Nikitin Afanasiy

Afansiy Nikitin
ruscha: Афанасий Никитин ruscha: Офонас Тферитин
Tavalludi	XV asr (?) Tver, Tver knyazligi
Vafoti	1475 (Smolensk knyazligi), Buyuk Litva knyazligi
Fuqaroligi	Principality of Tver

Afanasiy Nikitin (ruscha: Афанасий Никитин; XV asr (?), Tver – 1475) — rus sayyoxhi, tverlik savdogar. 1466-yil Tver shahridan chiqib jangga ketayotgan karvonlar bilan birga Volga daryosi va Kaspiy dengizi orqali Darbandga, Shemaxa xonligi orqali Bokuga yetib kelgan. Sungra Eron orqali yurib 1469-yil Xoʻrmuz shahriga, undan Arabiston dengizini suzib o'tib Hindistonga yetib borgan va oʻsha yerda kariyb 3 yil yashagan. Vataniga qaytishda Afrika sohilida (Somali), Arabiston yarim orolda (Maskat) boʻlgan. Soʻngra yana Eron shaharlari orqali yurib Trabzon shahriga yetib boradi. Qora dengizni suzib oʻtib, 1472-yil Kafa (Feodosiya) shahriga, undan Kiyevga yetib borgan.

Tverga qaytishda vataniga yetmasdan oʻsha yili kuzda Smolensk shahri yaqinida vafot etgan. Sayohat davomida Nikitin Afanasiy Hindistonning ijtimoiy tuzumi, davlatni boshqarish, xoʻjalik hayoti, dini, xalqining urf-odati, qisman tabiati haqida xil-ma-xil maʼlumotlar toʻpladi. Hindiston va Eronda barcha koʻrgan-kuzatganlari haqidagi xotiralarini, shuningdek, Shri Lanka, Xitoy va boshqa mamlakatlar haqida boshqalardan eshitganlarini "Uch dengiz osha" kundalik daftariga yozib qoldirgan. Undagi aniq faktik materiallar Hindistonning oʻsha davrdagi ijtimoiy hayoti haqida muhim manbadir. Tver shahrida 1955-yilda Nikitin Afanasiyga xaykal qoʻyilgan.

Adabiyot

• Vitashevskiy M.N., Stranstviya Afanasiya Nikitina, M., 1972.