Kontent qismiga oʻtish

Meksikadagi ukrainlar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Meksikadagi ukrainlar (ukraincha: Українці в Мексиці) ― etnik jamoalardan biri[1], aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra soni 1005 nafar[2], ammo bu raqam rasmiy maʼlumotlardan sezilarli darajada oshishi mumkin. Ularning aksariyati Avstriya-Vengriya[3] dan kelgan va shartnoma asosida shu mamlakatda qolayotgan ukrainalik siyosiy muhojirlarning avlodlaridir.

Eng yirik jamoat tashkiloti Meksika ukrainlari assotsiatsiyasi „Slavutich“ boʻlib, uni Xotyaintseva Natalya Vasilevna boshqaradi, Mexiko va Monterey milliy universitetlarida ukrain tili boʻlimlari ishlab turibdi, ukrain raqs ansambli va bitta gazeta mavjud[4].

Diasporaning tarixi va bugungi kuni

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meksikadagi birinchi ukrainaliklar Avstriya-Vengriya imperiyasidan kelgan muhojirlar boʻlib, ular Kampeche shahriga joylashdilar. Qishloqda yashovchi muhojirlarining aksariyati Markaziy va Shimoliy Meksikada hamda Yukatan yarim orolida qishloq xoʻjaligida band. Ukrainaliklar Mexiko, Puebla, Kuernavaka, Toluka, Monterrey, Kampeche, Verakrus va Akapulko[4] shaharlarida ham yashaydilar.

Muhojirlarning eski toʻlqinida kelgan ukrainaliklarning katta qismi olimlar, oʻqituvchilar, musiqachilar, sirk ijrochilari va rassomlardir. Ular, asosan, Meksikada shartnoma asosida ishlaydi[4].

Zamonaviy davrda oʻzgaruvchan emigratsiya tendensiyalari tufayli, yangi kelgan ukrainaliklarning aksariyati IT texnologiyalari boʻyicha mutaxassislardir. Shuningdek, boshqa mamlakatlardan ukrainaliklar — yirik xalqaro kompaniyalarning xodimlari Meksikaga koʻchiriladi. Oila aʼzolaridan biri meksikalik boʻlgan koʻplab aralash oilalar mavjud. IT va muhandislikdan tashqari, koʻplab ukrainaliklar turizm va restoran biznesida ishlaydi[4].

Ukraina tashkilotlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meksikadagi ukrainaliklarning ijtimoiy hayoti diasporaning nisbatan kichikligi tufayli unchalik faol emas.

Eng yirik jamoat tashkiloti Meksika ukrainlarining "Slavutich" uyushmasi boʻlib, uni Xotyaintseva Natalya Vasilevna boshqaradi. Mexiko va Monterey Milliy universitetida ukrain tili kafedralari[5], ukrain raqs ansambli, ukrain tilidagi gazeta va Mexiko shahrida ukrain restorani mavjud. 2014-yilda, Qrim inqirozi paytida Meksika tomonlarni muloqotga va tinch yoʻl bilan hal qilishga chaqirdi. Meksika hukumati BMT va xalqaro hamjamiyatning „Ukrainaning birligi va hududiy yaxlitligini hurmat qilish“ talablarini qoʻllab-quvvatlaydi[6].

  • Роман Кухаренко.. „Українці в Мексиці - Глобал аналітик“ (ru). Глобал аналітик (2017-yil 8-fevral).
  • Ukraїnska mova v Latinskіy Ameritsі. // Ukraїnska mova: Yensiklopedіya/ Redkol.: Rusanіvskiy V. M., Taranenko O. O. (spіvgolova), M. P. Zyablkj ta іn. — 2-ge vid., vipr. і dop. — K.: Vid-vo „Ukr. ensikl.“ іm. M. P. Bajana, 2004. — 824 s: іl. І8VN 966-7492-19-2 st. 728—729
  • Kabuzan V. M. Ukrainsi v mire: dinamika chislennosti i rasseleniya. 20-e godi XVIII veka — 1989-god: formirovanie etnicheskix i politicheskix granits ukrainskogo etnosa. Institut rossiyskoy istorii RAN. — Moskva: Nauka, 2006. — 658 s. ISBN 5-02-033991-1
  • Ukraїnsі u svіtі: dovіdnik / avt.-uporyad. V. M. Voronіn, S. A. Drozdovska. — K. : Ukraїnskiy Tsentr duxovnoї kulturi, 2005. — 143 s. — ISBN 966-8039-52-7
  1. Kabuzan V. M. Ukrainsi v mire: dinamika chislennosti i rasseleniya. 20-e godi XVIII veka — 1989 god: formirovanie etnicheskix i politicheskix granits ukrainskogo etnosa. Institut rossiyskoy istorii RAN. — Moskva: Nauka, 2006. — 658 s. ISBN 5-02-033991-1
  2. „Estadísticas históricas de México 2009“.
  3. Ukraїnsі u svіtі : dovіdnik / avt.-uporyad. V. M. Voronіn, S. A. Drozdovska. — K. : Ukraїnskiy Tsentr duxovnoї kulturi, 2005. — 143 s. — ISBN 966-8039-52-7
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Роман Кухаренко.. „Українці в Мексиці - Глобал аналітик“ (ru). Глобал аналітик (2017-yil 8-fevral). Qaraldi: 2017-yil 15-mart.
  5. Ukraїnska mova v Latinskіy Ameritsі. // Ukraїnska mova: Yensiklopedіya/ Redkol.: Rusanіvskiy V. M., Taranenko O. O. (spіvgolova), M. P. Zyablkj ta іn. — 2-ge vid., vipr. і dop. — K.: Vid-vo „Ukr. ensikl.“ іm. M. P. Bajana, 2004. — 824 s: іl. І8VN 966-7492-19-2 st. 728—729
  6. „México manifiesta su profunda preocupación por el deterioro de la situación en Ucrania“ (2015-yil 9-iyul). 2015-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 15-dekabr.