Misr — Germaniya munosabatlari
 | |
 Germaniya |
 Misr |
Misr — Germaniya munosabatlari Misr va Germaniya oʻrtasidagi tashqi aloqalarni anglatadi. Misr va Germaniya oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar 1957-yilning dekabrida boshlangan[1].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Misr fashistlar Germaniyasi bilan diplomatik aloqalarini 1939-yil 4-sentabrda Buyuk Britaniyaning Germaniyaga urush eʼlon qilganidan bir kun oʻtib uzgan. Misrdagi nemis fuqarolari musodara qilingan va ularning mol-mulki va korxonalari „Dushman aktivlari uchun jamoat saqlovchisi“ ga topshirilgan[2]. 1941-yil aprel oyida qirol Faruk nemis rahbari Adolf Gitlerga maxfiy nota yoʻllab, „nemis qoʻshinlarining Misrda imkon qadar tezroq gʻalaba qozonishini va inglizlarning chidab boʻlmas shafqatsiz boʻyinturugʻidan ozod boʻlishini kutmoqda“ degan edi. Gitler oʻz javobida „Misr mustaqilligi uchun“ ijobiy javobini bildirgan[3]. 1945-yil 26-fevralda, Ikkinchi jahon urushi tugashi arafasida Misr Germaniyaga rasman urush eʼlon qildi[2].
1953-yil dekabr oyida Misr va Germaniya oʻrtasidagi diplomatik aloqalar texnik hamkorlik boʻyicha birinchi loyihalarni, shu jumladan professional sogʻlomlashtirish, temir va boshqa metall istiqbollarini oʻrganish loyihalarini boshladi.
Diplomatik missiyalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Misrning Berlinda elchixonasi, Frankfurt va Gamburgda konsulliklari bor. Germaniyaning Qohirada elchixonasi va Iskandariyada konsulligi bor[4].
Iqtisodiy aloqalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Misr Germaniya bilan savdo qiluvchi arab davlatlari orasida uchinchi oʻrinni egalladi. Germaniyaning Misrga eksporti 2007-yilda 2,1 milliard yevroni tashkil etgan. Germaniyaga eksport 804 million yevroga boradi[5]. Germaniyaning Misrga kiritgan sarmoyalari kichik va o‘rta sanoat, axborot texnologiyalari, avtomobillarni yig‘ish, energetika va melioratsiya sohalarida jamlangan. 2005-yil iyul oyida Misr va Germaniya investitsiyalarni ragʻbatlantirish va himoya qilish toʻgʻrisida bitim imzoladilar.
Turizm
[tahrir | manbasini tahrirlash]Misr nemis sayyohlari uchun eng muhim yoʻnalishlardan biridir. 2007-yilda Misrga tashrif buyurgan nemislar soni bir milliondan oshiq (1 086 000) boʻlib, nemislar ruslardan keyin ikkinchi eng katta turistlar oqimiga aylandi[5]. Misr hukumati nemis sayyohlarining oʻsishi davom etayotgani haqida xabar beradi va nemis sayyohlari oqimining yuqori darajasiga erishish imkoniyatini 1,2 million kishini tashkil etishini taxmin qilmoqda[6].
Germaniyaning Lufthansa aviakompaniyasi Yevropadan Misrga parvozlarni amalga oshiruvchi eng qadimgi xorijiy aviakompaniyalardan biridir. Aviakompaniyaning taʼkidlashicha, „Ushbu reyslar ishbilarmonlar va sayyohlarga xizmat qiladi va shu bilan Lufthansa Misr va Germaniya oʻrtasidagi ikki tomonlama iqtisodiy aloqalarni mustahkamlovchi asosiy vositaga aylanadi“. Bundan tashqari, hozirda aviakompaniya EgyptAir bilan davlatlar oʻrtasidagi sayohatni koʻpaytirish uchun kelishuvlarga ega[7].
Madaniy aloqalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]1873-yilda Qohirada Deutsche Evangelische Oberschule (nemis yevangeliya maktabi) tashkil etildi.
1959-yilda imzolangan Misr-Germaniya madaniy kelishuvi Misr-Germaniya madaniy aloqalarini tashkil etuvchi asosiy yoʻnalishdir[6]. Misr va Germaniya 1979- va 1981- yillarda ikki davlat oʻrtasida ilmiy va madaniy hamkorlik toʻgʻrisida ikkita shartnoma imzolagan.
Misr-Germaniya madaniy hamkorligi quyidagilar bilan tavsiflanadi:
- Gyote instituti, Misrda nemis madaniy faoliyatini targʻib qilishda yetakchi rol oʻynaydi.
- Germaniya Akademik almashinuv xizmati (DAAD), Misrlik professorlarga Germaniyada oʻqish uchun koʻplab stipendiyalar taklif qiladi.
- Texnik va kasb-hunar taʼlimi uchun Muborak-Kohl loyihasi.
- Qohiradagi nemis universiteti 2003-yil 5-oktyabrda ochilgan.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Mahmud Qosim: Die diplomatischen Beziehungen Deutschlands zu Ägypten, 1919-1936. LIT Verlag, Myunster, 2000 yil.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Egyptian-German relations“. Egypt State Information Service. Qaraldi: 2014-yil 18-aprel.
- ↑ 2,0 2,1 US The Department of State Bulletin (March 4, 1945).
- ↑ Peter Longerich, Hitler: A Biography (Oxford University Press, 2019), p. 735.
- ↑ „Deutsche Vertretungen (German Embassies)“. foreign office of Germany.
- ↑ 5,0 5,1 „diplo - Startseite - HTTP Status 404“ (de). Auswaertiges-amt.de (2013-yil 27-noyabr). Qaraldi: 2016-yil 20-oktyabr.
- ↑ 6,0 6,1 „Egypt State Information Service - Egyptian German relations“. 2008-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 3-noyabr.
- ↑ „Al-Ahram Weekly | Sky High | 50 years over the Pyramids“. 2009-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 18-may.