Mir Said Kamol madrasasi
| Madrasa | |
Mir Kamol madrasasi
Mir Said Kamol madrasasi Mir Said Kamol sarrof madrasasi | |
 | |
| Mamlakat |  Oʻzbekiston
|
| Hudud | Buxoro viloyati |
| Shahar | Buxoro |
| Manzil | Mirzo Ulugʻbek MFY, Haqiqat koʻchasi |
| Maktab yoʻnalishi | sunniy |
| Mulkdor | Davlat mulki. Buxoro viloyati madaniy meʼros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida |
| Madrasa turi | Oʻrta |
| Meʼmoriy uslub | Markaziy Osiyo meʼmorchiligi |
| Binokorlik tashabbuschisi | Mir Kamoliddin ibn Mir Mahmud |
| Homiylar | Mir Kamoliddin ibn Mir Mahmud |
| Binokorlik | 1906—1907-yilda |
| Maqomi | davlat himoyasida[1] |
| Holati | Ayanchli ahvolga kelib qolgan |
| Hujralar soni | 22 |
| Qurilish materiali | Pishiq gʻisht |
Mir Kamol madrasasi (Mir Said Kamol madrasasi; Mir Said Kamol sarrof madrasasi) — Oʻzbekiston Respublikasi, Buxoro viloyati, Buxoro shahrining tarixiy markazida joylashgan 2 qavatli madrasa inshooti. Oʻzbekiston moddiy va madaniy meʼrosining koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatiga kiritilgan.
Madrasani tiklash va taʼmirlash uchun 2010-yilgi davlat dasturiga koʻra mablagʻlar ajratilganligiga qaramay, u hozirga qadar qarovsiz va ayanchli ahvolda qolib ketgan.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Madrasa 1906—1907-yilda Buxoro amirligi poytaxtining Qultagiyon guzarida, oʻzbek hukmdori Abdulahadxon (1885–1910) hukmronligi davrida, Mir Kamoliddin ibn Mir Mahmud mablagʻlari evaziga bunyod etilgan[2][3].
Bizgacha madrasaning vaqf hujjatlari yetib kelgan boʻlib, hujjat qozi ul-quzzot Muhammad Baqoxoja ibn Muhammad Qozixoja muhrlari bilan tasdiqlangan[3].
Sovetlar hukmronligi oʻrnatilgandan soʻng madrasada talabalarning oʻqitilishi tugatilgan.
2010-yilda ishlab chiqilgan Davlat dasturiga binoan, madrasani 2011-yilda restavratsiyalash, zamonaviy foydalanishga moslashtirish ishlari rejalashtirilgan va bu ishlarni amalga oshirish maqsadida 60 million soʻm mablagʻ ajratilgan boʻlsada[4], madrasa hozirga qadar ayanchli ahvolda qolib ketgan.
Madrasa inshooti, Buxoro shahri meʼmoriy yodgorligi sifatida, 2019-yilda tasdiqlangan Oʻzbekiston moddiy va madaniy meʼrosining koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatiga kiritilgan boʻlib[1], undan kelajakda turistik xizmat koʻrsatish obʼekti sifatida zamonaviy foydalanishga topshirish rejalashtirilgan[4].
Buxoro shahridagi Mirzo Ulugʻbek MFYga qarashli Haqiqat nomli koʻchada joylashgan[1].
Meʼmorchiligi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Madrasa inshooti pishiq gʻishtdan 2 qavatli qilib qurilgan[2], 22 ta hujra, darsxona, masjid va zaruratxonadan iborat boʻlgan[3].
Rivoyatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rivoyat qilinishicha, madrasa Qultagiyon guzarida yashagan Said Ahmad ismli bir boy kishining mablagʻiga qurilgan. Lekin madrasa qurilishida u ishtirok eta olmagan. Said Ahmadboy qurilish uchun barcha zarur narsalarni tayyor qiladi va toʻsatdan vafot etadi. Bu ishni oxiriga yetkazishni amakisi Mir Kamolga vasiyat qilib qoldiradi. Shu tariqa Mir Kamol bu ishni oxiriga yetkazadi va madrasa uning nomi bilan atalib qolgan ekan[2]. Madrasaning bizgacha yetib kelgan vaqf hujjatida bu rivoyatga aloqador biror soʻz yozilmagan[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Моддий маданий мероснинг кўчмас мулк объектлари миллий рўйхатини тасдиқлаш тўғрисида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 846-сон 04.10.2019 й. қарори“. Lex.uz. Qaraldi: 2021-yil 9-aprel.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Медресе Мир Камоли Сарроф“. Rusrav.uz. Qaraldi: 2021-yil 9-aprel.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Jumanazar A.. Buxoro taʼlim tizimi tarixi, 2017 — 346—347-bet.
- ↑ 4,0 4,1 „Государственная программа по исследованию, консервации, реставрации и приспособлению для современного использования объектов культурного наследия г. Бухары до 2020 года“. Nrm.uz. Qaraldi: 2021-yil 8-aprel.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Jumanazar A.. Buxoro taʼlim tizimi tarixi. Toshkent: Akademnashr, 2017 — 592-bet. ISBN 978-9943-4728-2-2.