Pishirilgan Alyaska

"Pishirilgan Alyaska" (inglizcha: Baked Alaska) — desert, biskvitga oʻralgan muzqaymoq, koʻpchitilgan tuxum oqi bilan qoplangan, pechda qizartirib pishirilgan boʻladi.

Kelib chiqishi

Keng tarqalgan versiyaga koʻra, „pishirilgan Alyaska“ nomini 1867-yilda Nyu-Yorkdagi Delmoniko restoranining oshpazi Charlz Ranhofer Alyaskaning Rossiya imperiyasidan sotib olinishi sharafiga oʻylab topgan. Versiya ishonchli maʼlumotlar bilan tasdiqlanmagan va Ranhoferning oʻzi 1894-yilda shirinlikni „Alyaska, Florida“ deb nomlagan, aftidan, u sovuq va issiq komponentlar oʻrtasidagi kontrastga ishora qilgan^[1]^[2]^[3]. Boshqa manbalarga koʻra, desert 1860-yillarda Parijda fransuz oshpazi bilan muzqaymoq pishirish sirini oʻrtoqlashgan xitoylik oshpazlar tomonidan ixtiro qilingan. Fransiyada shirinlikni „Norvegiya omleti“ (fransuzcha: omelette à la norvégienne) nomi bilan dasturxonga tortishadi^[4]^[5]^[6].

Tayyorlash

Muzqaymoq biskvit qatlamiga surilib, kerakli shakl beriladi va muzlatib qoʻyiladi. Dasturxonga qoʻyishdan oldin uni shakar bilan koʻpchitilgan tuxum oqining zich koʻpigi bilan toʻliq qoplanadi va tezda qaynoq pechda pishiriladi, shunda tuxum oqi qizarib ketadi. Beze hali issiq va muzqaymoq erimagan vaqtda shirinlik darhol dasturxonga tortiladi^[7]. Beze — samarali issiqlik izolyatori boʻlib, muzqaymoqni pechning issigʻidan himoya qiladi.

Ranhorf paytida Delmonicoda dasturxonga tortilgan tort retsepti bananli muzqaymoq va yongʻoqli biskvitdan iborat edi. Turli retseptlarda turli muzqaymoq, turli biskvit qoʻllanadi. Baʼzida muzqaymoq keks, Rojdestvo pudingi, zanjabilli pryanik xamiri qatlamiga suriladi. Shirinlikning xitoycha versiyasi vanil va zanjabilli muzqaymoqlardan tayyorlanadi. „Bomba Alaska“ deb nomlangan mashhur shou-variantida „Pishirilgan Alyaska“ga rom sepiladi va bevosita alangada tortiladi^[8] 1974-yilda „pishirilgan.

Bananli «Pishirilgan Alyaska»
«Bomba Alyaska»
«Pishirilgan Alyaska» Olchali topping bilan
]]»

Manbalar

↑ Siver M. „Baked Alaska: A Creation Story Shrouded In Mystery“ (en). The salt. What's on Your Plate. NPR (2016-yil 29-mart). 2016-yil 26-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
↑ Andoza:Нп3 „(3538). ALASKA, FLORIDA (Alaska, Florida)“, . The Epicurean. A Complete Treatise of Analytical and Practical Studies of the Culinary Art including Table and Wine Service, how to Prepare and Cook Dishes, and Index for Marketing, A Great Variety of Bills of Fare for Breakfasts, Luncheons, Dinners, Suppers, Ambigus, Buffets, etc., and a Selection of Interesting Bills of Fare of Delmonico's from 1862 to 1894. Making a Franco-American Culinary Encyclopedia. [...] Illustrated with 800 Plates, 1st, New York, N.Y.: Charles Ranhofer, publisher, 682 West End Avenue, 1894 — 1007-bet.
↑ Freedman P. „10 restaurants that changed America“. CBS NEWS (2016-1120).
↑ John Ayto. The Glutton's Glossary: A Dictionary of Food and Drink Terms. London; New York, N.Y.: Routledge, 1990 — 14-bet. ISBN 978-0-415-02647-5.
↑ Bateman M. „FOOD & DRINK / A-Z of Treats: Norwegian Omelette“. Independent (1993-yil 10-oktyabr).
↑ Grimes W. „Baked Alaska“, . The Oxford Companion to Sugar and Sweets. Oxford University Press, 2015.
↑ Van Niekerk B. „Baked Alaska“, . Desserts And Confectionary From All Over The World. LULU Edition, 2012 — 4—5-bet. ISBN 9781300813545.
↑ Geoff Jansz „Bombe Alaska“. Burke's Backyard. 2016-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 6-mart.

[NPR-1] Siver M. „Baked Alaska: A Creation Story Shrouded In Mystery“ (en). The salt. What's on Your Plate. NPR (2016-yil 29-mart). 2016-yil 26-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.

[2] Andoza:Нп3 „(3538). ALASKA, FLORIDA (Alaska, Florida)“, . The Epicurean. A Complete Treatise of Analytical and Practical Studies of the Culinary Art including Table and Wine Service, how to Prepare and Cook Dishes, and Index for Marketing, A Great Variety of Bills of Fare for Breakfasts, Luncheons, Dinners, Suppers, Ambigus, Buffets, etc., and a Selection of Interesting Bills of Fare of Delmonico's from 1862 to 1894. Making a Franco-American Culinary Encyclopedia. [...] Illustrated with 800 Plates, 1st, New York, N.Y.: Charles Ranhofer, publisher, 682 West End Avenue, 1894 — 1007-bet.

[3] Freedman P. „10 restaurants that changed America“. CBS NEWS (2016-1120).

[glossary-4] John Ayto. The Glutton's Glossary: A Dictionary of Food and Drink Terms. London; New York, N.Y.: Routledge, 1990 — 14-bet. ISBN 978-0-415-02647-5.

[5] Bateman M. „FOOD & DRINK / A-Z of Treats: Norwegian Omelette“. Independent (1993-yil 10-oktyabr).

[6] Grimes W. „Baked Alaska“, . The Oxford Companion to Sugar and Sweets. Oxford University Press, 2015.

[7] Van Niekerk B. „Baked Alaska“, . Desserts And Confectionary From All Over The World. LULU Edition, 2012 — 4—5-bet. ISBN 9781300813545.

[8] Geoff Jansz „Bombe Alaska“. Burke's Backyard. 2016-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 6-mart.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]