Oltin baliq (ertak)

Oltin baliq
ruscha: Сказка о рыбаке и рыбке
Asosiy maʼlumotlar
Janr	Rus ertagi
Muallif	Aleksandr Pushkin
Orginal tili	ruscha
Yozilgan sana	2-oktabr 1833-yil
Oltin baliq (ertak) Vikiomborda

Oltin baliq — Aleksandr Pushkin qalamiga mansub ertak. Ertakdagi sexrli baliq ibtidoiy inson tushunchasi bilan bogʻliq boʻlib, totemistik dunyoqarashlar asosida yuzaga kelgan. Qadimiy odamlar baliqni ham muqaddas bilib, unga sigʻingan. Shu bois baliq ertak qahramoniga aylangan. "Kalandar bilan Samandar", "Sohibjon bilan Ahmadjon", "Suhrob bilan Muzrob", "Sehrli baliq" ertaklari "Oltin baliq (ertak)"ning variantlaridir. Oltin baliq mazkur ertaklarda bosh qaxramonga yoʻldosh va koʻmakdosh bulib, syujet chizigida mavjud epizodlar harakatini taʼminlaydi, yechimda hal qiluvchi vazifani bajaradi. U "Oltin baliq (ertak)" ertagi va uning variantlarida baliqchining oʻgʻli tomonidan tutiladi va qoʻyib yuboriladi.

Oltin baliq bilan bogʻliq boʻlgan ertaklar Sharkda va, umuman, jahon xalqlari ogʻzaki ijodida keng tarqalgan va shuhrat topgan. Barcha ertaklarda ham sirli baliq gʻalaba, doʻstlik, muvaffaqiyat timsoli sifatida aks etadi. Oltin baliq haqidagi ertaklarning yozma adabiyotga ham taʼsiri kuchli. Masalan, A.S.Pushkinning "Balikchi va baliq haqidagi ertak" asari ana shu xil ertaklar asosida yaratilgan.