Oʻzbekistonda rus tili

Markaziy Osiyodagi rus tili, kengroq aytganda, rus madaniyatining taqdiri koʻpchilikni xavotirga solmoqda. Umumiy olganda, bazi bir sharoitlarga koʻra oʻz taqdirini shu zamin bilan, xususan, Oʻzbekiston bilan bogʻlab qoʻygan, hozir esa Sovet Ittifoqi parchalanganidan keyin ham oʻziga yarasha noqulayliklarni boshdan kechirayotgan insonlar ham bor. Koʻpchilik toshkentliklar hayotida rus tilining asta-sekin oʻz oʻrnini yoʻqotib borayotganiga guvoh boʻlyapmiz. Rus ovozi asta-sekin yoʻqolmoqda, metroda oʻzbekchadan keyin har bir bekatni eʼlon qiladigan ruscha ovoz olib tashlangan, doʻkon tepasidagi ruscha yozuvdagi yozuv ham olib tashlangan, Toshkentda boshqa rus gazetasi chiqmay qoʻygan. Bora-bora rus tilining davlat boʻlmasa ham, hech boʻlmaganda millatlararo muloqot tili maqomini saqlab qolishi haqidagi soʻnggi umid saqlanib qolmoqda.

Qonunlar

1930-1989-yillar — rus va oʻzbek tillari rasmiy til maqomiga ega bolganlar. Sovet davrida respublikada oʻzbek va rus tillarida taʼlim shakllangan. 1995-yil 21-dekabrda „Oʻzbekiston Respublikasining davlat tili toʻgʻrisida“gi qonun qabul qilingan boʻlib, unda rus tilining maqomi 1-moddada etib oʻtilgan: „Oʻzbekiston Respublikasi hududida, rus tilini rivojlantirish va ulardan erkin foydalanish toʻgʻrisida“gi SSSR xalqlarining millatlararo muloqot tili sifatida belgilangan.

Taʼlim

2013/2014 oʻquv yilida 886 ta maktab rus tilida faoliyat yuritgan. Bu maktablarda mamlakat maktab oʻquvchilarining 8,95% tahsil olgan. 2017/2018 oʻquv yilida 903 ta maktab rus tilida faoliyat yuritgan. Ularda mamlakat maktab oʻquvchilarining 10 foizi tahsil olgan.

Manbalar

Oʻzbekistonda rus tili

Qonunlar

Taʼlim (Wayback Machine saytida 2018-01-05 sanasida arxivlangan)