Oq Bim yodgorligi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Oq Bim yodgorligi — Oq Bim qora quloq it — sovet yozuvchisi Gavriil Troepolskiyning xuddi shu nomdagi hikoyasi qahramoniga bagʻishlangan kontakt haykali; Voronejda „Shut“ Varonej qoʻgʻirchoq teatri oldidagi maydonda oʻrnatilgan.

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itga yodgorlik zanglamaydigan metaldan yasalgan va toʻliq hajmda quyma qilingan[1]. Oʻng quloq va panjalaridan biri bronzadan qilingan. It toʻgʻri yerga oʻtirgan holatda (yodgorlik poydevori yoʻq), sabr bilan egasining qaytishini kutadi. Uning ismi boʻyinbogʻiga oʻyib yozilgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bim yodgorligi mualliflari Voronej haykaltaroshlari — Rossiya Davlat mukofoti laureatlari Elza Pak va Ivan Dikunov edi[2]. Yodgorlik oʻrnatish gʻoyasi 1980-yillarning oʻrtalarida paydo boʻlgan. Haykaltaroshlar yodgorlik ustida ishlashni 1985-yilda boshlagan va uni oʻz mablagʻlari hisobidan yaratishgan. Itning figurasi Penzada quyilgan. Hikoya muallifi haykaltaroshlarga yodgorlikni yaratish boʻyicha maslahatlar bergan, lekin uning oʻrnatilishigacha yashamadi.

Yodgorlik 1998-yilda Inqilob xiyobonida „Shut“ qoʻgʻirchoq teatri yonida oʻrnatilgan. Yodgorlikning ochilishi 1998-yil 5-sentabrda shahar bayrami paytida boʻlib oʻtdi[3].

2003-yil boshida yomon niyatli odamlar haykalning qulogʻini kesib olishga harakat qilishdi, mahkamlagichlarni sindirishdi va qayta tiklash uchun quloqni yechib olish kerak boʻldi. Bir kundan keyin kimdir rahm-shafqat koʻrsatib, haykalning jarohatlangan boshini bint bilan bogʻladi[4].

2009-yil avgust oyida yodgorlik Voronejning norasmiy ramzi unvoni tanlovi uchun nomzod boʻldi. Voronej Jamoatchilik palatasi va shahar madaniy meros komissiyasi ovoz berish natijalarini koʻrib chiqib, Pyotr I haykalini gʻolib sifatida tanladi. Oq Bim haykali uchinchi oʻrinni egalladi.

2010-yil 28-noyabrda „Oq bim qora quloq“ asari muallifi G. N. Troepolskiy tavalludining 105-yilligi munosabati bilan yodgorlik yonidagi maydonda „Kitob sahifalaridan tushgan Bim“ nomli teatrlashtirilgan tomosha namoyish etildi[5]. 2011-yil 23-aprelda yodgorlik yonida „Shafqatsizliksiz Rossiya“ uchinchi Butunrossiya aksiyasi boʻlib oʻtdi[6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Кононов 2005.
  2. „Памятник Белому Биму Чёрное Ухо в Воронеже. Основное описание“. 12-dekabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-avgust 2011-yil.
  3. Неофициальным символом Воронежа «утвержден» памятник Петру Первому Архивировано 23 сентября 2015 года.
  4. „Как создавали знаменитую скульптуру воронежского Бима?“ (ruscha). МОЁ! Online. Все новости Воронежа (1-fevral 2016-yil). 19-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2020-yil.
  5. Yubiley Gavriila Troepolskogo//Informatsionniy jurnal „Parere.ru“
  6. „В Воронеже пройдет акция «Россия без жестокости»//ИА «Воронеж-Медиа»“. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-sentabr 2011-yil.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Кононов В. И.. Воронеж: история города в памятниках и мемориальных досках, Историко-краеведческое издание, Воронеж: Центр духовного возрождения Чернозёмного края, 2005. ISBN 5-900-270-72-6. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]