Mayda tukli opunsiya
Mayda tukli Opunsiya (lotincha: Opuntia microdasys) — kaktussimonlar oilasiga mansub oʻsimlik. U markaziy Meksika vodiylarida (Idalgo) dengiz sathidan taxminan 1000 metr balandlikda oʻsadi. 1827-yilda Iogan Leman tomonidan Cactus microdasys deb tavsiflangan[1][2].
Xususiyatlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Opuntia microdasys ning asosiy shakli balandligi bir metrgacha boʻlgan tik, shoxlangan, butaga oʻxshash oʻsimlikdir. U uzunligi 5 dan 15 santimetrgacha va kengligi 4 dan 12 santimetrgacha boʻlgan goʻshtli zichlangan qarshi tuxumsimon boʻgʻimchalardan hosil boʻladi. Boʻgʻimchalarning yuzasi yashil boʻlib, koʻp sonli kichik areolalar bilan qoplangan. Tikonlari yoʻq. Uning oʻrniga mayda, yoqimsiz sariq gloxidiyalar toʻdalari oʻsadi. Gloxidiyalar uzunligi 2-3 mm, teginganda osongina ajralib chiqadi va terida qolib, qichima va ogʻriqni keltirib chiqaradi. Ularni olib tashlash juda qiyin. Shunga qaramay, kaktus xona oʻsimliklari sifatida ham, kolleksiya qilib yetishtirishda ham juda mashhur.
Gullashi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Opuntia microdasys, boshqa opunsiya kabi, asosan issiqxonalarda gullaydi va juda katta (turiga qarab) oʻlchamga yetadi. Shu munosabat bilan, kvartirada oʻsadigan opunsiyaning gullashiga erishish juda qiyin. Buning uchun biroz koʻproq harakat qilish kerak. Birinchidan, opunsiya juda keng idishlarda oʻstirilishi kerak. Ikkinchidan, butun vegetatsiya davrida kaktus ochiq havoda boʻlishi kerak, guldonni oʻsimlik bilan siljitishdan qochish kerak. U uzoq quruq qishdan keyin oson gullaydi. Muvaffaq boʻlsa, yozning oʻrtalarida koʻplab (bir boʻgʻimchada oʻntagacha gul) gullashni kuzatish mumkin boʻladi. Gullari limon rang sariq, diametri 3-5 sm. Mevalari suvli, binafsha-qizil.
Parvarishlash
[tahrir | manbasini tahrirlash]Choʻl kaktusi boʻlgan oʻsimlik butun oʻsish davrida yorqin quyosh nurini yaxshi koʻradi. Qishlash ham yorugʻ, ammo salqin, 3 °C dan 10 °C gacha haroratda boʻlishi kerak. Quyosh nurining yetishmasligi bilan yangi boʻgʻimchalar silindrsimon shaklga ega boʻlib, deformatsiyalanadi[3].
Oʻsimlik sovuq haroratga bardosh bera oladi. Yozda, tumanni taqlid qilib, oʻsimlikga suv purkash va sirt toʻliq quriguncha toʻgʻridan-toʻgʻri quyosh nurlaridan himoya qilish kerak. Sugʻorish oʻrtacha. Oyiga bir yoki ikki marta maxsus oʻgʻit bilan oziqlantirish mumkin. Substrat 50% mineralli — qum aralashmasi, keramzit; 50% — gumus aralashmalari.
Opuntia microdasys ikkita asosiy navga ega.
| Opuntia microdasys var. albispina Fobe | Opuntia microdasys var. rufida (Engelm.) U.Guzmán & Mandujano |
 Bu turning ikkita asosiy farqi gloxidiyaning oppoq rangi va boʻgʻimchalarning kichikroq oʻlchami (uzunligi 3-5 sm, kengligi 2-4 sm) va shunga koʻra, opunsiya tupining kichikroq oʻlchamidir. Koʻp yildan beri oʻsayotgan oʻsimlik 30-50 sm balandlikka yetadi. Sariq navlarga qaraganda tez-tez yangi boʻgʻimchalarni hosil qiladi. |
 Ushbu turning asosiy farqi gloxidiyaning qizil-jigarrang rangidir. Boshqa tomonlama opunsiya Opuntia microdasys ning asosiy shakliga oʻxshash. |
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- http://housegarden.narod.ru/opuntia_microdasys.htm
- https://web.archive.org/web/20131115042129/http://petflower.ru/products/Opuntia-microdasys.html
- http://www.desert-tropicals.com/Plants/Cactaceae/Opuntia_microdasys.html (Wayback Machine saytida 2006-10-18 sanasida arxivlangan)
- http://darina.kiev.ua/plant/sukkulents/opuntia_393.html
- http://bestcactus.ru/epages/shop.sf/ru_RU/?ObjectPath=/Shops/1533/Categories/Cactus/Opuntia[sayt ishlamaydi]
- http://www.greencorner-al.ru/opuntia.html (Wayback Machine saytida 2010-04-23 sanasida arxivlangan)
- https://web.archive.org/web/20100920234926/http://cactuslove.ru/golland.php?id=41