Kontent qismiga oʻtish

Nargis Datt

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nargis
Tavalludi
Fatima Rashid[1]

1-iyun 1929-yil
Calcutta, Bengal Presidency, British India (present-day Kolkata, West Bengal, Hindiston)
Vafoti 3-may 1981-yil(1981-05-03)
(51 yoshda)
Bombay, Maharashtra, Hindiston
Fuqaroligi Britaniya Hindistoni va Hindiston
Kasbi
  • Aktrisa
  • siyosatchi
Faoliyat yillari 1935-1936
1942-1968
Turmush oʻrtogʻi
Sunil Dut (turm. 1958)
Bolalari 3 nafar (jumladan Sanjay Dutt and Priya Dutt)
Onasi Jaddanbai[2]
Mukofotlari

Nargis Dutt — aktrisa[3](Fotima Rashid, 1929-yil 1-iyun — 1981-yil 3-may) — hind kinosida ishlagan hind aktrisasi va siyosatchisi. Hind kinosi tarixidagi eng buyuk aktrisalardan biri sifatida eʼtirof etilgan[4] u besh yoshida „Talash-E-Haq“ (1935-yil) filmida kichik rolda ekrandagi debyutini qilgan[5], lekin uning aktyorlik faoliyati aslida Tamanna nomli (1942-yil) filmi bilan boshlagan edi[6].

Oʻttiz yillik faoliyati davomida Nargis koʻplab tijoriy jihatdan muvaffaqiyatli va tanqidiy eʼtirofga sazovor boʻlgan filmlarda suratga tushgan, ularning koʻpchiligida u aktyor Raj Kapur bilan birga suratga tushgan[6]. Uning eng mashhur roli — „Oscar“ mukofotiga nomzod boʻlgan „Ona Hindiston“ (1957-yil) filmidagi Radha roli boʻlib, u „Eng yaxshi aktrisa“ uchun Filmfare mukofotiga sazovor boʻlgan[5]. U 1960-yillarda filmlarda kamdan-kam hollarda suratga tushardi. Uning ushbu davrdagi baʼzi filmlariga „Raat Aur Din“ (1967-yil) dramasi kiradi, u uchun u „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasi uchun birinchi Milliy kino mukofotini oldi[5].

Nargis 1958-yilda Hindistonning onasi hamkasbi Sunil Duttga turmushga chiqdi. Birgalikda ularning uch nafar farzandi bor edi, ular orasida aktyor Sanjay Dutt ham bor[7]. Nargis turmush oʻrtogʻi bilan birgalikda oʻsha davrning bir qancha yetakchi aktyorlari va qoʻshiqchilarini yollagan va chegara hududlarida sahna koʻrinishlarini oʻtkazgan Ajanta sanʼat madaniyati truppasini tuzgan. 1970-yillarning boshida Nargis Hindistonning Spastik Jamiyatining birinchi homiysi boʻldi va uning tashkilot bilan keyingi faoliyati uning ijtimoiy ishchi sifatida tan olinishiga olib keldi, keyinroq esa 1980-yilda Rajya Sabha nominatsiyasiga sazovor boʻladi[8].

Yoshligi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nargis 1929-yil 1-iyunda tugʻilgan, Fotima Rashid sifatida Bengaliya prezidentligi, Britaniya Hindistoni (hozirgi Kalkutta , Gʻarbiy Bengaliya, Hindiston)[9] panjoblik musulmon oilasida tugʻilgan. Uning otasi Abdul Rashid, ilgari Moxanchand Uttamchand Tyagi („Mohan Babu“), aslida islomni qabul qilgan Ravalpindilik Mohyal Brahmin kastasining badavlat panjoblik hindu vorisi boʻlgan edi[1][10][11]. Uning onasi Benares shtatining Benares shahridan boʻlgan Jaddanbai Husayn boʻlib, u islomni qabul qilgan hindu brahmin musulmon oilasida tugʻilgan va hind klassik musiqa qoʻshiqchisi va hind kinosining dastlabki kashshoflaridan biri boʻlgan[12]. Keyin Nargisning oilasi Panjobdan Ollohobodga, Agra va Oud birlashgan provinsiyalariga koʻchib oʻtishdi va Kalkutta, Bengaliya prezidentiga joylashishdi.  U Nargisni oʻsha paytda Hindistonda rivojlanayotgan kino madaniyatiga kiritgan. Nargisning oʻgay ukasi Anvar Husayn ham kino aktyori boʻlgan.

Faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fotima 1935-yilda olti yoshida „Talashe Haq“ filmida ilk bor suratga tushdi, u chaqaloq Nargis deb nomlanadi. Nargis (نرگس [ˈnərɡɪs]) forscha soʻz boʻlib, nargis gul degan maʼnoni anglatadi. Keyinchalik u barcha filmlarida Nargis sifatida eʼtirof etilib kelingan[13][14].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nargis „Awaara“ va „Shri 420“ filmlarida uning hamkasbi boʻlgan aktyor Raj Kapur bilan uzoq vaqt munosabatda boʻlgan. Bu paytda esa Raj Kapur uylangan va farzandli edi. Nargisga oʻz rafiqasi bilan ajrashishdan bosh tortgach, ularning yaʼni Raj Kapur va Nargisning toʻqqiz yillik munosabatlariga nuqta qoʻyildi[15][16].

Merosi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nargis Hindistonning 1993-yilgi markasida

2011-yilda Rediff.com uni barcha davrlarning eng buyuk aktrisasi sifatida qayd etib, shunday deb taʼkidladi: „Uzoq koʻrinishga, uslubga, nafislikka va nihoyatda iliq ekranga ega aktrisa, Nargis haqiqatan ham nishonlanadigan yetakchi xonimdir“deya taʼriflangan edi[17]. The Tribuneʼdan ML Dhavan shunday dedi: „Deyarli barcha filmlarida Nargis orzu qilingan va ilohiylashtirilgan ayolni yaratgan. Nargisning ekran tasvirining xarizmasi shundaki, u oddiy va nafis oʻrtasida teng qulaylik bilan tebranadi“ deya iliq fikr bildiradi Dvahan[18].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ 1,0 1,1 T. J. S. George. The life and times of Nargis. Megatechnics, 1994-yil dekabr. ISBN 978-81-7223-149-1. Qaraldi: 2012-yil 8-mart. 
  2. ↑ „Bollywood actor Nargis Dutt remembered in today's Google Doodle“. The Indian Express (1-iyun 2015-yil).
  3. ↑ „NOMINATED MEMBERS OF THERAJYASABHA“. 2009-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-may 2009-yil.
  4. ↑ „Sanjay Dutt writes a heartfelt note for mom Nargis Dutt on her 39th death anniversary | Entertainment — Times of India Videos“ (inglizcha). The Times of India. Qaraldi: 5-sentabr 2021-yil.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Ghosh. „Nargis Dutt: The woman and the actress“ (inglizcha). National Herald (3-may 2019-yil). Qaraldi: 5-sentabr 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Ghosh" defined multiple times with different content
  6. ↑ 6,0 6,1 „Nargis Dutt: From a child actor to 'Mother India'“. The Economic Times. Qaraldi: 5-sentabr 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "The Economic Times" defined multiple times with different content
  7. ↑ „The Nargis and Sunil Dutt love story: When he saved her from fire and she found the love of her life“ (inglizcha). Hindustan Times (1-iyun 2021-yil). Qaraldi: 5-sentabr 2021-yil.
  8. ↑ „Nargis Dutt: Lesser known facts“. The Times of India. Qaraldi: 5-sentabr 2021-yil.
  9. ↑ „On Nargis's 39th death anniversary, here are some lesser-known facts about the legendary actor“. Hindustan Times (3-may 2020-yil).
  10. ↑ Parama Roy. Indian traffic: identities in question in colonial and postcolonial India. University of California Press, 6-sentabr 1998-yil — 156-bet. ISBN 978-0-520-20487-4. Qaraldi: 2012-yil 8-mart. 
  11. ↑ Shyam Bhatia. „Nargis-Sunil Dutt: A real life romance“. Rediff (20-oktabr 2003-yil). Qaraldi: 3-iyun 2012-yil.
  12. ↑ „India's Independent Weekly News Magazine“. Tehelka. 2012-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyul 2012-yil.
  13. ↑ „Nargis Dutt's 86th Birth Anniversary: 10 things you would want to know about beautiful Nargis“. India.com (1-iyun 2015-yil). Qaraldi: 8-avgust 2020-yil.
  14. ↑ „Nargis“. Mint (4-may 2013-yil).
  15. ↑ Patel. „Clangorous Liaisons“. Outlook (19-noyabr 2007-yil). Qaraldi: 2-iyun 2015-yil.
  16. ↑ Roy. „Rishi Kapoor Reveals Dad Raj Kapoor's Alleged Affairs With His Heroines“. NDTV Movies (17-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 30-iyul 2017-yil.
  17. ↑ Sen. „Readers Choice: The Greatest Actresses of all time“. Rediff.com (29-iyun 2011-yil). Qaraldi: 19-sentabr 2011-yil.
  18. ↑ Dhawan, M.L.. „Queens of hearts“. The Tribune (9-dekabr 2007-yil). Qaraldi: 22-sentabr 2011-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Nargis_Datt&oldid=4620252" dan olindi