Nanoqurol

Nanotexnologiyada faol foydalaniladigan fulleren molekulasining aylanuvchi modeli

Nanoqurol - bu zamonaviy nanotexnologiyalar sohasidagi yutuqlarga asoslangan barcha printsipial jihatdan yangi turdagi uskunalar, qurollar va harbiy texnikalarning umumiy nomi.

Harbiy nanotexnologiyalar

Mavjud nanotexnologiyalar fizika, kimyo, biologiya, tibbiyot va materialshunoslik birlashmasida koʻp tarmoqli ilmiy va texnik intizom sifatida paydo boʻldi va shakllandi. Koʻpgina rivojlangan mamlakatlarda ularni rivojlantirish dasturlari innovatsion faoliyatning eng ustuvor yoʻnalishlaridan biri hisoblanadi . Masalan, 2000-yilda Klinton maʻmuriyati Milliy nanotexnologiya tashabbusini (inglizcha: National Nanothecnology Initiative (NNI)) nanotexnologiyani yaratish, ishlatish va reglamentlash bilan shugʻullanadigan ikki oʻntadan ortiq federal agentliklarni birlashtirdi. Ushbu loyiha ishga tushirilgandan beri faqat AQSh hukumati tomonidan nanotexnologiyalarni rivojlantirishga 20 milliard dollardan ortiq mablagʻ sarflandi, bundan tashqari moliyaviy resurslarning bir qismi Ilgʻor tadqiqot loyihalari boshqarmasiga (inglizcha: DARPA) yoʻnaltiriladi. Investitsiyalarning umumiy miqdori juda sir boʻlib qolmoqda, ammo jamoatchilik uchun mavjud boʻlgan byudjet maʻlumotlarini tahlil qilish bizga harbiy rivojlanish sarflangan moliyaviy resurslarning uchdan bir qismidan yarmigacha tashkil etadi degan xulosaga kelishimizga imkon beradi .

Amerikalik fizik va ixtirochi Luis Del Monte ta’kidlaganidek, sivilizatsiyamiz yaratgan nanotexnologiyalar butun insoniyatning mavjudligi uchun katta xavf tugʻdiradi. Ushbu xavf Global halokat xavflari konferentsiyasining ekspertlar hamjamiyati tomonidan aniqlangan (inglizcha: Global Catastrophic Risk Conference) ushbu konferentsiya 2008-yilda Oksford universitetida boʻlib oʻtgan. Ularning bashoratlariga koʻra, 19% ehtimollik bilan insoniyat shu asrning oxiriga kelib butunlay yoʻq boʻlib ketishi mumkin, molekulyar nanoqurollar (5%), super intellektli sunʻiy intellekt (5%), anʻanaviy urushlar (4%) va biologik qurollardan foydalanish natijasida yuzaga kelgan sunʻiy (2%) pandemiya falokatning eng ehtimoliy sabablari deb nomlandi.

Ishlatilgan materiallar

• Ю. Альтман. Военные нанотехнологии. Возможности применения и превентивного контроля вооружений. M.: «Техносфера», 2006. ISBN 5-94836-096-2. 
• В. Буренок, А. Ивлев, В. Корчак. Развитие военных технологий XXI века: проблемы, планирование, реализация. Тверь: «Купол», 2009. ISBN 978-5904297-01-5. 
• В. Буренок. Технологические и технические основы развития вооружения и военной техники. M.: «Граница», 2010. ISBN 978-5-217-03458-1. 
• И. Владленова. Образ человека будущего: социально-философские исследования (рус.) // Future Human Image. — 2014. — С. 112—133.
• С. Тараненко. Наполовину мёртвый кот, или Чем нам грозят нанотехнологии, 2-е, M.: БИНОМ, 2015. ISBN 978-5-9963-3011-9. 
• Опасности и риски нанотехнологий и наноматериалов (рус.) // Медицинские новости. — 2013. — № 4. — С. 54—58.
• J. Altmann and M. Gubrud. Anticipating military nanotechnology // IEEE Technology and Society Magazine. — 2004. — Vol. 23. — P. 33–40. — doi:10.1109/MTAS.2004.1371637.
• L. Del Monte. Nanoweapons: a Growing Threat to Humanity. Potomac Books, 2017. ISBN 9781612349145.