Oʻzbekiston Milliy bogʻidagi suv ombori
| Oʻzbekiston Milliy bogʻidagi suv ombor | |
| Morfometriya | |
|---|---|
| Oʻlchamlari | × 1 × 0,075 км km |
| Maydoni | 0,09 км² km² |
| Maksimal chuqurligi | 6m m |
| Xarakteristikalar | |
| Toʻldirilgan yili | 1 940 |
| Joylashuvi | |
| Mamlakat | Oʻzbekiston |
Oʻzbekiston 0 joy xaritaga ega emas. | |
Oʻzbekiston Milliy bogʻidagi (avval Komsomol koʻli) suv ombori Toshkent shahri chegarasida Anhor kanali boʻyida barpo etilgan ikkinchi yirik sunʼiy suv ombori va shaharning asosiy rejasi asosida yaratilgan birinchi ommaviy rekreatsion suv ombori hisoblanadi. Hozirgi vaqtda ko'lning suv zonasi A. Navoiy nomidagi Milliy bog'ni o'z ichiga oladi. Kichik koʻl janubi-gʻarbdan shimoli-sharqqa choʻzilgan. Qirgʻoq bilan koʻpriklar orqali tutashgan ikki katta orollari bor[1]. Maydoning aylanasi taxminan 9 gektar va chuqurligi 1,5-6 metrni tashkil qiladi. Oʻzbekiston mustaqillikka erishgach, “Komsomolskoye” nomi rasmiy foydalanishdan chiqib ketdi, lekin kundalik hayotda saqlanib qolmoqda.
XX asrning 20-yillari oxirigacha Toshkentda aholining yozgi dam olishlari, jumladan, suzish va qayiqda sayr qilish uchun yirik jamoat suv omborlari mavjud emas edi. 30-yillarning boshlarida shaharda bunday maqsadlar uchun birinchi suv ombori paydo bo'ldi. Bu qurilayotgan Boʻzsu GESi toʻgʻonidan ustidan paydo boʻlgan suv ombori boʻlib, u oʻz navbatida Chirchiq-Boʻzsu GESlar kaskadidagi birinchi GES edi. Ushbu Gidra nomli suv omborida Toshkentdagi birinchi qayiq stansiyasi qurilgan. Biroq ushbu suv omborida Toshkent suv quvurining suv olish stansiyasi paydo boʻlgach, shahar aholisining ommaviy dam olishi uchun uning suvlari yopildi. Natijada yangi rekreatsion suv omboriga ehtiyoj paydo bo'ldi. 1940-yillarning ikkinchi yarmida Toshkentda aholisining suzish va yozgi dam olishlari uchun ikkita sunʼiy koʻl – Boʻzsuv kanali boʻyidagi Gʻalaba bogʻi va Anhor kanali suvi quyiladigan Komsomol koʻli yaratildi (qazildi). O'tgan asrning 30-yillari oxirida suv omborini yaratishda mahkumlar, komsomolchilar, shuningdek, shaharning boshqa aholisi (masalan, ishlamaydigan uy bekalari) bepul ishdan bo'sh vaqtlarida faol qatnashdilar.
Gidrografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, eski karer Komsomol ko'lini yaratish uchun joy bo'lib xizmat qilgan, undan Toshkent tarixining oldingi davrlarida (18-asr - 19-asr boshlarida) g'isht sexlarida g'isht ishlab chiqarish uchun qurilish materiallari (asosan loy) olingan.
Suzish mavsumi oxirida dam oluvchilar qoldirgan turli xil qoldiqlardan loy bilan qoplangan tubini tozalash uchun an'anaviy ravishda ko'ldan suv drenajlanadi. Yozda suv o'tlari ko'lda, shuningdek, eng kattasi o'ttiz santimetrga yetadigan chuchuk suvli ikki pallali koloniyalarni rivojlantirishga ulguradi. Ikki pallalilarning ba'zilari nobud bo'ladi, ammo ba'zilari ko'l tubidagi eng chuqur joylarda qoladigan ko'lmaklarda qishlaydi[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Комсомольское озеро — Ташкент“. 2014-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 6-dekabr.
- ↑ „Тайны высохшего озера. Маленький фоторепортаж со дна Ташкента“. 2014-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 6-dekabr.