Kontent qismiga oʻtish

Mavlud zog‘orabalig‘i

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Unga belab qovurilgan, kartoshka salati bilan tortilgan Rojdestvo zogʻorabaligʻi
Ugerski Brodda Rojdestvodagi tirik zogʻorabaliq savdosi

Rojdestvo zogʻorabaligʻi — Markaziy Yevropa mamlakatlarida, birinchi navbatda, Chexiyada[1][2][3] Rojdestvo arafasida bayram dasturxonidagi anʼanaviy taom. Zogʻorabaliq arafada bayramona taom sifatida Rojdestvo roʻzasiga rioya qilish imkonini beradi.

Qadimgi odatga koʻra, yangi yilda pul kamaymasligi uchun shakli tangalarni eslatadigan bir nechta karp tangachalarini yoningizda olib yurishingiz kerak. Chexiyada zogʻorabaliq tangachalari boylik ramzi hisoblanadi, ular Rojdestvo stolidagi tarelkalar ostiga qoʻyiladi va hamyonlarda olib yuriladi. Oʻrta asrlarda zogʻorabaliq va choʻrtanbaliq alohida diniy ahamiyatga ega edi. Oʻsha davr gʻoyalariga koʻra, Xristning shahidligining asboblari baliq boshida edi va boshning suyaklaridan Muqaddas Ruhni eslatuvchi va jodugarlarning hiyla-nayranglaridan himoya qiluvchi kaptarni yigʻish mumkin edi. Shuningdek, zogʻorabaliqning koʻzlari orqasida uni Rojdestvoda topadiganlarga baxt keltiradigan oy shaklidagi mayda tosh bor deb hisoblangan. Sileziyada bahorda yaxshi gullashi uchun ertalab Rojdestvo taomidan keyin qolgan zogʻorabaliq suyaklarini bogʻdagi mevali daraxtlar ostiga qoʻyish odati bugungi kungacha saqlanib qolgan.

Balchiq taʼmidan xalos boʻlish uchun pishirishdan oldin zogʻorabaliqni oldindan ayronda ivitish odat tusiga kirgan. Chexiya, Slovakiya, Vengriya va Germaniyaning janubida zogʻorabaliq Rojdestvo bayramida unga bulanib qovurilgan holda porsiyalar bilan yoki butunligicha pishirilgan holda, qaynatilgan kartoshka bilan tortiladi. Germaniyada Rojdestvo vaqtidagi zogʻorabaliqlar sotuvi yillik savdoning 60% ni tashkil qiladi[4]. Shimoliy Yevropada Rojdestvo zogʻorabaligʻi sirka va oʻtlar bilan qaynatiladi va kartoshkali yerqalampir sousi bilan tortiladi. Shuningdek, pishirilgan pomidor, shampinyon va qovurilgan kartoshka bilan tortiladigan, sabzavot yoki kartoshka bilan qiymalangan pishirilgan zogʻorabaliq ham klassik Rojdestvo taomi hisoblanadi.

  1. Praga i Srednecheshskiy kray. Putevoditel
  2. Cheshskaya Respublika. Putevoditel
  3. Наталья Шинкарёва, Надежда Бондаренко „Рождественский карп“, . Кулинарная энциклопедия. Litres, 2017. 
  4. „Deutsche Welle: Праздничная закуска по-немецки: хиты продаж“. 2021-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-aprel.
  • Rudiger Vossen, Karla Vossen, Gertrud Schier: Weihnachtsbräuche aller Welt. Weihnachtszeit — Wendezeit. Martini bis Lightmeß , Muzey für Völkerkunde, Xristianlar, Gamburg 1991, ISBN 3-7672-0915-2.
  • Lis Raabe: Alte Weihnachtsbräuche aus deutschsprachigen Landern. Heyne, Myunxen, 1984, ISBN 3-453-41622-8.