Kontent qismiga oʻtish

Muk

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Muk (koreyscha: ) — koreys oshxonasi taomi boʻlib, don, loviya yoki yongʻoq kraxmalidan, masalan, marjumak, kunjut yoki choʻchqayongʻoqlardan tayyorlanadi. Mukning oʻzi deyarli taʼmsiz, shuning uchun unga soya sousi, kunjut yogʻi, mayda toʻgʻralgan yashil piyoz yoki kim (koreys nori), shuningdek, qizil qalampir kukuni qoʻshiladi va sabzavotlar bilan birga beriladi.

Mukli taomlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Thanpyeongchae
  • Mukmuchhim (묵무침), kanjan (Koreys soya sousi), kunjut yoki perilla yogʻi, mayda toʻgʻralgan yashil piyoz, kunjut urugʻi va tuyilgan qizil qalampir. Shuningdek, bodring boʻlaklari va bargli sabzavotlar (oq karam, salat karami yoki pekin karami) boʻlishi mumkin. Unga yagona munosib garnir - kim[1].
  • Thanpyeongchae (탕평채), yupqa toʻgʻralgan noktumuk, mol goʻshti, sabzavotlar va dengiz oʻtlari.
  • Mukpokkim (묵볶음), pokgeum, yaʼni sousli qovurilgan muk.
  • Mukjangaji (묵장아찌), kanjanda marinadlangan muk[2].
  • Mukjeonyuo (묵전유어), shuningdek, mukjeon (묵전), adzuki kraxmaliga botirib, tovada qovurilgan tilimlangan muk[3].
  • Muksabal (묵사발) yoki mukbap (묵밥), un va sabzavotlardan tayyorlangan sovuq shoʻrva[4].
Pibimbapdagi Xvanpomuk

Mukning bir nechta turlari bor[5].

Xvanʼpoomuk (황포묵), shuningdek, "noranʼmuk" (노랑묵) — mung loviya uni. Xvanpumuk sariq rangga ega, chunki unga gardeniya mevalari qoʻshiladi[6]. Bu turdagi un Jeolla oshxonasi bilan bogʻliq boʻlib, Namvon va Jeonjuda (ikkalasi ham Cholla-Puktoda joylashgan) mashhur gazak boʻlib, u yerda Jeonju bibimbap bilan qoʻshiladi.

Boshqa un turlari singari, xvanʼpoomuk, koʻpincha, mayda boʻlaklarga boʻlinib, sirka, soya sousi va boshqa ziravorlar sepiladi, bunday taomga xvanʼpoomuk-muchim (황포묵무침) deyiladi[7].

Memilmuk muchim

Memilmuk (메밀묵) — grechka kraxmalidan tayyorlangan un. U ochiq jigarrang rangga ega va koʻpincha memilmuk muchim (메밀묵무침), panchang (aperatif) tarkibida isteʼmol qilinadi: memilmuk boʻlaklari kimchi, maydalangan kunjut urugʻi va soya sousi bilan beriladi.

Memilmuk XX-asrning oʻrtalaridan beri mashhur boʻlib, u Janubiy Koreya koʻchalarida sotiladi va restoranlarda beriladi. Soju isteʼmol qilinganda, memilmuk anju sifatida beriladi (hangul: 안주, hancha: 按酒: alkogol uchun gazaklar). Tokebi (yapon sukumogamiga oʻxshash koreys ruhi) memilmukka qarshi tura olmaydi, deb ishoniladi.

Noktumuk

Noktumuk („mung moshidan jele“, soʻzma-soʻz: „yashil mosh jelesi“) — mosh kraxmalidan tayyorlangan un. Bundan tashqari, rangi boʻyicha cheongpo-muk (청포묵, 淸泡묵; soʻzma-soʻz. „sof koʻpikli jele“) nomi ham topilgan. Gardeniya bilan boʻyalgan noktumuk xvanpoomuk, „sariq koʻpikli jele“ deb ataladi.

Noktumuk sovuq holda, odatda, panchang (noktumuk munchhim, munchhim, 녹두묵무침), soya sousi yoki sirka qoʻshib beriladi. Ushbu taom, koʻpincha, bayramlarda, xususan, toʻylarda beriladi. Noktumuk, shuningdek, Koreya saroy oshxonasi Thanpyeongchae taomining asosiy tarkibiy qismidir. Uni tayyorlash uchun noktumuq somoncha qilib kesiladi, mol goʻshti va sabzavotlar boʻlakchalari qovuriladi, soʻngra soya sousi, sirka, shakar, kunjut, tuz, kunjut yogʻi qoʻshiladi[8].

Boshqa turlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Totorimuk (도토리묵), choʻchqayongʻoqli jele;
  • Kkemuk (깨묵), kunjut kraxmalidan tayyorlangan.
  1. (kor.) Dotori mukmuchim[sayt ishlamaydi] at Doosan Encyclopedia
  2. (kor.) Mukjangajji[sayt ishlamaydi] at Doosan Encyclopedia
  3. (kor.) Muk jeon[sayt ishlamaydi] at Doosan Encyclopedia
  4. (kor.) Muksabal[sayt ishlamaydi]Andoza:Недоступная ссылка, The Academy of Korean Studies
  5. (kor.) Muk, Britannica Korea
  6. (kor.) Nokdumuk[sayt ishlamaydi] at Doosan Encyclopedia
  7. (kor.) Xo Yunʼman (허영만), Daehanminguk Shikgaek Recipes 1 (대한민국 식객요리 1) p137, Gimm-Young Publishers,Inc.(김영사), Seoul, 2008. ISBN 9788934926375
  8. (kor.) Tangpyeongchae[sayt ishlamaydi]Andoza:Недоступная ссылка at Doosan Encyclopedia