Ozarbayjon Respublikasi Moliya vazirligi

Ozarbayjon Respublkasi Moliya vazirligi
Turi	moliya, iqtisod
Maqomi	amalda
Ishga tushgan sanasi	21-oktyabr 1918-yil
Joylashuvi	Boku shahri, Ozarbayjon
Hududiy xizmati	Ozarbayjon
Nazir	Samir Sharifov
Vebsayti	www.maliyye.gov.az
Til(lar)i	ozarbayjon tili

Ozarbayjon Respublikasi Moliya vazirligi (ozarbayjoncha: Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi) — Ozarbayjon Vazirlar Mahkamasi tarkibidagi Ozarbayjon Respublikasida moliya sohasini tartibga soluvchi davlat idorasi. Vazirlikni Samir Sharifov boshqaradi^[1].

Tarix

Moliya vazirligining devoni 1918-yil 18-mayda Ozarbayjon Demokratik Respublikasi mustaqilligini eʼlon qilganida tashkil etilgan. Moliya vaziri birinchi kabinet aʼzolaridan biri edi. Moliya vazirligining oʻzi rasmiy ravishda 1918-yil 21-oktabrda tashkil etilgan. Ozarbayjon SSSR tarkibiga qoʻshilishi bilan Moliya vazirligi Sovet moliya vazirligiga boʻysundirildi. 1956-yil 4-avgustda va 1971-yil 29-oktabrda Vazirlar Kengashining tegishli ravishda 385 va 358-sonli farmonlari bilan vazirlik nizomi qayta koʻrib chiqildi. Vazirlikning asosiy vazifalari Ozarbayjon SSR iqtisodiy sektorida taqsimlanadigan moliyaviy mablagʻlarni yigʻish edi. Moliya vazirligining hozirgi faoliyati Prezidentning 2000-yil 4-fevraldagi 271-sonli farmoni bilan tasdiqlangan Ozarbayjon Respublikasi Moliya vazirligi toʻgʻrisidagi nizom bilan tartibga solinadi^[2].

Tuzilishi

Moliya vazirligi Ozarbayjon Respublikasida davlatning moliyaviy siyosatini amalga oshiradigan va davlat moliyasini nazorat qilishni tashkil etadigan markaziy ijro etuvchi hokimiyat organi hisoblanadi. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2009-yil 9-fevraldagi 48-sonli farmoniga binoan vazirlik oʻz vazifalarini bajaradi. Vazirlik apparati, Davlat moliyaviy nazorati xizmati, Davlat qarzlarini boshqarish agentligi, Davlat sugʻurta nazorati xizmati, Davlat gʻaznachilik agentligi, Qimmatbaho metallar va toshlarni nazorat qiluvchi davlat xizmati, vazirlikning mahalliy idoralari va boshqa boʻysunuvchi idoralari va Naxchivan Muxtor Respublikasining tegishli muassasasi Moliya vazirligini tashkil etadi.

Vazirlikning vazifalari

Quyida Ozarbayjon Respublikasi Moliya vazirligi amalga oshiradigan vazifalar keltirilgan;

Hukumatning birlashgan moliya, byudjet va soliq siyosatini boshqarish va uni amalga oshirish boʻyicha tavsiyalar;
Davlat byudjeti loyihasini yaratish va tartibga solish;
Davlat moliyasini barqarorlashtirish va moliya bozorini rivojlantirish uchun zarur choralarni koʻrish;
Ozarbayjon Respublikasi iqtisodiyotiga chet el kreditlarini jalb qilish, ularning sarflanishi va toʻlovlarini hisobga olishni amalga oshirishni tavsiya etish;
Byudjet tizimini, byudjet-soliq prognozini, moliyalashtirish mexanizmlarini va buxgalteriya hisoboti va hisobotini takomillashtirish;
Davlat byudjetini boshqarish samaradorligini oshirish va uning tegishli taqsimlanishini taʼminlash;
Ozarbayjon Respublikasi hududida standartlarni nazorat qilish^[3].

Vazirlik huquqlari

Budjet loyihasini tayyorlash uchun zarur boʻlgan mulkiy va huquqiy shaklidan qatʼi nazar, tarkibiy boʻlinmalar, munitsipalitetlar va byudjetdan tashqari fondlar boʻyicha tahliliy materiallar va hisob-kitoblarni qabul qilish va toʻplash;
Byudjet tashkilotlari va davlat byudjetidan subsidiyalar va boshqa moliyaviy yordam oladigan tashkilotlar tomonidan belgilangan tartibda funksional, iqtisodiy va maʼmuriy tasniflar toʻgʻrisida hisobotlarni qabul qilish;
Davlat byudjetidan ajratilgan mablagʻlarning (mudofaa xarajatlari bundan mustasno) xarajatlari asossiz boʻlgan taqdirda, qonunchilikka muvofiq davlat byudjetiga toʻlangan mablagʻlarni cheklash va qoplash, tegishli ijro hokimiyati organlarining rahbarlariga xabar berish orqali hisobotlarni oʻz vaqtida taqdim etish;
Davlat byudjetidan ajratilgan mablagʻlarni, shu jumladan maqsadli byudjetdan ajratilgan mablagʻlarni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda korxonalar, muassasalar, tashkilotlar va munitsipalitetlardan olib qoʻyish choralarini koʻrish;
Davlat byudjeti mablagʻlaridan foydalanadigan muassasalar, korxonalar va tashkilotlar ustidan moliyaviy nazoratni amalga oshirish;
Qonunchilik asosida ijroiya va sud organlarining muassasa, korxona va tashkilotlarda tekshiruvlar oʻtkazishi;
Davlat korxonalari, muassasalari va tashkilotlarining moliyaviy-xoʻjalik faoliyati tahlilini oʻtkazish;
Moliya vazirligi tomonidan litsenziyalanadigan tashkilotlarning monitoringini amalga oshirish.

Boʻysunuvchi organlar

Moliyaviy fan va Oʻquv markazi
Maʼlumotlarni ishlash markazi
Boku Kongress markazi
„Moliya va buxgalteriya“ jurnali nashri

Xalqaro munosabatlar

Vazirlik tashkil etilgandan beri xalqaro va mintaqaviy moliya-kredit tashkilotlari, jumladan Xalqaro valyuta jamgʻarmasi (XVJ), Jahon banki guruhi, Yevropa Tiklanish va Taraqqiyot Banki (EBRD), Osiyo taraqqiyot banki (OTB) va Qora dengiz savdo va taraqqiyot banki bilan aloqalarni rivojlantirdi. Keyinchalik iqtisodiy hamkorlik tashkiloti Savdo va taraqqiyot banki (ETDB) va Osiyo infratuzilma investitsiyalari banki (AIIB) kabi xalqaro moliya institutlari bilan hamkorlik qilishni boshladi^[4].

Manbalar

↑ „CIA. Chiefs of State and Cabinet Members of Foreign Governments“. 2010-yil 28-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 8-noyabr. (Wayback Machine saytida 2010-05-28 sanasida arxivlangan)
↑ „THE MINISTRY OF FINANCE OF THE REPUBLIC OF AZERBAIJAN“. 2010-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 8-noyabr.
↑ „About us. Statute of the Ministry of Finance of Azerbaijan Republic.“.
↑ „Cooperation with international and regional financial and credit organizations“.

[CIA-1] „CIA. Chiefs of State and Cabinet Members of Foreign Governments“. 2010-yil 28-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 8-noyabr. (Wayback Machine saytida 2010-05-28 sanasida arxivlangan)

[Min-2] „THE MINISTRY OF FINANCE OF THE REPUBLIC OF AZERBAIJAN“. 2010-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 8-noyabr.

[:0-3] „About us. Statute of the Ministry of Finance of Azerbaijan Republic.“.

[4] „Cooperation with international and regional financial and credit organizations“.

[1]

[2]

[3]

[4]