Onlayn inhibisyon effekti

Onlayn inhibisyon effekti - bu shaxsan muloqot qilish bilan solishtirganda onlayn muloqot qilishda o'zini tutishning yetishmasligi. Odamlar real hayotda aytolmaydigan narsalarni internetda xavfsizroq aytishadi, chunki ular kompyuter ekrani ortida butunlay anonim va ko'rinmas qolishlari mumkin. Anonimlikdan tashqari, boshqa omillar, masalan, asinxron aloqa,empatiya yetishmovchiligi yoki individual shaxsiyat va madaniy omillar ham onlayn inhibisyon yuzaga kelishiga hissa qo'shadi. Bunday effektning namoyon bo'lishi ham ijobiy, ham salbiy yo'nalishlarda bo'lishi mumkin. Shunday qilib, onlayn inhibisyonni moslashuvchan inhibisyon yoki zararli inhibisyon deb tasniflash mumkin.

Tasniflar

Moslashuvchan onlayn inhhibisyoni, odamlar kibermakonda cheklovning yo'qligidan foyda oladigan vaziyatni tasvirlaydi. Yaxshi onlayn inhibisyonning bir misolini o'z-o'zini oshkor qilishda deb ko'rish mumkin. Internet anonimligi yordamida odamlar shaxsiy his-tuyg'ularini baham ko'rishlari yoki o'zlarini haqiqiy hayotda qilishni istamaydigan holatlarda oshkor qilishlari mumkin.Masalan, onlayn chatlarda aytilmagan sirlarni yoki shaxsan noqulay tafsilotlarni oshkor qilishda yoshlar o'zlarini yengil his qilishadi. Bunday o'zini-o'zi oshkor qilish odamlarga haqiqiy hayotdagi yuzma-yuz muloqot bilan solishtirganda tezroq va kuchliroq yaqin shaxslararo munosabatlarni o'rnatishga imkon beradi. Onlayn inhibisyon effekti, shuningdek, haqiqiy dunyoda muloqot qilishni istamaydigan odamlar uchun, masalan, introvert, uyatchan, ijtimoiy fobik va duduqlanish yoki eshitish qobiliyati zaif odamlar uchun o'zini namoyon qilish imkoniyatini beradi.

Onlayn inhibisyonning yana bir turi toksik ya'ni zarali inhibisyon deb ataladi, bu onlayn alangalanish va nomaqbul xatti-harakatlarga moyillikni anglatadi. Ular ko'pincha dushmanlik, so'kinish va hatto tahdidlarni o'z ichiga oladi. Ushbu me'yor kibermakonda inhibisyonni yo'qotishning salbiy ta'sirini tavsiflaydi. Zararli inhibisyondan kelib chiqadigan antisotsial xatti-harakatlar nafaqat bloglar, nafraniladigan saytlar va sharhlar bo'limlari kabi bir necha onlayn platformalarda yuzaga keladi, shuningdek, kiberjinoyat, ijtimoiy tarmoqlarda vaqt sarflash va boshqalarni o'z ichiga olgan turli xil shakllarda mavjud.

Biroq, yaxshi va zararli onlayn inhibisyon o'rtasidagi farq har doim ham aniq emas. Misol uchun, onlayn chatdagi nomaqbul so'z boshqalarning o'zligiga zarar yetkazishi mumkin, ammo boshqa tomondan, agar so'z haqiqiy bo'lsa, ehtimol bu qabul qiluvchining o'zini yaxshiroq tushunishiga yordam berishi mumkin. Onlayn hamjamiyatlarning turli submadaniyatlarini hisobga olgan holda, odamlar ma'lum bir ijtimoiy xatti-harakatlarga nisbatan turli xil chidamlilikka ega bo'lishi mumkin. Yana bir misol, onlayn nafratning kuzatuvchisi sifatida harakat qilishdir. Nemis tadqiqoti onlayn nafratni ko'rish va o'smirlarda onlayn nafratni yaratish o'rtasidagi bog'liqlikni ko'rib chiqdi. Ushbu tadqiqot onlayn nafrat va o'smirlar orasida onlayn nafratni yaratish o'rtasidagi ijobiy bog'liqlikni aniqladi.

Ta'sir etuvchi omillar

Anonimlik, asinxron aloqa va empatiya yetishmasligi onlayn rejimni buzilishiga olib keladi. Anonimlik odamni boshqa odam kabi onlayn xavfsiz his qilishi mumkin; odam hatto yangi shaxsga aylanishi mumkin. Shuningdek, bu odamda hamma narsa qilish yoki aytish imkoni bor, chunki haqiqiy hayotda tanbeh berilmagan. Biroq huquqni muhofaza qilish organlari hamkorlari tomonidan qo'llaniladigan va kuchga kirgan yangi texnologiyalar kiberjinoyatlarga qarshi kurashni tobora osonlashtirmoqda. Asinxron aloqa - bu jonli ravishda amalga oshirilmaydigan aloqa va asl xabarga javob olish uchun vaqt kerak bo'lishi mumkin. Asinxron aloqa onlayn inhibisyonga ta'sir qiladi, chunki siz Internetga xabar yuborasiz va darhol javob olmaysiz va tizimdan chiqishingiz mumkin. Shuning uchun, aytilgan narsa haqida o'ylamaslik kerak. Boshqa tomondan, bu ham o'ylangan javob berish uchun bir vaqt beradi. Empatiya yetishmovchiligi - bu boshqalarning his-tuyg'ulari bilan tanishish qobiliyatining pasayishi. Og'zaki bo'lmagan fikr-mulohazalarning yetishmasligi tufayli empatiya yetishmovchiligi mavjud. Vositachi aloqa orqali xabarga qanday ohang va yuz ifodalari hamroh bo'lishini bilish qiyin. Shunday qilib, boshqalarga hamdard bo'lishni qiyinlashtiradi. Anonimlik ham, hamdardlik ham, yuz bilan aloqa yo'qligi sababli boshqalarni onlayn his-tuyg'ulari bor odamlar sifatida qabul qilishni qiyinlashtiradi.