Ofelt
Ofelt (qadimgi yunoncha: Ὀφέλτης), Arxemor (Ἀρχέμορος „ilgari vafot etgan“) — qadimgi yunon mifologiyasidagi qahramon, oʻgʻil bola. Likurg va Evridikaning oʻgʻli. U enaga tomonidan oʻt ustiga yotqizilgan holda sarv bogʻida ilon chaqishi natijasida vafot etdi. Uning xotirasiga Nemean oʻyinlari tashkil etilgan[1].
Afsona
[tahrir | manbasini tahrirlash]Afsonaning bir versiyasiga koʻra, bolaning ismi Ofit boʻlgan va u Likning oʻgʻli boʻlgan[2]. Baʼzilarga koʻra, Evfet va Kreuzaning oʻgʻli[3]. Enaga Gipsipilaga bola yurishni oʻrganmaguncha uni yerga qoʻymaslik buyurilgan, chunki orakulning ogohlantirishi shunday edi. Biroq, uning yonidan oʻtib ketayotgan Fivga qarsgi yettitalik quduq haqida soʻraganida, u Ofeltni selderey oʻsib turgan manbaga (yoki bu oʻsimlik toʻshagiga) qoʻyadi va ajdaho (ilon) esa uni oʻldiradi. Yetti kishi ajdahoni[2] oʻldirdi va yomonlik alomatlaridan xalos boʻlish uchun Ofelt xotirasiga Nemean oʻyinlarini taʼsis qildi. Ushbu epizod Esxilning „Nemeya“ tragediyasida tasvirlangan.
Ofelt va Likurg qabri Nemeyada[4] joylashgan. Ofeltning avlodlari, Plutarxning maʼlumotlariga koʻra, Fivda qurbonliklarda birinchi boʻlib chaqirilganlar[5].
Adash
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shuningdek, Ovidiyning soʻzlariga koʻra, (Metamorfozlar, 3:605) oʻz hamkasblari-kemasozlar bilan birga Vakhni (Dionisni) u Naxos oroliga olib borishni soʻraganida ayyorlik, hiyla va kuch bilan oʻgʻirlab, qullikka sotishga harakat qilgan „birinchi kema quruvchilardan“ biri ham Ofelt deb atalgan. Dionis Ofeltni va uning hamkasblari-kemasozlarni delfinlarga aylantirdi (Ovidiy, Metamorfozlar, 3:670).