Mayns vetchinasi
Mayns vetchinasi (nemischa: Mainzer Schinken) — bu Mayns shahridagi dudlangan vetchina boʻlib, uzoq muddatli saqlash mumkinligi tufayli Yevropada Oʻrta asrlarning oxiridan Ikkinchi Jahon urushigacha boʻlgan davrda mashhur boʻlgan. XVI asr — XX asrning boshlarida u Germaniyada, asosan, Fransiyaga muhim eksport mahsuloti boʻlib, u yerda tansiq taom hisoblangan. Mayns vetchinasini ishlab chiqarish Birinchi jahon urushi oqibatlari va muzlatgichlar ixtiro qilingandan keyin judakamayib ketgan va nihoyat Ikkinchi jahon urushidan keyin vayron boʻlgan shaharda ishlab chiqarish umuman toʻxtagan. 2007-yildan beri anʼanaviy Jambon de Mayence savdo belgisi ostida vetchina nafaqat Maynsda, balki butun Germaniya janubida keng tarqalgan eski retseptlar boʻyicha Mayns korxonalaridan biri tomonidan ishlab chiqarilmoqda.
Mayns vetchinasi uchun goʻsht tuz va selitra, natriy yoki kaliy nitrat bilan quruq yoki hoʻl usulda qayta ishlanadi va dudlashdan bir hafta oldin maydalangan archa rezavorlari bilan sharob spirtiga botiriladi. Iogann Georg Krunitsning „Iqtisodiy entsiklopediyasida“ taʼkidlanishicha, ushbu retsept boʻyicha pishirilgan goʻsht nafaqat juda chiroyli qizil rangga, balki ajoyib taʼmga ega boʻladi va deyarli yogʻoch kabi qattiq boʻladi.
Fransua Rabelais (Fransua Rable) " Gargantyua va Pantagryuel "da Bayon bilan birga Mayns xamini eslatib oʻtgan. Mayns vetchinasi Nikolas Boileau (Nikolas Bualo)[1] ning „Satiralar“ romanida va Erkman-Chatrian (Erkman Shatrian) hikoyalaridan birining nomida ham uchraydi: La Taverne du jambon de Mayence. Mayns vetchinasini amerikalik diplomat boʻlganida Maynsga tashrif buyurgan AQShning boʻlajak prezidenti Tomas Jefferson ham maqtagan[2]. „Maynsda bu yerda dudlangan“ vetchinalar I. P. Myatlevning 1838-yildagi mashhur „Kurdyukova xonimning chet eldagi his-tuygʻulari va soʻzlari, l’Etrangega berilgan“ makaronik sheʼrida eslatib oʻtilgan[3].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Maguelonne Toussaint-Samat: The History of Food. Wiley, Chichester 2009, ISBN 978-1-4443-0514-2, S. 372
- ↑ Marlene Hübel: "Über all dem der Dom." Literarische Stadtansichten von Mainz. In: Franz Dumont, Ferdinand Scherf, Friedrich Schütz (Hrsg.): Mainz — Die Geschichte der Stadt. 2. Auflage. Verlag Philipp von Zabern, Mainz 1999, ISBN 3-8053-2000-0. S. 1177.
- ↑ И. П. Мятлев „Рейн“,. Стихотворения. Сенсации и замечания госпожи Курдюковой, Второе издание, Библиотека поэта, Советский писатель, 1969 — 238 bet.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Xiltrud Gill-Xeyne: Maynzer Schinken/Mayens Xem/Jambon de Mayens. Mayence nashri, Mainz 2007, ISBN 978-3-00-022516-1
- Adolf Wild: Mainzer Schinken-ein Rätsel ist gelöst. In: Mayns. Vierteljahreshefte für Kultur, Politik, Wirtschaft, Geschichte. 4-son, Jahrang 1996-yil. Verlag H. Shmidt Mainz, S. 116-117, ISSN 0720-5945.