Bu viloyatlar orasida Anqara, Eskishehir, Chanqiri va Yozgatning ba'zi tumanlari Qoradengiz mintaqasiga, Sivasning ba'zi tumanlari Qoradengiz va Sharqiy Anadolu mintaqasiga, janubiy Koniya, Karaman va Nig'de tumanlari O'rta yer dengizi mintaqasiga va ba'zilari. Kayserining tumanlari O'rta yer dengizi va Sharqiy Anadolu mintaqalariga kiradi. Bundan tashqari, Afyonkarahisar, Bilecik, Chorum va Tokat viloyatlarining ayrim tumanlari bu hududga kiradi. U kontinental iqlimga ega.
Bo'limlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Markaziy Anadolu mintaqasi to'rt qismdan iborat bo'lib, ular:
- Yuqori Sakarya bo'limi
- O'rta Qizil daryo bo'limi
- Yuqori Qizilirmak bo'limi
- Konya bo'limi
Sanoat
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Aksarayda: Mercedes-Benz turk yuk mashinalari zavodi, Sütaş sut zavodi, Balkupü shakar zavodi, Un fabrikalari,
- Kirshehirda: Petlas shinalar zavodi, Kirshehir shakar zavodi va un zavodlari,
- Sivasda: TÜDEMSAŞ zavodi mavjud bo'lib, u lokomotivlar, benzin, dvigatellar, sement va qurilish materiallari sanoati, davlat temir yo'llarining poezdlari va vagonlarini ishlab chiqaradi.
- Anqarada: Mashinasozlik, samolyotlar, mudofaa sanoati, elektr maishiy texnika, elektronika, to'qimachilik, oziq-ovqat va ichimliklar, qishloq xo'jaligi avtomobillari, sement, gips va mebel sanoati, elektr energiyasi ishlab chiqarish-ko'mir koni, trona koni ishlab chiqarish va sodali suv eksporti
- Konyada: Qishloq xoʻjaligi avtomobillari, oziq-ovqat, motor, sement, sut mahsulotlari va qurilish materiallari sanoati, EREĞLİ ŞEKER, Chumra shakar zavodi, ILGIN ŞEKER zavodi va Konya shakar zavodi.
- Nig'de: galstuk kalla zavodi, gilam fabrikasi, shakar zavodi, soda zavodi, beton zavodi, avtomobilsozlik subsanoati
- Kayserida: Gilam to'qish, mebel, shakar fabrikasi, yem, mudofaa sanoati, kimyo mahsulotlari, elektronika, oq buyumlar, CNC tezgah ishlab chiqarish sanoati, meva sharbati, paxta to'quv, pastrami va kolbasa ishlab chiqarish kabi maksimal 1100 fabrikaga ega Anado'lining ishlab chiqarish lokomotivi markazlari.
- Qriqqal'ada: Markaziy Anadolu neftni qayta ishlash zavodi, qurol zavodi, temir - po'lat sanoati, un fabrikalari,
- Eskishehirda: Oziq-ovqat, ozuqa, tsement sanoati, temir yo'l tizimlari, lokomotiv ( TÜLOMSAŞ ), havo sanoati (TUSAŞ, TEI ) pechene, shokolad, qandolatchilik ( Eti ) sut fabrikasi va sut mahsulotlari (PINAR) Shakar fabrikasi tijorat avtomobil zavodi (Otokoç İnönü) )
- Yozgatda: Sement, qoʻngʻir koʻmir koni, shakar zavodi, oziq-ovqat, toʻqimachilik
- Karamanda: Pechene ( BIFA Bisküvi, ANİ Bisküvi, Saray Holding ), gofretlar, qandolat mahsulotlari, sut fabrikasi (Odamlar). Don mahsulotlari, bugʻdoy, makkajoʻxori, kungaboqar urugʻlari va ayniqsa, xorijga eksport qilinadigan olma yetishtiriladi.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Turkiyaning geografik mintaqalari
Manba
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Türkiye 2007 (Türkçe). Başbakanlık Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü tarafından Türk Haberler Ajansı'na hazırlatılmıştır. — 27-bet.
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |