Orteya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Orteya (qadimgi yunoncha: Ὀρθαία; baʼzan Orfeya sifatida transkripsiya qilinadi) — qadimgi yunon mifologiyasining qahramoni, Giakinfidlardan biri (Giatsintning (Giakinf Lakedemonyanin) va Protogeniyaning qizi (baʼzan Pandorani uning onasi deyishadi)). Opa-singillar Aygleida (Egleida), Anfeida (Anteida) va Litea bilan birgalikda Orteya Lakedemondan Afinaga olib kelinadi. Ular bilan birga u Afinaning Minos tomonidan qamal qilinganda (Afina qiroli Egeyning aybi bilan vafot etgan oʻgʻli Androgey uchun qasos olgan)[1] shahardagi oʻlat va ocharchilikni oldini olish uchun, qadimgi bashoratga koʻra, afinaliklar tomonidan qurbon qilingan. Gerest kiklopining qabrida Persefona uchun qilingan qurbonlik maʼbudlar tomonidan qabul qilinmadi. Orakul afinaliklarga Minos ularga beradigan jazoni oʻtashni buyurdi. Minosning iltimosiga koʻra, afinaliklar oʻzlarining ayblarini yuvish uchun Minotavrga qurbonlikka uchun yetti qiz va yetti yigitni yuborishlari kerak edi.

Boshqa maʼlumotlarga koʻra[2], Giakinfning faqat bitta qizi Anteida qurbon qilingan. Psevdo-Demosfenning soʻzlariga koʻra, Erextey[3] qizlari Giakinfidalar deb nomlangan, ular Giakinfning Attika tepaligida qurbonlik qilingan[4].

Orteya opa-singillari bilan birga Afina notiqlari tomonidan, masalan, Fokion[5] nutqida tilga olingan.

Orteya sharafiga nemis botanigi Iogan Klotzsh 1851-yilda Erikadoshlar oilasiga mansub oʻsimlik turiga Orthaea deb nom berdi[6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Psevdo-Apollodor. biblioteka III 15, 8.
  2. Gigin. Mifi 238.
  3. Psevdo-Demosfen. Rechi LX 27
  4. Kommentariy. // Demosfen. Rechi. V 3 t. T.2. M., 1994. S.532.
  5. Diodor Sitsiliyskiy. Istoricheskaya biblioteka XVII 15, 2.
  6. "Orthaea was first proposed by Klotzsch (1851) in honor of the daughter of Hyacinthus of Greek mythology". — J. L. Luteyn. Orthaea (Ericaceae-Vaccinieae): New species and redefinition of the genus. Nordic Journal of Botany. Volume 7, Issue 1, pages 31-37, March 1987.