Muhammad Kabir Bahodirxonov
| Muhammad Kabir Sayidxonovich (Sayidxon oʻgʻli) Bahodirxonov | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
17-avgust 1941-yil Gʻulja, XXR |
| Vafoti |
19-avgust 2021-yil (80 yoshda) Toshkent, Oʻzbekiston |
| Fuqaroligi |
 Oʻzbekiston |
| Kasbi | fizik olim |
| Sohasi | yarimo‘tkazgichlar va dielektriklar fizikasi |
| Taʼlimi | Toshkent davlat universiteti |
| Ilmiy darajasi | fizika-matematika fanlari doktori |
| Ilmiy unvoni | akademik |
Muhammad Kabir Sayidxonovich (Sayidxon oʻgʻli) Bahodirxonov (1941-yil 17-avgust, Gʻulja shahri, XXR — 2021-yil 19-avgust, Toshkent, Oʻzbekiston) — oʻzbekistonlik fizik olim, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi aʼzosi, akademik (2017), fizika-matematika fanlari doktori (1982), professor.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Muhammad Kabir Bahodirxonov 1941-yil 17-avgustda Gʻulja shahrida tugʻilgan[1][2]. 1959-yilda Toshkent davlat universiteti fizika fakultetiga oʻqishga kirib, 1965-yilda yarimo‘tkazgichlar va dielektriklar fizikasi mutaxassisligi boʻyicha tamomlaydi. 1971—1985-yillari Toshkent davlat universiteti „Yarimo‘tkazgichlar va dielektriklar fizikasi“ kafedrasi mudiri, 1985—1991-yillari Toshkent politexnika instituti „Fizikaviy elektronika“ kafedrasi mudiri, 1991—1992-yillari Toshkent davlat texnika universiteti ilmiy ishlar bo‘yicha prorektori, 1996—2003-yillarda Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi raisining birinchi oʻrinbosari, 2004—2012-yillari Toshkent davlat texnika universiteti „Elektronika va mikroelektronika“ kafedrasi mudiri[3], 2012—2021-yillarda Toshkent davlat texnika universitetining „Raqamli elektronika va mikroelektronika“ kafedrasi professori boʻlib faoliyat yuritgan[4].
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Muhammad Kabir Bahodirxonovning uch oʻgʻil va bir qizi bor[3].
Vafoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Muhammad Kabir Bahodirxonov 2021-yil 19-avgustda Toshkent shahrida 80 yoshida vafot etgan[1][4][5].
Ilmiy faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]1965-yilda Rossiya Fanlar akademiyasi Abram Fyodorovich Ioffe nomidagi fizika-texnika instituti aspiranturasiga oʻqishga kiradi. Olim Boris Iosifovich Boltaks ilmiy rahbarligida yarimo‘tkazgichlar fizikasi boʻyicha nomzodlik ishini 1971-yilda himoya qilib, fizika-matematika fanlari nomzodi ilmiy darajasini, 1982-yili esa doktorlik dissertatsiyasini yoqlab, fizika-matematika fanlari doktori ilmiy darajasini oladi. 2017-yildan Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi akademigi[6]. Olim „Yarimo‘tkazgich materiallarda diffuzion jarayonlar“, „Kirishma atomlar bilan kompensatsiyalangan kremniy materialining elektrofizik, fotoelektrik, optik va galvanomagnit xususiyatlarini o‘rganish“ ilmiy maktablariga asos solgan. Muhammad Kabir Bahodirxonov Oʻzbekistonda birinchilardan boʻlib sanoat-texnologik tizimidan iborat ilmiy laboratoriya tashkil etish va ushbu laboratoriyada nanostrukturali kremniy olish texnologiyasini yaratishga muvaffaq bo‘lgan[2]. Olim 10 ta monografiya, 16 ta darslik, 20 ta ixtirolar, 300 dan ortiq ilmiy maqolalar mualllifidir[3]. 100 dan ortiq maqolalari AQSh, Germaniya, Rossiya, Koreya, Xitoy va boshqa davlatlarning nufuzli ilmiy jurnallarida chop etilgan[1].
Unvon va mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Abu Rayhon Beruniy nomidagi Oʻzbekiston Davlat mukofoti laureati (1992)[4];
- Xinjiang universiteti faxriy porfessori (2003);
- Nukus davlat universiteti faxriy porfessori (2012)[3];
- „Doʻstlik“ ordeni (2020)[2];
- „Mehnat faxriysi“ koʻkrak nishoni (2021)[7].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Oʻzbekiston ilm-fani ogʻir judolikka uchradi“ (2021-yil 21-avgust).
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Oʻzbekiston ilm-fani ogʻir judolikka uchradi“ (2021-yil 21-avgust).
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Oʻzbekistonning taniqli olimlari ensiklopediyasi, 1-tom (oʻzbekcha), Toshkent: Science and Innovation, 2022 — 342-bet.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „Akademik Muhammad Kabir Bahodirxonov vafot etdi“ (2021-yil 19-avgust).
- ↑ „Akademik Muhammad Kabir Bahodirxonov vafot etdi“ (2021-yil 19-avgust). 2023-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 21-iyul.
- ↑ „O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining haqiqiy aʼzolari tasdqilash toʻgʻrisida”gi 2017-yil 29-dekabrdagi PF-5293-son Farmoni“.
- ↑ „Fanlar akademiyasining bir guruh aʼzolari “Mehnat faxriysi” koʼkrak nishoni bilan taqdirlandi“ (27-aprel 2021-yil).