Kontent qismiga oʻtish

Muhammad Qoli Salim Tehroniy

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Muhammad Salim Tehroniy
Vafoti 1647
Fuqaroligi Boburiylar davlati va Safaviylar
Kasbi shoir

Muhammad Qolibeg Tarashti Tehroniy (? — 1057 y.) nomi bilan mashhur boʻlgan Eron shoiri va fors tilidagi shoirlaridan biri hijriy 11-milodiy 17-yilning birinchi yarmida Hindiston Mugʻullari saroyida tugʻulgan.

Hayot va ijodi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammad Qoli Tarashti Tehroniy Tehronda tug‘ilgan boʻlib tugulgan sanasi boʻyicha aniq manba mavjud emas. U maktabda doimiy taʼlim olmagan, lekin sheʼrlaridan ko‘rinib turganidek, u tabiiy isteʼdodidan tashqari o‘z davrining bilimlaridan ham bexabar emas edi. Uning ilk shoirlik davri Lahijonda oʻtgan, u yerda mulla Vosbo (Vosb Qandhoriy) va mulla Hasino (Sabuhiy nomi bilan mashhur) bilan birga mirzo Abdulloh Vazirning mulozimi edi. [1] 1620-1020-yillarda Salim bir necha yil Isfahonda yashab, keyin Sherozga koʻchib keladi va u yerda Fors hokimi Imom Qolixonning xizmatida boʻladi. Soʻng u (taxminan 1632-yilda) Shoh Jahon hukmronligi davrida Hindistonga koʻchib oʻtadi va u Mir Abdul Salam Mashhadiy yonidan joy oladi. [1] Hind uslubida yozishni boshlaydi va Salim taxallusini oladi. "U turli turdagi sheʼrlar yozishda, yangi va yangi mavzularga qoʻl uradi. Hindistonda u bosh vazir Islomxon qo‘l ostida xizmat qilgan, „uni vasf etib ko‘plab sheʼrlar yozgan, garchi u odamlarning maʼnolarini tushunishda shuhrat qozondan bo‘lsa-da, lekin tabiatining g‘alati va nozik tabiatiga ega edi“. Kashmir taʼrifida " Masnaviy " to‘liq madh qildi.
Salim Tehroniy hijriy 1057/milodiy 1647 yilda Kashmirda vafot etgan.

Uning qabri Kashmir shoirlari mozorda qad rostlagan.

Uning sheʼriyati „tasavvurning nozikligi, yangi batafsil mavzular yaratish va oʻxshatish va masallar yuborishga urinish“ deb taʼriflangan. Zabihulloh Safoga ko‘ra, uning tili sodda sheʼriyatda va baʼzan (ayniqsa, qasida va masnaviylarda) biroz bo‘shashgan va xalq tiliga yaqin bo‘lib qolgan" va bu ko‘proq Salimning maktabda yetarlicha maʼlumotga ega bo‘lmagani va devonlarida unga ergashmaganligi uchundir. Oʻtmishdagi ustozlar. U esa asosan oʻz isteʼdodi kuchi bilan shoir edi. "

Shaxsiy hayot

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Salim Tehroniy Lohijonda yashovchi bo‘lganida uylanib, o‘g‘il ko‘rdi.  

bogʻliq soʻrovlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Fors shoirlari roʻyxati
  • [1][sayt ishlamaydi]
  1. 1,0 1,1 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named تاریخ ادبیات ایران، صفا